Kötü ağız kokusu birçok bireyin yaşadığı yaygın ve rahatsız edici bir problemdir. Sosyal ilişkileri olumsuz etkileyebilen bu durum uzun vadede bireyin özgüveninin azalmasına da neden olabilir. Bu sorunu çözmek için başvurulabilecek pek çok pratik yöntem bulunur.
Ağız kokusunu gidermek için öncelikle bu sorunun altında yatan nedenleri bulmak gerekir. Ağız kokusuna yol açan ana etkenler ağız hijyeninin yetersizliği, bazı yiyecekler, sağlık sorunları ve ilaçlardır.
Ağız Hijyeninin Yetersiz Olması
Yemek yedikten sonra dişleri fırçalamamak ve ağız içini yıkamamak ağız hijyeninin yeterince sağlanmadığı anlamına gelir. Temizlenmeyen dişlerin arasında yiyecek parçacıkları kalabilir. Bu durum diş etlerinin arasındaki boşluklarda bakterilerin üremesine neden olur. Hem bu bakteriler hem ağız hijyeninin eksikliğinden kaynaklanan diş eti iltihabı ağız kokusuna yol açar. Dilin yeterince temizlenmemesi de bakteri ve ölü hücre birikimine neden olur. Özellikle dilin diğer bölgelerine göre daha az hava alan arka bölümünde daha çok bakteri oluşur. Bu durum da zamanla ağız kokusuna yol açar.
Tüketilen Besinler
“Kötü ağız kokusu neden olur?” sorusunun cevaplarından biri de bazı besinlerle ilgilidir. Günlük hayatta tüketilen şu yiyecekler ve içecekler kötü ağız kokusuna neden olabilir:
Soğan ve Sarımsak: Soğan ve sarımsak hem tat hem koku açısından güçlü aromalıdır. Soğandaki ve sarımsaktaki uçucu kükürt bileşikleri, kan dolaşımına ve akciğerlere ulaşır. Ardından ciltle ve nefes yoluyla dışarı atılır. Bu nedenle dişler fırçalandıktan sonra bile kötü nefes kokusunun devam etmesine neden olabilir.
Baharatlar: Kimyon, köri, karabiber ve acı biber başta olmak üzere çeşitli baharatlar sindirildikten sonra uçucu bileşikler ortaya çıkar. Bu bileşikler de ağızda hoş olmayan kokunun oluşmasına yol açabilir.
İşlenmiş ve Şekerli Gıdalar: Şeker oranı yüksek ve işlenmiş gıdalar tüketmek de ağız kokusuna yol açabilir. Ağızda bulunan bakteriler şekeri ve nişastayı parçaladığında asit ortaya çıkar. Bu asit uzun vadede dişlerin çürümesine yol açarak ağız kokusu oluşturur.
Alkol: Alkol tüketimi kötü nefes kokusuna neden olan temel faktörlerden biridir. Özellikle kronik alkol tüketiminde ağızda ve karaciğerde okside olan alkol, kokuya neden olan yan ürünler üretebilir. Ayrıca alkol tüketimi ağız kuruluğuna yol açar ve tükürük üretimini azaltır. Zararlı bakterilerin oluşumunu önleyen tükürüğün miktarındaki bu azalma kötü nefes kokusu oluşumunda rol oynayabilir.
Sağlık Sorunları ve İlaçlar
Bazı hastalıklar ağız kuruluğu, enfeksiyon ya da iltihaplanma gibi durumlara neden olarak ağız kokusunun oluşumunda rol oynayabilir. Kötü ağız kokusuna yol açabilen sağlık sorunları arasında şunlar yer alır:
Bu sağlık problemlerine ek olarak özellikle çocuklarda ağız kokusu kulak burun boğaz hastalıklarından da kaynaklanabilir.
Kötü ağız kokusunun sebeplerinden biri olan ilaçların etkisi de genellikle ağız kuruluğuyla ilişkilidir. Antihistaminikler, sakinleştiriciler, amfetaminler, antidepresanlar, diüretikler, dekonjestanlar, antikolinerjikler ve bazı antipsikotikler ağız kokusuna yol açabilir. Bazı vitamin takviyelerinin yüksek dozda alınması da ağız kokusunu değiştirebilir.
Kötü Ağız Kokusuna Karşı Alınacak Temel Önlemler
Düzenli ve doğru hijyen uygulamaları ağız sağlığını korumak ve güzel kokan ferah nefese sahip olmak için etkili yöntemlerdir. Dişleri fırçalamak, diş ipi kullanmak ve ağız gargarası yapmak ağızda biriken bakterileri ve kötü kokuya neden olan artık maddeleri temizleyebilir. “Ağız kokusuna ne iyi gelir?” sorusuna şu şekilde cevap verebiliriz:
Düzenli Diş Fırçalama ve Diş İpi Kullanımı
Ağızda kokuya neden olan bakterileri temizlemek için dişleri fırçalamak etkili bir yöntemdir. Ayrıca yemeklerden sonra dişlerin arasında kalan yemek parçaları diş ipiyle temizlenebilir. Bu sayede bu yemek kalıntılarının çürüyerek kokuya neden olması engellenebilir. Biri gece yatmadan önce olmak üzere günde en az 2 kez dişlerin fırçalanması önerilir.
