Omurga fıtıkları ve ameliyatları
Omurga fıtıkları, yükün ve hareketin en çok olduğu bölgelerde görülür. Boyunda hareketin çok fazla olduğu C5-6 ve C6-7 boyun omurlarında boyun fıtığı, bel bölgesinde ise yüklenmenin en çok olduğu L4-5 veya L5-S1 diski arasında bel fıtığı görülür.
Boyun fıtığı en çok nerelerde belirti verir?
Boyunda oluşan bir fıtık, kola giden sinire bası yaparsa; kol ağrısı, kolda uyuşma, kuvvet kaybı veya el becerisinde bozulma gibi şikayetler oluşur. Ancak fıtık, omuriliğe bası yaparsa ve omuriliğin geçtiği kanalda daralma oluşursa fazla ağrı yapmaz. Ama daha riskli sonuçlar doğurabilir. Çünkü omurilik hassas bir organdır ve burada bası oluşması elde kuvvetsizlik, derinlik duyusunda bozulma, yürüme zorluğu, idrar problemleri gibi geri dönüşü olmayan omurilik bası bulgularının ortaya çıkmasına neden olabilir. Kişi bunu yaşayarak, elini kullanamayarak, yürümede zorlanarak hisseder.
Vücut ağrıya uyum sağlayabilir
Kişi ağrı hissetmediğinde doktora gitmekte gecikir ve bu tip durumlarda cerrahi yapılsa dahi omurilikteki hasarlanmadan dolayı geriye dönüş çok zor olabilir. Koldaki sinirde oluşan bası, kişi için başlangıçta çok daha ağrılı olsa da belli bir süre içinde vücut buna uyum sağlayabilir ve ağrı hissedilmez. Böyle bir durumda doktorlar anlık değerlendirmeye göre, sinir fonksiyonlarını en çok koruyacak yöntemi yani cerrahiyi önerebilir. Vücudun uyum sağlaması ise her zaman kişinin lehine olmayabilir. İlerleyen dönemde daha büyük sıkıntılar yaşanabilir.
Bel fıtığında en çok nerelerde belirti verir?
Bel fıtığında ise daha çok bacak ve bel ağrısı ortaya çıkar. Bacağa giden sinirlerde bası oluştuğunda kullanmada zafiyet, harekette zafiyet, kuvvetsizlik, yürüyememe ve hareket kabiliyetini yitirme şeklinde ilerler. Kişi daha çok yatar, yürüyemez, konforu ve sosyal hayatı etkilenebilir.
Omurga fıtığı tedavisi
Omurga fıtığı teşhisi konulan bir kişinin, boynunda omurilik basısı varsa veya sinir basısı ağrı ile birlikte sinirlerde kuvvetsizliğe, reflekslerde azalmaya neden oluyorsa cerrahi tedavi önerilir. Cerrahide amaç, erken dönemde etki ile kişinin hayatına ağrısız olarak devam etmesidir.
Boyun ve bel fıtığı ameliyatı nasıl yapılır?
Boyun fıtıklarına cerrahi müdahalede genellikle tüm disk çıkarılır ve herhangi bir nüks olmaz. Bel fıtıklarında ise taşan kısım alındığından, diskin kalanının fonksiyonunu sürdürmeye devam etmesi için yerinde bırakılan fıtıklar yaklaşık yüzde 10 civarında tekrar edebilir. Burada anatomik ve yapısal faktörler, omurganın stabilitesi, diğer disklerin durumu, kilo ve yanlış hareketler gibi kişiden kaynaklanan etkenler de rol oynar.
Tekrar fıtıklaşmaya karşı platin koyuluyor
Endoskopik yöntemlerle ya da mikroskop altında yapılan mikrodiskektomi (mikrocerrahi) yöntemi ile kişinin sinirleri daha iyi korunur. Ancak nüks oranları vardır. Tekrar fıtıklaşma oranının yaklaşık yüzde 20-30 oranında görüldüğü durumlarda ise platin, vida gibi bazı uygulamalar kullanılır. Bu sayede oradaki hareket kalıcı veya kısmen sabitlenir ve yük dağıtılarak yeniden fıtıklaşma olasılığı azaltılır. Bu gibi durumlarda amaç en yüksek verimliliği elde etmektir. Çünkü omurga kullanmak zorunda olduğumuz, yaşlanan, yaşlandıkça kalitesini yitiren ve mekaniği de bozulan bir yapıdır. Bugün için yapılan başarılı bir ameliyat, yaş ilerledikçe, omurga yıprandıkça o yaş için uygun olmayabilir. Bu nedenle en az hasarı verecek, en yüksek faydayı sağlayacak cerrahi müdahaleyi yapmak önemlidir.
Isınmadan yapılan spor fıtık nedeni
Omurga yani boyun ve belde fıtığa neden olabilecek yanlış ve aşırı hareketlerden kaçınmak gerekir. Fıtığa götüren yanlışlardan biri de ısınmadan ya da aşırı yapılan spordur. Düzenli spor kas, eklem ile bağ dokusunun güçlü ve sağlam olmasına yardımcı olur. Kaslar düzenli egzersizle güçlenir ve gelişir. Eklem çevresindeki bağ dokusu da düzenli egzersizlerle daha da güçlenir ve esnemelere daha dayanıklı hale gelir. Spor, eklem bütünlüğünü korur ve eklem içinde kireçlenme oluşumunu geciktirir. Omurganın sağlıklı duruşunu destekler, patolojik açı oluşturmasına engel olur. Kısacası sağlıklı vücut için bilinçli sporun faydası çoktur. Ancak bilinçli spor ne kadar yararlıysa, ısınmadan, kontrolsüz ve vücuda yaygın stres oluşturacak spor da en az o kadar sakıncalıdır. Çünkü bağları ve kasları spora ve egzersize hazırlamadan yapılacak bir hareket sağlık sorunlarına sebep olabilir. Bu spor bile olsa omurga fıtığına götürebilecek aşırı hareketlerden kaçının.