LYM (Lenfosit) Nedir?

LYM Nedir?

LYM yani lenfositler bir tür beyaz kan hücresidir. Vücudunuzun bağışıklık sisteminin kanser ve yabancı virüsler ve bakterilerle savaşmasına yardımcı olurlar. Lenfositler vücudunuzu savunan bir ordu gibi hareket ederler. Normal koşullar altında vücudunuzda dağınık olarak dururlar. Hastalanmanıza neden olacak bir virüs ya da bir organizma vücudunuza girdiğinde onunla mücadele etmek için bir araya gelirler.

İnsan kanında iki çeşit kan hücresi bulunur. Bunlardan biri kanımıza da kırmızı rengini veren kırmızı kan hücreleridir. Diğeri ise beyaz kan hücreleridir. Kırmızı kan hücreleri sayıca beyaz kan hücrelerinden daha fazladır. Kırmızı kan hücrelerinin asli görevi vücudumuza oksijen taşımaktır.

İnsan bedeninde her 600-700 civarındaki kırmızı kan hücresine karşılık bir tane beyaz kan hücresi bulunur. Beyaz kan hücrelerinin görevi sağlığımızı hastalıklara karşı savunmaktır. Bağışıklık sistemimizin yapıtaşlarından biri olan beyaz kan hücreleri vücudumuzda görülen bakteri, virüs ya da antijenlere karşı mücadele verirler, alerjik reaksiyonlarımızı düzenlerler. Bağışıklık sisteminizin zayıflaması, vücudunuzdaki beyaz kan hücrelerinin azalmış olması anlamına gelir. Beyaz kan hücrelerimizin 10’da 2-4 arasındaki kısmı ise LYM yani lenfositlerden oluşur.

Kandaki LYM Değeri Ne Olmalı?

İnsan vücudunda bulunması gereken normal lenfosit sayısı yaşa göre değişkenlik gösterir. Yapılan testlerde ölçüm birimi mikrolitre olarak kullanılır. Yetişkin bir insanda mikrolitre başına 4.500-10.000 arasında beyaz kan hücresi vardır. Yetişkinler için normal beyaz kan hücresi aralığı toplam kan hacminin yüzde 1’i kadar olmalıdır. 2.500 mikrolitre alt sınırı belirlerken beyaz kan hücreleri için üst seviye 30.000 mikrolitrenin üstüdür.

Lenfosit değerlerinde bazı değişkenler bulunur. Irk, cinsiyet, alışkanlıklar bu değer üzerinde etkilidir. Yetişkin ve sağlıklı bir insanda her bir mikrolitre kanda 1000-4.800 mikrolitre arası LYM yani lenfosit değeri hücresi olmalıdır. Sağlıklı çocuklarda ise bir mikrolitre kandabu değer 3.000 – 9.500 gibi biraz daha yüksek olabilir. arasında lenfosit bulunmalıdır. Lyme hastalığında NEU (nötrofil) seviyelerindeki değişimler, vücudun enfeksiyona karşı verdiği bağışıklık tepkisinin bir göstergesi olabilir.

LYM Yüksekliği

LYM yüksekliği nedir? Yetişkin bir bireyde ölçüm sonucunun 4.800 mikrolitreden fazla lenfosit ölçümü, LYM yüksekliği anlamına gelir. Çocuklarda ise 9.500 mikrolitre üzerindeki bir değer yüksek lenfosit miktarına işaret eder. Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda bahsettiğimiz bu değerlerin daha yüksek ya da daha düşük olması bir sağlık sorununa işaret eder.

LYM Düşüklüğü

Yetişkinlerde LYM düşüklüğünden düşüklüğünden bahsedebilmek için 1000 mikrolitrenin altında bir değer ölçülmelidir. Çocuklarda 3000’in altındaki değer LYM düşüklüğü olarak adlandırılır. 

LYM Yüksekliği Neden Olur?

Yüksek lenfosit ölçüm sonucu bazı rahatsızlıklardan kaynaklanabilir. Olası rahatsızlıkları şöyle sıralayabiliriz:

• Grip,
• Frengi,
• Kızamık, kabakulak ve halk arasında öpücük hastalığı olarak bilinen mononükleoz dahil viral enfeksiyonlar,
• Adenovirüs,
• Hipotiroid,
• Tüberküloz,
• Boğmaca,
• Toksoplazmoz,
• Sitomegalovirüs,
• Hepatit,
• Halk arasında Akdeniz ya da Malta Humması olarak da bilinen bruselloz,
• Kan damarlarında iltihaplanma anlamına gemlen vaskülit,
• Lenfoma,
• Akut lenfositik lösemi,
• Kronik lenfositik lösemi,
• HIV ve AIDS.

