Lösemi Hakkında Yanlış Bilinenler ve Gerçekler

Lösemi Genetik Bir Miras mıdır? Kalıtımsal Faktörlerin Etkisi

“Lösemi genetik midir?” sorusu lösemi hakkında merak edilen soruların başında gelir. Löseminin oluşumunda genetik faktörler rol oynar. Yani bireyde meydana gelen genetik mutasyonlar löseminin gelişmesine yol açabilir. Bununla beraber genetik kökenli her hastalık kalıtsal değildir. Bir hastalığın kalıtsal olması onun, diğer aile üyelerinde bulunan genetik bir mutasyonun soy boyunca aktarılması anlamına gelir. Lösemi genetik olmakla birlikte kalıtsal özellikler göstermez. Buna ek olarak bazı bireylerde lösemi riskini artıran genetik özellikler aileden gelebilir. Bu özelliklere sahip bir bireyin lösemiye yakalanma riski daha fazla olsa da hastalığa yakalanma ihtimali kesin değildir.

Lösemi Bulaşıcı mı? Hastalığın Yayılımı Hakkındaki Gerçekler

“Lösemi bulaşıcı mı?” sorusunun cevabı "Kanser bulaşıcı mı?" sorusunun cevabıyla aynıdır. Kanser bireyin vücut hücrelerinde DNA düzeyinde meydana gelen mutasyonlardan kaynaklanır. Bu nedenle virüsler veya bakteriler bulaşıcı hastalıklar arasında yer almaz. Bir kanser türü olan lösemi de bulaşıcı bir hastalık değildir. Kanserin bir insandan diğerine geçebileceği yöntem organ veya doku naklidir. Kanser geçmişi olan veya gizli bir kanseri olan donörden alınan organ veya doku, aktarıldığı bireyde gelecekte nakille ilişkili bir kanser geliştirme riskini artırabilir. Bu risk 10.000 organ naklinde yaklaşık iki kanser vakası olmak üzere düşük olarak değerlendirilir. Doktorlar genellikle daha önce kanser geçiren bireylerden organ veya doku nakli kabul etmezler.

Lösemi Tedavi Edilemiyor mu? Tedavi Süreçleriyle İlgili Gerçekler

“Lösemi tedavi edilebilir mi?” sorusunun net bir cevabı olmayabilir. Lösemi tedavi edilebilen hastalıklar arasında yer alır. Tedavi yöntemleri arasında kemoterapi, radyoterapi, kemik iliği nakli ve hedefe yönelik diğer tedaviler bulunur. Erken teşhis ve doğru tedavi sayesinde birçok birey hastalığın bir daha tekrarlamadığı, uzun süreli remisyonlara girebilirler. Remisyon bireyin vücudunda kanser izine rastlanmadığı ve kanser belirtisi göstermediği durumdur. Remisyon süreleri birkaç hafta, birkaç yıl hatta onlarca yıl olabilir. Bununla birlikte kanserin tamamen ortadan kalkıp kalkmadığına ve bir daha hiç tekrarlamayacağına dair kesin bir yargıda bulunmak mümkün olmayabilir. Bu konuda bir doktora danışmak en doğrusudur.

Lösemi Tedavisi Saç Kaybına Neden Olur mu? Tedavinin Yan Etkileri Hakkındaki Yanlışlar

“Lösemi saç dökülmesi yapar mı?” sorusunun cevabı bireyler için önemli olabilir. Birçok lösemi türünde birincil basamak tedavilerinin arasında kemoterapi bulunur. Lösemi tedavisinde kullanılan kemoterapiler saç dökülmesine yol açabilir. Kemoterapiden kaynaklanan dökülme geçicidir, yani tedavi bittikten sonra saçlar tekrar uzamaya başlar. Löseminin tedavi sürecinde olan radyoterapi gibi diğer yöntemler de saçların sağlıksız ve güçsüz hâle gelmesine yol açarak dökülmeye neden olabilir. Bazı bireylerde tedavi esnasında bile saçlar tekrar uzamaya başlayabilir. Nadiren de olsa yüksek doz radyoterapi nedeniyle saç kökleri zarar gören bireylerde bu dökülme kalıcı olabilir.

Lösemi Tanısında Erken Müdahale ve Tedavi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Löseminin erken teşhis edilmesi ve alt tiplerinin doğru belirlenmesi, bireye uygun tedavi planının kısa sürede uygulamaya geçirilmesini sağlar. Bu durum tedavinin başarı oranının yükselmesinde de etkilidir. Teşhis için kan hücrelerini inceleyen kan testleri, kemik iliği testleri, kromozom testleri, lomber ponksiyon ve görüntüleme tekniklerinden yararlanılabilir. Lösemi tedavisi farklı lösemi türleri doğru bir şekilde belirlendikten sonra uygulanır. Farklı alt türler ve ilgili tedaviler şu şekildedir: 

• Akut Lenfoblastik Lösemi: Kemoterapi, periferik kan kök hücre ve kemik iliği nakli, baş bölgesine radyasyon terapisi ve steroid tedavisi.
• Akut Miyeloid Lösemi: Kemoterapi, periferik kan kök hücre ve kemik iliği nakli, kafa bölgesine radyasyon tedavisi.
• Kronik Lenfositik Lösemi: Tedavi uygulamadan hastalığı takip etme, radyasyon tedavisi, kemoterapi. Ayrıca kök hücre nakliyle kemoterapi klinik çalışma aşamasında dalağın alınması.
• Kronik Miyeloid Lösemi: Tirozin kinaz inhibitör tedavisi, kemoterapi, biyolojik tedavi, kök hücre nakliyle yüksek doz kemoterapi, donör lenfosit infüzyonu, dalağın alınması.

