Meme kanserine karşı doğru bilgilerle donanın
Sağlıklı yaşamı benimsemek hastalıklara karşı alabileceğiniz en iyi önlem. Tabii düzenli tarama yaptırmak da pek çok hastalığa karşı “Eyvah” demeden erken teşhisin sağlanmasını kolaylaştırıyor. Özellikle kanserde erken teşhisin yeri çok büyük. Can kayıplarının önüne geçmek mümkün. Ancak pek çok hastalıkta olduğu gibi kanserde de kulaktan dolma bilgiler, kötü sonuçlar doğurabiliyor. Dünyada ve Türkiye’de en sık görülen kadın kanserlerinin başında gelen meme kanseri için de söz konusu yanlış bilgiler, tanıyı geciktiriyor. Süt kanalları ve süt bezleri gibi meme dokusundan kaynaklanan meme kanseri artık genç yaşlarda da karşımıza çıkıyor. Buna karşın tarama, erken teşhis ve tedavideki gelişmeler sayesinde başarı oranı en yüksek kanserlerden biri. İşte meme kanseri hakkında doğru sanılan yanlışlar…
‘Ailemde kanser yok, bana bir şey olmaz’ demeyin
Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanserlerdendir. Meme kanseri olan 10 kadından 8’inde ailesinde meme kanseri öyküsü yoktur. Bu nedenle ailede olmaması meme kanseri gelişmesini engellemez. Aile öyküsü olanlarda ise risk yüksektir, o kişilerin yakın takibi gereklidir. Standart riski olan kadınlar için 40 yaşından itibaren düzenli doktor kontrolleri ve mamografi öneriliyor.
Biyopsi ya da bıçak değerse kanser yayılır mı?
“Kansere iğne (biyopsi) veya bıçak (cerrahi) ile dokunulursa yayılır” düşüncesini destekleyen herhangi bir bilimsel dayanak yoktur. Kanserin tanısı için biyopsi gereklidir ve biyopsi yapılması yayılımı hızlandırmaz. Başlangıçta düşünülenden daha ileri bir evrede saptanması belki bu şekilde yanlış bir algıya neden oluyor. Hastalık yaygın değilse cerrahi ile çıkarılması da tedavinin bir parçasıdır. Kanser cerrahisi prensipleri ile ameliyat yapılması halinde hastalığın yayılmasına neden olmaz. Bu tür mitlerin asıl nedeni korkudur. Korkuyu gidermek ise bilgilenmek ile mümkündür.
Mamografi meme kanseri nedeni mi?
Mamografi meme kanserinin erken tanısı için meme muayenesi ile birlikte gereklidir. Mamografide verilen radyasyon dozu çok düşüktür. Bu dozdaki radyasyonun kansere neden olma olasılığı çok nadirdir. Uygun dozda ve uygun aralıklarla yapılan mamografideki radyasyonun sağladığı yarar zarara oranla daha fazladır.
Emzirirken memede kitle gelişirse…
Meme kanserinden koruyucu faktörlerden biri de emzirmektir ama emzirme tek başına koruyucu değildir. Bazen emzirirken enfeksiyon ya da süt kanallarının tıkanması sonucu memede değişiklikler gelişir ki bunlar kanserle ilgili değildir. Nadir olarak ise emzirme sırasında kitle gelişir ve bu durum enfeksiyonla karışır. Sert, zamanla büyüyen kitle saptanırsa kanser açısından dikkatli olmak gereklidir. Meme kanseri ileri yaşlarda daha sık görülmekle birlikte genç kadınlarda da görülebiliyor.
‘Olacağı varsa olur’ diye düşünmeyin, önlem alın
Bazı faktörleri değiştiremeyiz. Yaşımız ilerledikçe kanser riski artar. Doğuştan getirdiğimiz genler ve aile öykümüzü de değiştiremeyiz. Ama riskimizi azaltmak için yapabileceklerimiz de var. İdeal kiloda olmak, düzenli spor yapmak, alkol alımını sınırlamak ve sağlıklı beslenmek meme kanseri gelişimini önemli ölçüde azaltıyor
Erkekler de meme kanseri olabilir
Meme kanseri kadınlarda sık olur ama nadiren erkeklerde de görülür. Meme dokusu az olması nedeniyle erkeklerde daha kolay saptanır. Bir erkek, memesinde veya koltuk altında sertlik veya şişlik hissederse, doktora başvurmalıdır.
İki memenin de alınması tek çözüm mü?
Kitle bir memede olsa da yıllar içinde her iki memenin de ameliyatını isteyen kadın sayısı artmıştır. Ancak bu durum her kişi için gerekli değildir ve sağ kalımı artırmaz. Meme koruyucu cerrahi ve ardından yapılan radyoterapi ile benzer sonuçlar elde edilir. Diğer memede kanser gelişme oranı çok düşüktür. Yakın takip ile erken tanının mümkün olmasıyla her kişiye bu ameliyat önerilmez. Ancak genetik yatkınlığı olan (BRCA 1 veya 2 pozitif) kişilerde koruyucu olarak iki memenin de alınması seçeneklerden biridir.
