Mide kanseri belirtileri
İstatistiki olarak çok güvenli sonuçlar olmadığı için kesin bir oran verilemese de Türkiye’de can kaybıyla sonuçlanan kanser türlerinin ilk sıralarında mide kanseri yer alır. Mide kanseri, karın bölgesi ile ilgili birçok rahatsızlığı taklit edebilir. Bazı hastaların tek yakınması karın ağrısı veya çoğunlukla yemek sonrası rahatsızlık hissi olur. Bazen de mide ile ilgili yakınmalar arka planda ve çok hafif kalır. Kişinin ana yakınması gizli kanamaya bağlı çabuk yorulma veya nefes darlığı haline gelir.
Mide kanserinin ilk belirtisi bazı kişilerde ağız veya makat yoluyla kan gelmesi olarak görülür. Karında şişlik, iştahsızlık, çabuk doyma ve kilo kaybı (beslenme düzeninde bir değişiklik olmamasına karşın, son altı ayda kilonun yüzde 10’undan daha fazlasının kaybedilmesi) gibi belirtiler çoğunlukla hastalığın ileri evrelerinde görülür. Ayrıca belirtiler tümörün bulunduğu yere göre değişiklik gösterebilir.
Mide kanserinin belirtileri şöyle sıralanabilir…
- Midede ağrı ve hazımsızlık
- Sebebi bilinmeyen kilo kaybı
- İştah azalması
- Erkenden doyma
- Kansızlık
- Bulantı ve kusma
- Dışkının siyah olması
Sadece bu belirtilerle karşılaşıldığında, mide kanserinde erken tanı şansı olabiliyor ve birçok kişi sadece ameliyat olarak kemoterapi ya da radyoterapiye gerek kalmadan kanseri yenebilir. Erken dönemde tanı konulduğunda 5 yıllık sağ kalım süresi yüzde 50 iken geç kalındığında bu oran yüzde sıfırlara kadar düşer.
Tütsülenmiş gıdalardan uzak durun
Mide kanserinin Türkiye gibi sık görüldüğü ülkelerde kanser taraması yöntemleri uygulanması gerekiyor. Tarama ile saptanan kişilerin yüzde 90'ı tedavi olurken, belirtiler ortaya çıktıktan sonra saptananların yüzde 25’i tedavi olabiliyor. Mide kanseri ileri yaşta geliştiğinden kişilerin diyetleri sebze ve meyveden zengin ve az karbonhidrat içeren besinlerden oluşmalıdır.
Ayrıca tütsülenmiş gıdalardan, aşırı tuzdan ve konservelerden kaçınan bir şekilde düzenlenmelidir. Çocukluk çağından itibaren diyet alışkanlığının doğru bir şekilde oluşturulması mide kanserine yakalanma riskini azaltabilir. Yiyeceklerin buzdolabında saklanması önerilir. Ailesinde mide kanseri olanların helikobakter pylori testi yaptırmaları ve midedeki poliplerin çıkarılması riski azaltır. Öte yandan kişide gastrit sorunları varsa mutlaka tedavi edilmeli, "pernisyöz anemi" varsa da izlenmelidir. C vitamini, beta karoten ve selenyumdan zengin beslenme de mide kanserine karşı korunmayı sağlayabilir.
Ülser ya da gastrit ile karıştırılabilir
Bazı mide kanserlerinde en önemli sıkıntılardan biri, başlangıç döneminde ülser ya da gastriti taklit etmesidir. Buradaki olumsuzluk, kişinin kanser olmasına karşın ülser tedavisi için verilen ilaçların şikayetlerini gideriyor olması. Ama bu arada kanser sessiz bir şekilde hızla ilerler. Hastalığın tanısı için endoskopi ile mideden parça alınarak biyopsi yapılır. Bu işlem ağrısız ve kolayca yapılabilen bir muayene. Tanı konduktan sonra her kişiye özel bir tedavi planı çıkarılır. Kanser evrelendirildikten sonra tedavi planı; kemoterapi ya da radyoterapi uygulamasının ardından, ameliyat veya doğrudan ameliyat olarak düzenleniyor.
