Türkiye'de her 10 kişiden biri meningokok mikrobunu taşıyor
Menenjit, beyni örten zarların iltihabı anlamına gelir. Meningokok menenjiti ise salgın yapan menenjitlerin en önemli sebebi olarak bilinir. Meningokok bakterisinin farklı alt tipleri var ve değişik coğrafyalarda, bu farklı tipler baskın olarak görülür. Türkiye’de meningokoklara bağlı hastalıklar en sık beş yaşın altındaki çocukları, ergenlik dönemindekileri, yaşlıları, kalabalık yerlerde yaşayanları, özellikle de iki yaşından küçük çocukları etkiler. Türkiye’de beş yaşından küçük ölen 10 çocuktan biri meningokoklara bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor. Solunum yollarıyla yayılan bakteri özellikle toplu yaşam alanlarında çok çabuk yayılır ve salgınlara neden olabilir. Bu nedenle kreş, yuva, okul, askeriye, yurt, hac gibi kalabalık ortamlar yayılmasını kolaylaştırabilir.
Meningokok mikrobunun belirtileri
Meningokok bakterisi sadece beyin zarlarını tutup, menenjite neden olabildiği gibi tüm sistemlerin tutulduğu ve döküntülerle seyreden meningokoksemi tablosuna da yol açabilir. Ani başlayan ateş, fışkırtarak kusma, baş ağrısı, ışıktan rahatsız olma, ense sertliği ile başlayan menenjit havale geçirmesine ve şuur değişikliklerine neden olur. Ayrıca meningokoksemilerde vücutta yaygın döküntüler de görülebilir ve bu nedenle halk arasında “benekli menenjit” olarak tanınır. Antibiyotik öncesi dönemde yüzde 70 oranında ölümcül seyreden hastalık, erken tanı ve antibiyotiklerin kullanımıyla menenjitlerde yüzde 10, meningokoksemilerde ise yüzde 40 düzeyinde ölümlü tablolarla sonuçlanır. Sağ kalanlarda ise işitme kaybı, hidrosefali (kafa içinin su toplaması), uzuv kaybı, havale geçirme, felç ve zeka geriliğine neden olabilir.
Meningokok hastalıklarının görülme sıklığı dünya genelinde değişiyor
Meningokok hastalıklarının görülme sıklığı dünya genelinde farklılık gösterir. Türkiye, Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre orta riskli grupta ve aşının uygulanması önerilir. Meningokok menenjiti aşısı, Sağlık Bakanlığı’nın rutin olarak uyguladığı karma aşının içinde bulunan menenjit aşısından farklı. Türkiye’de 3 farklı aşı bulunur. En erken 6. haftadan itibaren yapılabilir. Aşının markasına ve çocuğun yaşına göre 1 ile 4 doz arasında aşı gereklidir. Küçük çocuklar daha riskli olduğu için olabildiğince erken aşıya başlanması daha uygundur. Yurt dışına çıkacak, özellikle de riskli bölgelere ya da dünyanın farklı yerlerinden gelmiş çocuklarla bir arada olma ihtimali olan yerlere seyahat edecek ancak aşılanmamış 11 yaş sonrası çocuklara da bu aşı önerilir. Türkiye'de hacca gidecek olanlara da menenjit aşısı uygulanır. Ancak bu aşının hem koruyuculuğu kısa sürer hem de boğazda meningokok mikrobu taşıyıcılığını etkilemediği için hastanın sadece kendisini korur ama bulaşmayı engellemez.
