Patellofemoral ağrı tedavisi
Patella diz kapağı kemiği anlamına gelir. Patellofemoral ağrı sendromu, diz kapağı kemiği kökenli ağrıları ifade eder. Ana sorun diz kapağının yerleşim sorunu veya oluşturduğu anormal eklem yüklenmesidir.
Diz hareketinde sorun mu var?
Dizin hareketi sırasında, diz kapağı kemiği arkada eklem yaptığı femur kemiği üzerinde sürekli yukarı inip ve çıkar. Bu mekanizmanın sağlıklı şekilde olmaması sorun ortaya çıkmasına ve patellofemoral ağrı sendromuna neden olur. Diz kapağı kemiğinin farklı yerleşimi (içe veya dışa yer değiştirmiş olması) veya dört başlı bir kas olan kuadriseps kasının kendi iç dengesizliği bu sorunu tetikleyebilir. Dizin bükülmesi sırasında diz kapağının arkaya uyguladığı basınç artar. Ancak diz kapağı arkasındaki eklem yüzeylerinin farklı alanlara sahip olmasından dolayı bu artma her zaman sorun yaratmayabilir. Bu bölgede bir sorun varsa, her diz kıvırma hareketi diz kapağı kemiğinin arkasındaki enfeksiyon sürecini hızlandırır.
Bu kas dengeyi sağlar
Dizin içerisinde bulunan kuadriseps kası dört başlı bir kastır ve her bir parçası diz kapağı kemiğini farklı yöne doğru çekmeye çalışır. Özellikle kuadriseps kasının dış parçası (v. lateralis) ile iç parçası (v. medialis) arasındaki dengesizlik bu sorunu tetikleyebilir. Kas kuvvet dengesizliği ya da diz kapağı yerleşim anormalliği sonucu diz kapağının arkasındaki uyluk kemiği oluğunda düzgün hareket edemez. Bu durumda sorunun oluşmasına zemin hazırlar.
Patellofemoral ağrı sendromu neden olur?
- Kas kuvvet dengesizliği
- Daha önce geçirilmiş diz yaralanması
- Yapısal farklılıklar (geniş Q açısı, düztabanlık, tibial torsiyon, vb.)
- Kas kısalıkları (diz çevresi kasları-kuadriseps, hamstring, iliotibial band.)
Kişinin dizini bükerek oturması (tiyatro belirtisi), tüm vücut ağırlığı ile dizini bükme işini yaptığı çömelme, koşu, oturma, özellikle merdiven inme (çıkma da) bu şikâyetleri artırabilir.
Patellofemoral ağrı sendromu tedavisi
Birçok çalışmada patellofemoral ağrı sendromunda fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamasının oldukça etkili olduğu ortaya konmuştur. Tedavide cerrahi yaklaşım nadiren gerekir. PatellaFemoral ağrı sendromu tedavisinde buz uygulama (özellikle egzersiz sonu), germe (gerekli kaslara, hamstring, iliotibial band, vb.) ve kuvvetlendirme (özellikle zayıf kasları), düzeltilebilir yapısal sorunlar var ise onları düzeltme (düztabanlığı olanlara tabanlık verme, vb.), kilo fazlalığı var ise zayıflama, ağrı yapan egzersizlerden kaçınma (skuat, merdiven, diz bükme, vb.), yardımcı cihaz kullanımı gerekebilir. Patellofemoral ağrı sendromu için de tedavi kişiye özel olmalıdır.