Covid 19 ile ilgili bilmeniz gerekenler
Siz Covid 19’u grip gibi atlatabilirsiniz ama başkalarını hayatına mal olabilirsiniz! Yeni tip koronavirüsle mücadelede bilinmesi gereken en önemli bilgilerden biri bu. Türkiye’nin yüzde 80’inin koronavirüs ile enfekte olacağı düşünülüyor. Peki nasıl bu kadar yayılabiliyor? Zira Covid 19 olmuş bir kişinin öksürmesi veya hapşırmasıyla gözle göremediğimiz damlacıklar ortaya çıkar ve bir başka kişinin bunu solumasıyla bulaşır. Koronavirüsün yüzeylere tutunmasıyla canlılığını koruduğu için ellerimizle bulaşıcılığı yüksektir. Koronavirüs, insan vücudu dışında cansız ortamlarda 4 güne kadar canlılığını sürdürebiliyor. Ama tabii ki koronavirüs için temel kaynak enfekte hastalardır.
Su için
Solunum yolumuzdan damlacık yolu ile havaya yayılan virüsler ya doğrudan solunum havasından alınır ya da bir süre havada asılı kaldıktan sonra yüzeylere konar ve canlılığını sürdürdüğü sırada ellerimizle dokunduğumuz yerlerden virüsü alırız. Ellerimize virüs bulaştıktan sonra yıkamadan gözümüze, burnumuza, ağzımıza, yüzümüze götürülmesi ile virüsün vücudumuzda yolculuğu başlamış olur. Virüsten korunmak için ellerinizi yıkadığınız kadar bol bol su için.
Koronavirüs akciğerlere nasıl iner?
Koronavirüs, üst solunum yolumuza girdikten sonra üremek için uygun ortamı bulduğu için hızla üremeye başlar, savunma sistemimizi aşıp hızla üremesini sürdürdüğünde alt solunum yolumuz olan bronşlarımızı etkileyerek bronşit ve zatürreye yol açar. Virüsün üremesi çok olduğunda çok sayıda hava keseciklerinin içinde sıvı birikmeye başlar, fazla sayıda savunma hücreleri hücumu olur. Virüs, savunma hücreleri ve su ile dolan akciğerler işlevini yapamaz ve yetmezliğe girer.
Covid 19’u grip gibi geçirebilecek kişiler kimlerdir?
Vücudun koronavirüsle savaşma gücünü bağışıklık sistemi belirler. Virüs üst solunum yolu mukozamıza girdikten sonra vücudumuzun virüsle savaşma gücü bizdeki seyrini değiştirir. Astım, KOAH gibi kronik hastalıklar var ise ya da sigara içiliyorsa, bağışıklık sistemi zayıfsa var ise hastaneye yatış gerekebilir. Bağışıklık sistemi iyi ve sağlıklı olan kişiler ise virüsle temas etmiş olsalar bile büyük çoğunluğu basit bir grip gibi atlatabilir. Ancak zeminde bağışıklık sistemini bozan hastalık varsa virüs, 1-14 gün içerisinde hasta edebilir. Koronavirüsten korunmak için 1-1,5 metre mesafenin korunması, yüzeylere temas ettikten sonra ellerin su ve sabun ile en az 20 saniye yıkanması ya da alkol bazlı el antiseptiği ile temizlenmesi ve ellerin yüze götürülmemesi şart. Bu süreçte evde kalmak, sanılandan çok daha kritik önem taşır.
İleri yaştaki kişilere dikkat!
Covid 19, özellikle yaşlılarda ve kronik hastalığı olanlarda öldürücü olabilir. Yaş ilerledikçe beslenme yetersizliği olur ve bağışıklık sistemi zayıflar. Yaşlıları korumak için onlarla yakın mesafe kuralına ve beslenmelerine çok dikkat edilmesi gerekir. Beslenme yetersizliği ve yorgun olan kişilerde Covid 19 daha ağır tabloyla seyreder. Ayrıca 1-1,5 metreden yakın mesafede 15 dakikadan daha az bulunsak bile koronavirüsle enfekteysek bu kişilere bulaştırabiliriz.