LYM Düşüklüğü Neden Olur?

Lenfositopeni Lenfopeni adı verilen düşük lenfosit ölçümüne neden olan olası rahatsızlıklar ise şöyle sıralanabilir:

• Yetersiz beslenme,
• Hodgkin lenfoma benzeri kan hastalıkları,
• Tüberküloz, AIDS ve viral hepatit benzeri bulaşıcı hastalıklar, 
• Steroid kullanımı,
• Nadir görülen bazı kalıtsal hastalıklar: Ataksi telenjiektazi, DiGeorge anomalisi
• Halk arasında kelebek hastalığı adıyla da bilinen lupus gibi otoimmün rahatsızlıklar,
• Radyasyon ve kemoterapi tedavileri,
• Şiddetli kombine immün yetmezlik sendromu ve Wiskott-Aldrich sendromu.

Kan değerlerinizin ölçülmesinin ardından ortaya çıkan yüksek ya da düşük lenfosit değerlerinize rağmen hiçbir yakınmanız olmayabilir. Bu durum ağırlıklı olarak sorununuzun bir enfeksiyondan ya da olağandışı bir etkilenmeden kaynaklandığını ortaya koyar ve kısa bir süre sonra da değeşrleriniz normale döner. 

Lenfosit miktarınızın uzun süreler boyunca çok yüksek ya da çok düşük seviyelerde kalırsa bu durum ağırlıklı olarak altta yatan bir sağlık durumuna işaret edebilir. 

Lenfosit Türleri

Vücudumuzda lenfositlerin oluştuğu yer kemiklerimizde yer alan iliklerimizdir. B hücreleri, T hücreleri ve katil hücreler olarak adlandırılan üç tür lenfosit bulunur. B hücrelerinin görevi antikor üretmektir. Bu antikorlar vücudumuza giren virüs, bakteri ve benzeri antijenlere karşı mücadele verirler, bir hastalık geçirdikten sonra ona bağışıklık kazanmamızı B hücreleri sağlar. . 
T hücreleri ise ilikte üretilen B hücrelerinin, göğüs boşluğunda bulunan timüs adlı organa lenf bezine giderek burada gelişmeleri olgunlaşmaları ile oluşurlar. T hücrelerinin görevi, vücudumuzdaki patojenlere karşı bağışıklık sistemimizde yer alan hücreleri durumdan haberdar etmektir.

Son lenfosit türü olan katil hücreler virüsler ya da tümörler tarafından etkilenmiş olan hastalıklı hücreyi hedef alırlar. Hastalıklı hücreleri öldürürken sağlıklı hücrelere zarar vermezler. Vücudumuzdaki lenfositlerin yüzde 80’ini T hücreleri, yüzde 10’unu B hücreleri ve kalan yüzde 10’unu ise katil hücreler oluşturur.

Bu arada bazı etkenler de lenfosit değerlerinizin bir rahatsızlığa bağlı olmadan gereğinden yüksek ve düşük çıkmasına neden olabilir. Kan testinizin değerlerini etkileyecek durumları şöyle sıralayabiliriz:

• Kemoterapi görmek,
• Gebelik,
• Yakın dönemde bir operasyon geçirmiş olmak,
• Yüiksek stres seviyesi,
• Steroid kullanmak,
• HIV hastası olmak,
• Radyasyon tedavisi görmek.

Bu durumlardan birini yaşıyorsanız kan testi öncesinde doktorunuzu bilgilendirmelisiniz.

Lenfosit Testi Nasıl Yapılır?

Kandaki lenfosit miktarını ölçmek için farklı kan testleri tercih edilebilir:

• Tam kan sayımı,
• Akım sitometrisi.

Tam kan sayımı testi ile kandaki kırmızı hücreler, beyaz hücreler, hemoglobin, trombositler (kanı pıhtılaştıran hücreler) ve hemotokrit (kırmızı hücrelerin plazmaya oranı) ölçülür. Tam kan sayımına gitmeden önce aç olmanız gerekmez. 

Kandaki lenfosit miktarını ölçmekte kullanılan bir diğer yöntem olan akış sitometrisi daha detaylı bir testtir. Bu testte kandaki lenfositlerin çeşitleri, ortak bir kökten gelip gelmediği (kan kanserleri gibi) ve  birbirinden farklı lenfositlerin miktarı miktarları ölçülebilir.