Aldığınız nefes size yetmiyorsa...
Aldığınız nefesin size yetmediğini ve nefes darlığı yaşadığınızı düşünüyorsanız bunun nedenlerinin araştırılması gerekir. Nefes darlığının arkasında pek çok neden yatıyor olabilir.
Kalp kaynaklı nefes darlığı
Bir kişide kalp yetmezliği olduğu zaman kalp büyüyor, kalp kasının kuvveti azalıyor ve kan yeterince pompalanamıyor. Akciğerlerden yeterince kan dönüşü olmadığını, iyi atılamayan kan nedeniyle akciğerlerde sıvı birikimi oluşuyor. Akciğer ödem yapıyor, bu da kişiyi solunum yetmezliğine ve solunum cihazına bağlanmaya götürebiliyor. Diğer nedense, damar tıkandığı zaman kalp kasını besleyen damarın iyi çalışmaması nedeniyle o bölgeye yeterince kan gitmemesi sonucu görülüyor. Kan akışı iyi olmadığında o kalp kası, aynı kalp büyümesindeki gibi zayıflıyor ve kişi kolayca tıkanabiliyor. Çarpıntı olduğu zaman nefes darlığı oluşmasınının nedeni ise: Kalp çok hızlı çarptığı için fazla oksijene ihtiyaç duyuyor ve hızlı çalıştığında vücudun ihtiyacı olan kanı dolaştırabilmek için nabız hızlı yükselip, daha fazla nefes almak istiyor. Kapakta darlık oluşuyor veya kapak açılmıyor ya da bir taraftan diğer tarafa kaçak oluyor. Kalbin bir bölgesinden diğer bölgesine kan kaçıyor. Temelde de kalp kası iyi çalışmadığı zaman akciğerde su toplanıyor.
Türlerine göre nefes darlıkları
Eforla artan: Eforla gerçekleşen nefes darlığı varsa KOAH varlığının araştırılması gerekiyor. Akciğer ekspansiyonu denilen akciğerin açılabilmesini azaltan hastalıklarda, akciğerin tansiyonunu yükselten ilaçlar, hastalıklar ve benzeri durumlarda sıklıkla bu çeşit nefes darlığı olabiliyor.
Egzersizle ortaya çıkan: Bazı astımlı hastalarda egzersiz, “induced astım” denilen bir durumun yaşanmasına neden oluyor. Yani kişi egzersiz yapınca astım ortaya çıkıyor.
Soğuk havaya çıkınca: Bu şikayette astım düşünülebiliyor.
Yatınca oluşan: Özellikle sırt üstü yatamama kalp yetmezliğinin çok önemli bir belirtisi. Çünkü sırt üstü yatıldığında kalbe binen yük arttığı için nefes darlığı daha fazla yaşanıyor. Hatta bu durumun çok ileri safhalarında kişiler yatarak değil, yalnızca oturarak uyuyabiliyor.
Gece atakları: Astımın ön belirtisi olarak kabul ediliyor. Bu ataklar uyku apnesi olanlarda da görülebiliyor.
Ayağa kalkınca: Nadiren görülüyor, bazı damar anomalilerinde ortaya çıkıyor.
Nefes yetmedi hissi: Psikojenik dispnenin tipik bir belirtisi olarak kabul ediliyor.
Sigaradan uzak durun
KOAH varsa mutlaka sigaranın bırakılması gerekir. Özellikle yüksek basınçlı yerlerde bulunmamak gerekiyor. Dağ havasında oksijen basıncı düşük olduğu için temiz hava ihtiyacını deniz kenarında gidermek gerekiyor. KOAH ve amfizem hastalarının 1500 metreden yüksek yerlerde yaşamaları önerilmiyor. Astımlı hastaların da alerji yapan etkenlerden uzak durması, üstlerini her gün değiştirmesi önem taşıyor.