Ağız Bakım Suları ve Gargara Kullanımı
Gargara ve ağız bakım suları ağız hijyeninin önemli bir parçasıdır. Ağız gargarası dişleri, diş etlerini ve ağız içini kapsamlı şekilde temizler. Gargaralarda ağızda ve dişlerde yaşayan bakterileri ortadan kaldırabilecek antiseptik maddeler yer alır. Ancak ağız gargarası dişleri fırçalamanın ve diş ipin kullanmanın alternatifi olarak düşünülmemelidir. Bunun nedeni gargaranın sadece antiseptik etki göstermesi ancak dişlerin arasına sıkışan kalıntıları temizleme etkisinin olmamasıdır. Ağız gargarasının dişler fırçalandıktan ve diş ipi kullanıldıktan sonra destekleyici bir yöntem olarak kullanılması daha faydalıdır. Antibakteriyel ağız gargaraları hazır olarak alınabileceği gibi evde doğal yolla da hazırlanabilir.
Doğal Gargara Tarifi: Evde kolayca hazırlanabilen doğal ağız gargarası için gerekli malzemeler şunlardır:
1 su bardağı temiz ve klorsuz su,
4 çay kaşığı karbonat,
4 damla çay ağacı esansiyel yağı,
4 damla nane esansiyel yağı.
Doğal ağız gargarası şu şekilde hazırlanır:
Tüm malzemeler kapaklı cam kabın içerisine koyulur.
Kapağı kapalıyken cam kap iyice çalkalanır.
Bu karışımdan her gün yaklaşık 2 yemek kaşığı kullanılarak gargara yapılabilir.
Karbonat genellikle birkaç saat içinde kabın dibine çöktüğü için bu karışımın her kullanımdan önce çalkalanması tavsiye edilir.
Su Tüketiminin Artırılması
“Kötü ağız kokusu nasıl giderilir?” sorusuna verilebilecek yanıtlardan biri de su tüketimiyle ilişkilidir. Yeterli miktarda su içmemek tükürük üretimini azaltarak ağız kuruluğuna neden olur. Tükürük, ağzı ıslatmasının yanı sıra bakterilerin ortadan kaldırılmasına da yardımcı olan bir madde olduğundan bol su içmek tükürük üretimini artırarak ağız kokusunu ortadan kaldırabilir. Ayrıca su içmek yemeklerden sonra ağızda kalan yiyecek artıklarını dişlerden ve diş etinden uzaklaştırarak koku oluşumunu azaltır.
Doğal Yöntemlerle Ağız Kokusu Nasıl Giderilir?
Kötü nefes kokusunu gidermek için gün içerisinde başvurulabilecek birçok doğal yöntem bulunur. Bu yöntemler sayesinde zararlı etkileri olabilen sentetik maddeler tüketmeye gerek kalmadan ağız kokusuyla baş etmek mümkün olur.
Nane Yaprağı veya Maydanoz Çiğnemek
Kendine has aromasıyla birçok yiyecekte ve içecekte kullanılan nane hoş kokulu ve lezzetli bir bitkidir. Cilt bakımından sindirim sorunlarına kadar birçok alanda kullanılan nane kötü nefes kokusunu gidermek için de faydalıdır. Nane aromalı sakızlar ve şekerler ağız kokusunu hafifletmek için başvurulan yaygın yöntemler arasında yer alır. Ancak ağız kokusunu maskeleyen bu ürünler kötü nefese neden olan bakterileri azaltmadığından bu etki kısa sürelidir. Taze nane yapraklarını çiğnemekse ağız kokusunu kamufle etmenin yanı sıra bakterileri de ortadan kaldırarak koku sorununu ortadan kaldırabilir.
Birçok yemekte ve salatada kullanılan maydanoz nefes kokusunu giderme konusunda faydalı bir bitkidir. Maydanoz bu etkisini içinde yer alan klorofile borçludur. Bu madde antibakteriyel ve antifungal (mantarları yok eden) etkileri sayesinde ağız kokusuna yol açan patojenleri etkisiz hale getirir. Bu sebeple gün içinde maydanoz çiğnemek ağız kokusunu hafifletebilir.