Kanserli Bir Bireyin Dış Görünüşünden Hastalığı Anlaşılabilir mi?

Kanserli bireylerin dış görünüşü her zaman farklı olmayabilir. Bazı durumlarda kilo kaybı, cilt renginde değişiklik veya lenf bezlerinde şişme gibi belirtiler kanserin dış görünüşten anlaşılmasını sağlayabilir. Ayrıca lösemi tedavisinin yan etkileriyle ilişkili olarak ortaya çıkan saç dökülmesi de bir etken olabilir.

Lösemi Belirtileri Her Zaman Net midir? Belirtiler Üzerine Yanılgılar

Lösemili bireyler her zaman net belirtilere sahip olmayabilirler. Peki, "Bireyi yanıltabilecek lösemi belirtileri nelerdir?" sorusuna şöyle cevap verilebilir:

• Akut lösemi gribe veya soğuk alınlığına benzer belirtilere yol açabilir. Bu belirtiler birkaç gün veya birkaç hafta içerisinde aniden oluşabilir. Bireyler ilk başta grip olduklarını veya üşüttüklerini düşünebilirler.
• Kronik löseminin belirtileri belirsiz olabilir. Bazen hiçbir belirtiye neden olmayan bu alt tip bazen de çok hafif belirtilere yol açabilir. Hastalık genellikle rutin bir kan testinde tespit edilir.
• Lösemide geçmeyen yorgunluk, genel hastalık hâli, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, solgunluk, cildin kolay morarması, baş ağrısı, kemik ve eklem ağrıları, kusma, peteşi, durmayan veya sık burun kanaması gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.

Lösemi Sadece Çocuklarda mı Görülür? Yaşa Bağlı Gerçekler

Lösemi çocukluk çağında sık rastlanan kanser türleri arasında yer alır. Bununla beraber yetişkinlik döneminde de belli yaş gruplarında lösemi görülebilir. Lösemi görülen yaş grupları çocuklarda ve yetişkinlerde sırasıyla şu şekildedir:

Her Lösemi Türü Aynı mı? Farklı Tipler Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Lösemi, hücre tipi ve ilerleme hızı gibi faktörlere göre çeşitli sınıflara ayrılabilir. Löseminin çeşitleri şunlardır:

• Akut Lenfoblastik Lösemi: 5 yaş altı çocuklarda ve genç yetişkinlerde en sık rastlanan lösemi tipidir. Akut lenfositik lösemi ve akut lenfoid lösemi olarak da adlandırılabilir. 
• Akut Miyeloid Lösemi: En yaygın akut lösemi türü olan akut miyeloid tip 25 ila 49 yaş arasındaki bireylerde en sık görülen lösemi tipidir. Bununla birlikte 50 ila 64 yaş arasındaki bireylerde de en sık ortaya çıkan lösemi türleri arasında yer alır. AML çocuklarda da görülebilir. Tedavi edilmediğinde hızlı ilerleyen akut miyeloid lösemi lenf düğümleri, karaciğer, dalak, testisler ve beyin ve omuriliği kapsayan merkezî sinir sistemi gibi vücudun başka bölgelerine sıçrayabilir.
• Kronik Lenfositik Lösemi: Genellikle B, bazen de T lenfositlerini etkiler. Hodgkin dışı lenfomanın bir türü olan küçük lenfositik lenfomayla ilişkilidir. Hatta bu iki tür aynı hastalığın biri kanda diğeri lenf nodlarında yoğunlaşan türleri olarak görülür. Yavaş ilerleyen kronik lösemi türlerinden farklı olarak hızlı bir şekilde ilerleyebilir. 
• Kronik Miyeloid Lösemi: Kronik granülositik lösemi olarak adlandırılan bu tipte bireylerin çoğu oral ilaç tedavisiyle iyileştirilir. Erken tanı ve doğru tedavi yöntemleriyle hayat boyu dikkat edilmesi gereken kronik bir hastalık gibi tedavi edilebilir.

Lösemi Kanser Değil mi? Hastalığın Tanımı ve Gerçekleri

“Lösemi kanser midir?” sorusunun cevabı evettir. Lösemi kemik iliğini ve kanı etkileyen kanserler grubunun ortak adıdır. Kemik iliğinde bulunan bir hücre değişime uğradıktan sonra çoğalır ve diğer hücrelere göre daha dayanıklı bir hâle gelir. Bu çoğalan lösemi hücreleri normal hücrelerin gelişimini engelleyebilir veya bastırabilir. Lösemiyle ilgili bilinmesi gerekenler şunlardır:

• Diğer kanserlerin aksine nadiren solid tümörlere dönüşür.
• Lösemi nedeniyle sağlıklı kan hücreleri azaldığında enfeksiyon ve anemi ortaya çıkabilir.
• Kemoterapi tedavisi veya radyasyon lösemiye yakalanma riskini artırabilir.
• Down sendromu gibi bazı genetik bozukluklar lösemi riskini artırabilir.
• Akut lösemiler hızlı ilerler ve tedavi edilmezlerse kötüleşebilir.
• Kronik lösemiler genellikle yavaş seyirlidir.
• Lösemi etkilenen lenfoid ve miyelod hücre tipine göre adlandırılır.