Meditasyon Ne İşe Yarar?
Çağımızda her şey hızla akıp gidiyor. Bir gün içerisinde onlarca kilometre yol yapıyor, trafik, gürültü, cep telefonu, mail, sosyal medya, internet, yüz yüze görüşmeler derken birçok uyarana maruz kalıyoruz. Bunların sonucunda tüm günümüz bir koşuşturmaca içinde geçiyor ve kendimize yeterli vakit ayıramadığımız için de stres bir türlü peşimizi bırakmıyor.
Zihnimiz yoruldukça yoruluyor ve yılda bir iki kere yaptığımız kısa tatiller bu yorgunluğu gidermeye yetmiyor. Bu nedenle hepimizin zihnimizi boşaltmaya ve düşüncelerimizden uzaklaşmaya ihtiyacımız var. Zihni boşaltmanın spor yapmak, hobi edinmek gibi pek çok yolu var. Bunlardan biri de meditasyon. Peki meditasyon nedir? Meditasyon kişinin konsatrasyon yeteneğini geliştirerek düşüncelerinden uzaklaştığı ve beynini dinlendirdiği bir yöntem olarak tanımlanabilir.
Meditasyon Nasıl Yapılır?
Meditasyon yapmanın farklı türleri vardır. Bu türlerin hepsinin temelinde konsantrasyon ve nefes kontrolü yatar. Kişi, nefes kontrolleri eşliğinde belli noktalara odaklanarak gündelik düşüncelerinden uzaklaşır ve kendi iç dünyasına doğru bir yolculuğa çıkar olumlu bir ruh haline bürünür. Meditasyonun düzenli yapılması halinde olumlu ruh hali kalıcı hale gelir ve ruhsal bir iç disipline kavuşulabilir.
Meditasyon ile rahatlamanın güzelliği ve sadeliği, herhangi bir ekipmana ihtiyacınızın olmamasıdır. Tek gereken sessiz bir alan ve her gün birkaç dakika zaman ayırmaktır. Başlangıç aşamasında meditasyona günde 10 dakika ayırmanız yeterli olabilir. Hatta alışma sürecinde günde iki kez beşer dakika da yapabilirsiniz. Alışkanlık kazanmak açısından tercihen her sabah aynı saatte meditasyon yapılması önerilir. Meditasyon sırasında nelere yoğunlaşacağınız ve nasıl yapacağınız, seçtiğiniz meditasyon türüne bağlıdır ve yüzlerce çeşit meditasyon yöntemi vardır ancak başlamanıza yardımcı olacak temel adımlar şöyle sıralanabilir:
- Meditasyon yapmak için özel bir yer seçin ve seçtiğiniz bu alana mumlar, tütsüler, çiçekler yerleştirerek sakin bir ortam yaratın.
- Sırtınız düz olacak şekilde bir sandalyeye veya yere rahatça oturun.
- Gözlerinizi kapatın veya bakışlarınızı meditasyon alanında yer alan, bir resim, herhangi bir simge veya size huzur veren bir nesneye odaklayın.
- Yavaş, derin ve nazikçe nefes alın.
- Zihninizi kendi içinize veya nesneye odaklayın.
- Aldığınız nefeslerin size huzur ve sükunet getireceğini bilin. Nefes verirken çıkan havanın, tıpkı bir gelgitle birlikte suyun kıyıdan uzaklaşması gibi düşüncelerinizi uzaklaştırdığını fark edin.
- Pek çok insan meditasyon sırasında yüksek sesle şarkı söylemeyi ya da Sanskritçe "barış" anlamına gelen "shanti" kelimesini söylemeyi tercih eder. Bunun yerine kendi geleneklerinizden ve inançlarınızdan gelen bir kelimeyi de tekrarlayabilirsiniz. Şarkı ya da bu tür kelimeleri söylemek düşüncelerinizden uzaklaşmanıza yardımcı olur.
Bir ya da iki hafta düzenli meditasyon yaptıktan sonra ruh halinizde ve stres seviyenizde gözle görülür bir değişiklik hissedebilirsiniz.
Meditasyon Hangi Sağlık Sorunlarına İyi Gelebilir?
Meditasyon, özellikle stresle kötüleşebilecek bir sağlık sorununuz varsa yararlı olabilir. Bazı araştırmalar meditasyonun, aşağıdaki durumların semptomlarının yönetilmesine yardımcı olabileceğini öne sürüyor:
- Stres,
- Astım,
- Kanser,
- Kronik ağrı,
- Depresyon,
- Kalp hastalığı,
- Yüksek kan basıncı,
- Huzursuz bağırsak sendromu,
- Uyku sorunları,
- Tansiyon kaynaklı baş ağrıları.
Bu sorunlardan herhangi birine veya diğer sağlık problemlerine sahipseniz, sağlık uzmanınızla meditasyon yapmak hakkında konuşarak kendi yolunuzu çizebilirsiniz. Unutulmamalıdır ki, meditasyon, geleneksel tıbbi tedavinin yerini tutmaz. Ancak mevcut tedavinize katkıda bulunabilir.