Elma veya Havuç Gibi Sert Yiyecekler Tüketmek
“Kötü ağız kokusu nasıl geçer?” sorusuna cevap olabilecek doğal yöntemlerden biri de elma ve havuç gibi yiyeceklerdir. Lezzetli ve faydalı bir meyve olan elma ağız kokusuna karşı etkilidir. Elmada bulunan antioksidan türündeki polifenoller ağız kokusuna neden olan birçok bakterinin çoğalmasını durdurabilir. Özellikle henüz olgunlaşmamış elmaların polifenol içeriği olgun elmalara göre daha yüksektir. Hem elma hem havuç ağızda uzun süre çiğnenerek yutulan sert yapıda yiyecekler olduğundan tükürük üretimini de artırabilir. Bu sayede ağız hijyenine katkıda bulunarak ağız kokusunu önler.
Kötü Ağız Kokusunu Önlemek İçin Diş Hekimine Ne Zaman Başvurmalısınız?
Uzun süre devam eden kötü nefes kokusu bireyin ağız sağlığının yanı sıra özgüvenini de etkiler. Ağız hijyenini sağlamak konusunda günlük alışkanlıklar edinmek ve düzenli diş muayenesine gitmek sorunun çözümünde önemli yere sahiptir. Ağız kokusunun uzun süre devam etmesi ve kokuya ek olarak diş etlerinde ağrı, kanama ve hassasiyet gibi belirtilerin ortaya çıkması diş doktoruna başvurmak gerektiğini gösterir.
Uzun Süre Devam Eden Ağız Kokusu
Kötü nefes kokusundan muzdarip birçok birey ağız hijyenine dikkat ederek ve doğal tedavilere başvurarak sorunu ortadan kaldırmaya çalışır. Buna rağmen kokunun devam etmesi ağız kokusunun bir sağlık sorununun belirtisi olabileceği anlamına gelir. Kötü koku oluşumunun altında yatan temel nedenin belirlenmesi için diş hekimine gitmek gerekir.
Diş ve Diş Eti Hastalıkları Belirtileri
Ağız kokusuna dişlerde ve diş etlerinde oluşan bazı rahatsız edici hisler eşlik ediyorsa diş hekimine başvurmak faydalı olur. Diş ve diş eti hastalıklarının yaygın belirtileri arasında şunlar yer alır:
Diş fırçalama esnasında diş etlerinin kanaması,
Diş etlerinin kızarması ve şişmesi,
Diş etlerinde ağrı veya hassasiyet hissi,
Ağızda kötü tat,
Dişlerde hassasiyet,
Dişlerin arasından iltihap akması,
Diş etinin çekilmesi,
Dişlerle diş etlerinin arasında boşlukların oluşması,
Dişlerin yerinden oynaması veya düşmesi.
Kötü Ağız Kokusuyla Baş Etmenin Yolları Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Ağız kokusu için hangi doktora gidilmelidir?
Ağız kokusu için öncelikle diş hekimine danışılır. Diş hekimi gerekli görürse bireyi kulak burun boğaz veya iç hastalıkları bölümüne yönlendirebilir.
Ağzın kokup kokmadığı nasıl anlaşılır?
Nefesin kötü kokup kokmadığını anlamak için elinizi ağzınızın önüne getirdikten sonra ağzınızı kapatıp derin bir nefes alıp vererek nefesinizi koklayabilirsiniz. Bileğin içini yaladıktan sonra aynı bölgeyi koklamak da işe yarayabilir.
Ağız kokusu kalıcı mıdır?
Doğru tedaviyle kötü ağız kokusu sorunundan kurtulmak mümkündür. Bunun için oral hijyene dikkat etmek, yeterli olmuyorsa koku sorununun altında yatan sağlık sorununu tespit ettikten sonra tedavi olmak gerekir.
Kötü ağız kokusuna hızlı çözüm nedir?
Ağız kokusu sorunu ağız hijyeninden kaynaklanıyorsa diş fırçalamak, gargara yapmak, ağız spreyi kullanmak faydalıdır. Anlık ve geçici çözüm olaraksa mentollü şeker tüketilebilir.
Sabahları ağız kokusu neden daha kötü olur?
Sabahları ağız kokusunun daha şiddetli olmasının nedeni geceleri tükürük salgısının azalmasıyla birlikte ağızda daha çok bakterinin birikmesidir. Gece yatmadan önce ağız temizliğinin ihmal edilmesi de sabahları ağız kokusuna yol açabilir.
Hangi yiyecekler ağız kokusuna neden olur?
Soğan, sarımsak, baharatlı, şekerli, kızarmış ve protein ağırlıklı yiyecekler ağız kokusuna neden olabilir.
Yayınlanma Tarihi:20 Kasım 2024 Çarşamba
Güncellenme Tarihi:21 Kasım 2024 Perşembe
*Bu içeriğin
geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler
kişi ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm
işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun
tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Her türlü soru, görüş ve önerileriniz için aşağıdaki formdan bizimle iletişime geçebilirsiniz. Talebiniz doğrultusunda Çağrı Merkezi yetkililerimiz size en kısa sürede dönüş yapacaklardır.