Alzheimer neden olur?
Basit unutkanlıklar çalışanlar tarafından genellikle stres ve yorgunluk düşüncesiyle çoğu zaman dikkate alınmaz. Ancak 30-40'lı yaşlarda başlayan unutkanlıkları hafife almamalı ve mutlaka bir nöroloji uzmanına başvurulmalı. Bunun nedeni ise önemsenmeyen unutkanlıkların hastanın zamanla yatağa bağımlı kalmasına yol açabilen Alzheimer hastalığının ilk belirtisi olan “hafif kognitif bozukluk” olabilmesi. Detaylı nörolojik muayene ve testlerle Alzheimer tanısı kolaylıkla konulabilir. Alzheimer’ın ortaya çıkması önlenemese de, erken dönemde yakalandığı için ilaç tedavisi ve yaşam alışkanlıklarındaki değişiklikler sayesinde bu süreç oldukça yavaşlatılabilir.
Birinci derece akrabanızda Alzheimer varsa...
Alzheimer’ın oluşmasında en önemli risk ilerleyen yaştır. Hastalık 65 yaşın üzerinde doruğa çıkar ve her 5 yılda bir risk 2 kat artar. Genetik etkenler de hastalığın gelişiminde yaş faktöründen sonra yer alır. Özellikle birinci derece akrabalarda bunama sorunu varsa gelişme riski 2 kat artar. Bu risk faktörlerini sırasıyla inme, kafa travması ve kadın olmak takip eder. Kişinin entelektüel seviyesinin düşük olması da riski artıran önemli bir etken. Kişi zihinsel performansını ne kadar çok geliştirirse risk de o denli düşer. Bunun için bol bol kitap okuyun, spor yapın ve hobi edinin.
Alzheimer başlangıcında bellek bozulur
Bunama grubunda yüzde 60 gibi yüksek bir oranda görülen Alzheimer, öncelikle bellek işlevleri ile ilgili beyin hücrelerinin ölümü sonucu oluşan ve kesin nedenleri bilinmeyen bir hastalık. Bellek ve bilişsel işlevlerde ilerleyici bir kötüleşme ile seyrederek zamanla hastanın günlük işlevlerini bile yerine getiremeyecek konuma gelmesine neden olabilir.
Alzheimer nasıl anlaşılır?
Hastalığın ilerleyen yaşlarda aniden ortaya çıktığı sanılır. Oysa ilk uyarıcı işaret olan unutkanlık 30-40’lı yaşlarından itibaren başlayabilir. Örneğin hasta dans kursunda adımları öğrenebilmek için diğer öğrencilerden daha fazla çaba sarf eder ya da hareketleri ertesi gün unutur. Yeni bilgiler edinmek için eskiden kitabı bir kez okuması yeterli olurken, artık sayfayı tekrar gözden geçirmek zorunda kalabilir. Ancak iş ve sosyal yaşamda henüz ciddi bir gerileme olmadığı için ilk belirti gözden kaçabilir.
Tedaviyle Alzheimer yavaşlatılabilir
Alzheimer henüz tedavisi mümkün olmayan bir hastalık. Bu nedenle tedavide hedef hastalığın hızla ilerlemesini önlemek ve yaşam kalitesini artırmak. Hafif bellek bozukluğunda ilaç tedavisi ile zihinsel performansı artırmak için zihinsel ve bedensel egzersizlere başvurulur. Hastalardan zihinsel performanslarını artırmak için bol bol kitap okumaları, yeni hobiler edinmeleri ve sosyal hayata daha fazla karışmaları istenir. Rutin alışkanlıkların dışına çıkmaları, örneğin işe her gün aynı yoldan değil, daha farklı yollardan gitmeleri önerilir. Zihinsel performansın artmasında çok etkili olduğu için açık havada 3 gün 40’ar dakika yürüyüş gibi ağır olmayan fiziksel egzersizler yapmaları da tavsiye edilir.
Alzheimer hastasının evinde önlem alın
Orta ve geç dönemde ise ilaç tedavisi ile Alzheimer'ın yol açtığı uykusuzluk, huzursuzluk, aşırı şüphecilik ve depresyon gibi sorunların şiddeti hafifletilebilir. Böylece hem hastanın hem hasta yakınlarının yaşam konforu artırılabilir. Ayrıca hastanın kendine zarar vermesini önlemek için evde balkon ve pencere kolluklarının çıkarılması, bıçak gibi kesici aletlerin ortadan kaldırılması ve merdivenlere dikkat edilmesi gibi uygun koşulların sağlanması gerekir. Kaybolduklarında kolayca bulunabilmelerini sağlamak amacıyla da üzerinde adres ve isminin bulunduğu künye kullanımı hasta güvenliği açısından son derece önem taşır.