Ameliyatta midenin yanı sıra kanserin yayılma riski olan çevredeki tüm lenf bezlerinin de çıkarılması gerekir. Ameliyatın bitiminde geride çok küçük de olsa kanserli bir bölüm kalırsa, hastalığın tedavisi yeterince yapılamaz. Ameliyattan sonra yapılacak olan kemoterapi ya da radyoterapi, bu şekilde yapılmış olan yetersiz cerrahinin yerini dolduramaz. Cerrahın o bölgede 15-20 dakika daha fazla çalışması kişiye aylar, hatta çoğu zaman yıllar kazandırır.
Mide kanseri kan grubuyla ilişkili mi?
Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre Türkiye’de mide kanseri vakalarına özellikle İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde daha sık rastlanıyor. Ayrıca mide kanseri, kanser ölümlerinde ikinci sırada yer alıyor. Dünyada ise hastalığın, erkeklerde kadınlardan iki kat da fazla görüldüğü ortaya çıkmış. Peki mide kanserinin, kan grubuyla ilişkisi var mı? Araştırmalara göre kan grubu A olan kişilerde mide kanserine yakalanma olasılığı daha yüksek. Bunların dışında yüzde 4 oranında kalıtsal geçiş riski dikkat çekiyor.
Mide kanserinden korunmak için neler yapılması gerekir?
Mide kanserinden korunmanın yolları:
- Mide kanserine yol açan en önemli etkenlerden birinin helikobakter pylori mikrobu olduğu bilinir. Bu bakteri aslında duodenum ülserinin oluşumuna zemin hazırlar. Mide ülserinin de yüzde 60-90’ı helikobakter gastriti zemininde gelişir. Helikobakter pylori mikrobunu barındıran kişilerin mide kanserine yakalanma olasılıkları 3-6 kat daha fazla. Bu bakteri ülser oluşumuna sebebiyet verir. Ancak bu noktada her ülseri olanı ileride kanser riski bekliyor demek doğru olmaz. Kansere dönüşmesi için bu bakterinin mide zarında birçok farklı noktada yerleşmiş olması gerekir. Özellikle ailesinde mide kanseri olanların helicobacter pylori testi taraması ve tedavisi yaptırması korunmayı sağlayabilir.
- Alkol dozunda alınmalı ve sigaradan uzak durulmalı.
- Mide kanserine karşı koruyucu önlem almanın yanı sıra kanseri erken dönemde keşfetmek de çok önemli bir faktördür. Kanser, oluşumu sırasında bazı sinyaller verir. Bu sinyaller kişiler tarafından dikkate alınıp doktora başvurulduğunda, kanser tanısının erken konulması mümkündür.
Yeşil çay mide kanserinden koruyor mu?
Kullanılan diyette aşırı tuz varlığı, mide kanserini artırırken taze sebze ve meyve tüketmenin koruyucu etkisi vardır. Yine yüksek oranda karbonhidrat tüketimi mide kanserini artırırken, yeşil çay önlemektedir. Bizde tüketilen siyah çayda, yeşil çaydaki koruyucu polifenlerin oksitlenmiş olması nedeniyle siyah çay içimi mide kanserine karşı koruyucu olmaz.
Sigara ile mide kanseri arasındaki ilişki akciğer kanserindeki kadar belirgin değilse de olumsuz etkisi olduğunu ileri sürenler çoğunlukta. Özellikle, endüstriyel alanda çalışanlarda - boya, lastik, kömür-petrol işçilerinde - midenin karsinojenlerle karşı karşıya kalmasından dolayı mide kanseri görülme sıklığı artar. Ayrıca radyasyon da mide kanseri olasılığını tetikleyebilir.