Bazı Meditasyon Çeşitleri
Farkındalık Meditasyonu
Farkındalık meditasyonu, kişinin zihnini uyanık tutarak kendisini, duygularını ve düşüncelerini dinlemeye odaklanmasıdır. Bu meditasyonda dik bir şekilde oturduktan sonra nefes alıp verişi, zihninden geçen düşünceleri hiçbir şekilde ket vurmadan hissetmeye dayalı bir konsantrasyon süreci deneyimlenir. Aklınızdan gelip geçen düşünceleri tıpkı nefesiniz gibi doğal bir süreç olarak görür ve hiçbir şeyi sorgulamaz, kendinizi akışa bırakırsınız. Bu süreç boyunca düşünceleriniz tıpkı bir nehir gibi özgürce birbiri ardı sıra akmalıdır. Böylece kendinizi en doğal halinizle tanır ve karşılaştığınız bu kişiyi her zaman zarafetle kabullenirsiniz.
Transandantal Meditasyon
Basit ve kolay uygulanabilen meditasyon tekniklerinden biridir. Bu nedenle dünya genelinde yaygın olarak kullanılır. Transandantal meditasyon yapmak için sessiz ve sakin bir yer gerekir. Çevrede herhangi bir uyaranın olmaması önemlidir. Rahat bir konumda yere oturulur ve kişi seçtiği kelimeleri tekrarlayarak meditasyona başlar. Transandantal meditasyonda tekrarlanan bu kelime öbeklerine mantra denir. Bazı meditasyonlarda ‘om’ benzeri herkesin kullandığı kelimeler tekrar edilirken transandantal meditasyonda kişi kendi seçtiği kelime ve kelime gruplarını kullanır. Tekrarlanan bu sözcüklerle kişi kendini serbest bırakarak zihinsel olarak rahatlar. Transandantal meditasyon sürecinde kişi zamanla kendi mantrasını bulur.
Rehberli Meditasyon
Rehberli meditasyonda seans genellikle bir rehberin yöneticiliğinde yapılır. Bu meditasyon türünde birçok farklı yöntem kullanılır. Meditasyon; rehber olmadan bir görüntü izlenerek, müzik dinlenerek, kayıtlı bir sözlü yönlendirme takip edilerek ya da video izlenerek yapılabilir. Rehberli meditasyonda amaç rehber yönlendirmesi ile kişinin kendisine odaklanmasıdır.
Vipassana Meditasyonu
Vippasana meditasyonunun temelleri 2 bin 500 yıl öncesinin Hindistan’ında atılmıştır ve temelinde şifa kazanmak yatar. Bu meditasyonun temelindeki şifa kavramı sadece hastalıkları kastetmez. Bir çeşit yaşama sanatı olarak görülen bu meditasyon türünde zihinsel olarak temizlenmek, mutluluk ve özgürlüğe ulaşmak yatar. Bu sayede kişi, insani acılarından kurtularak özgür hale gelir. Vipassana meditasyonunu uygulayan kişi zihin ve maddenin kökenine ulaşarak kendini değiştirmeyi hedefler.
Sevgi Dolu İyilik Meditasyonu (Metta Meditasyonu)
Metta meditasyonunda kişi rahat bir pozisyonda oturur. Önce nefese odaklanılarak nefes egzersizleri yapılır. Meditasyonun temel amacı iyi dileklerin başka kişileri yönlendirilmesidir. Meditasyon sırasında kişi önce sevgi ve nezaketi kendine yönlendirmek için bazı belirlenmiş mantraları tekrarlar. Ardından aynı mantraları cümlelerdeki özneyi değiştirerek yakınlarını düşünerek tekrarlar. Buradaki amaç sevgi ve nezaketi onlara doğru yönlendirmektir.
Çakra Meditasyonu
Hindistan ve bazı Asya ülkelerindeki inanışa göre insan bedeninde farklı enerji merkezleri bulunur. Bu enerji merkezlerine çakra adı verilir. Vücudumuzda 7 çakra bulunur ve bu çakralar omurgamız üzerinde sıralıdır. Çakraların hayatımız üzerinde önemli etkileri vardır. Vücudumuzdaki organlardan ve hissettiğimiz duygulardan bu çakralar sorumludur. Her bir çakra farklı bir renkle temsil edilir. Çakra meditasyonunda kişi çakralara odaklanır. Temel amaç onlara denge ve esenlik getirerek gevşemektir.
Yoga Meditasyonu
Düşünceleri sakinleştirmek ve esneklik kazanmak için yapılan yoganın farklı stilleri bulunur. Bunların tamamında zihin ve beden kontrolü bir aradadır. Yoga yapan kişi kontrollü nefes egzersizleri eşliğinde bir yandan farklı pozlarda (asanalarda) dururken diğer yandan da zihnini boşaltarak dinlendirir. Yoganın amacı olan medite olma hali, her yoga seansı sonunda, yoga eğitmeni tarafından yönetilen yönlendirmeli meditasyon yöntemi ile mutlaka deneyimlenmelidir.
