Kök hücre kaynakları neler?
Kök hücreler, birçok dokuda bulunan ve değişerek vücudun diğer dokularını oluşturma yeteneğine sahip bir grup hücredir. Kemiklerimizin içindeki süngerimsi bir doku olan kemik iliği, kök hücre yönünden zengin olması nedeniyle önemli bir kaynaktır.
Kemik iliği içindeki kök hücreler daha fazla kan yapıcı kök hücre oluşturmak için büyüyerek akyuvarlar (beyaz kan hücreleri), alyuvarlar (kırmızı kan hücerleri) ve trombositlere bölünürler ve bunların her biri insan vücudunda önemli rol oynar.
Akut lösemi ve lenf bezi tümörlerinde kullanılıyor
Günümüzde kemik iliği nakli özellikle akut lösemi ve lenf bezi tümör çeşidi kanser hastalarının ve bazı kalıtsal kan hastalıklarının tedavisi için kullanılır.
Kemik iliği nakli sırasında alıcıya nakledilen kök hücreler, aşağıda belirtilen kaynakların herhangi birinden elde edilir ve buna göre isimlendirilir.
Kemik iliğinin kalça kemiğinden alınarak nakledilmesi
Kemik iliği elde etme prosedürü "hasat" adı verilen işlemle yapılır ve kemik iliği naklinin üç türünde de (otolog, sinjeneik, allojeneik) aynıdır. Donörden genel ya da lokal anestezi altında kalça kemiğinden kemik iliği iğne yardımıyla alınır.
Dolaşan Kök Hücre Nakli (Çevresel Kan Kök Hücresi Nakli)
Kemik iliğindeki kök hücrelerin özel bir iğne sayesinde (büyüme faktörü) uyarılıp, kan dolaşımından “Aferez” olarak adlandırılan bir işlem ile toplanarak nakil yapılması.
“Aferez” işleminde kan, kateter vasıtası ile alınıp, aferez cihazı vasıtası ile geri verilir. Kan aferez cihazı içersinden dolaştığı esnada kök hücreler diğer kan hücrelerinden ayrıştırılarak, farklı bir torbada toplanır. İşlemden sonra kanın kalan kısmı hastaya ya da donöre geri verilir.
Aferez işlemi her gün 4-6 saat arası sürüyor. Toplama günleri her gün toplanacak olan hücre sayısına bağlıdır. Toplama için gerekli gün sayısı her kişi için aynı değildir.
Göbek Bağı Kan Kök Hücresi Nakli (Kordon Kanı)
Yenidoğanların göbek bağında bulunan kan, kök hücre bakımından zengin kaynaklar olarak gösteriliyor. Göbek bağı kan kök hücreleri ile yapılan nakil bu ismi alır.
Kordon kanı, bebek doğar doğmaz, kordon kesildikten sonra ilk 10 dakika içinde kordondan alınır. Kordon ve kordon kanının alınması normal doğum prosedürü ya da bebeği herhangi bir şekilde etkilememektedir. Kordon ve kordon kanı, laboratuvarda özel yöntemlerle işlenir ve uygun şartlarda dondurulur.
