Kepek Nedir?
Kepek kaşıntı ve kafa derisi üzerinde deri dökülmesi ile birlikte görülen yaygın bir cilt rahatsızlığıdır. Kepek, bulaşıcı değildir ve nadiren ciddi olmasına rağmen, utanç verici ve tedavi edildiğinde de ara ara tekrar edebilen bir durumdur. Ancak genellikle kontrol edilebilir durumdadır. Hafif vakalarda, hassas temizleme özelliği olan şampuanlarla saçı yıkamaktan dışında başka bir önlem almaya gerek duyulmayabilir. Daha inatçı vakalarda ise genellikle ilaçlı şampuanlardan yanıt alınabilir.
Kepeğin, gençler ve yetişkinlerde en sık görülen belirtisi, genellikle beyaz ve yağlı yapıdaki ölü derilerin omuzlarda pul pul dökülmesidir. Kış ve sonbahar aylarında ev içindeki hava sıcaklığı ile dışarıdaki hava sıcaklığı arasında farklar oluştuğu için cilt kurur, bu nedenle kepek sorunu da artabilir. Bu durum yaz süresince düzelebilir.
Kepek Neden Olur?
Yaş: Kepek genellikle genç erişkinlik döneminde başlar ve orta yaş boyunca devam eder. Bu yaşlı yetişkinlerde olmayacak anlamına gelmez. Bazı insanlarda bu sorun ömür boyu sürebilir.
Erkek Olmak: Daha çok erkeklerde görülür. Bu nedenle uzmanlar, erkeklik hormonunun kepeğe yol açabileceğini düşünüyor.
Yağlı Saç ve Saç Derisi: Kepek kafa derinizdeki yağla beslenir. Bu nedenle, aşırı yağlı cilt ve saçlara sahip kişiler bu soruna daha eğilimlidir.
Yetersiz Beslenme: Çinko bakımından zengin gıdalardan ve özellikle yağların belli türlerinde bulunan B vitamininden yoksun beslenmek soruna neden olabilir.
Bazı Hastalıklar: Araştırmalar net bir sonuç vermese de nörolojik rahatsızlığı olan yetişkinlerde seboreik dermatit ve kepek geliştirme olasılığı daha yüksektir.
Kepek Nasıl Geçer?
Öncelikle kepeğe karşı yaşam tarzınızı değiştirmeniz büyük önem taşır. Kepeğe karşı kimyasal formüller aramadan gündelik hayatınızda yapacağınız değişiklikler ile kepeğe ‘dur’ diyebilirsiniz. Kepek ile mücadeleye kullandığınız ürünlerden ve beslenme düzeninden başlayabilirsiniz. Kepeğe iyi gelebilecek yöntemler şunlardır:
Stresi Yönetmeyi Öğrenin: Stres koşulları ve hastalıklar sizi daha hassas hale getirerek genel sağlığınızı etkiler.
Şampuanı Doğru Kullanın: Eğer yağlı bir saç derisi eğilimi varsa, günlük şampuanlama kepeği önleyebilir.
Şekillendirme Ürünlerini Bırakın: Saç spreyleri, şekillendirme jelleri, saç köpükleri saç derinizin fazla yağlanmasına neden olabilir.
Sağlıklı Beslenin: Yeterli çinko ve B vitaminleri bakımından zengin yağların olduğu bir diyet kepeği önleyebilir.
Güneşe Çıkın: Güneş ışığı iyi gelebilir. Ama ultraviyole ışıklara maruz kalmak cildinize zarar verebilir ve cilt kanserine de neden olabilir. Bunun yerine, biraz dışarıda zaman geçirin. Yüzünüze ve vücudunuza güneş kremi sürdüğünüzden emin olun.
Saçtaki kepek çoğu zaman doktora gitmeyi gerektirmez. Reçetesiz satılan kepek şampuanlarını birkaç hafta kullandıktan sonra yine de kafa derinizde kaşınma ya da kırmızı kabarıklıklar oluşuyorsa bir cilt doktoruna gidilmesi önerilir. Kepekli kişide seboreik dermatit ya da kepeğe benzer başka bir durum olabilir. Doktorlar saç ve saç derisine bakarak durumu teşhis edebilir.
Her Kepek Şampuanı Aynı Değildir
Kepek hemen hemen her zaman kontrol edilebilir ama tedavi süresince sabırlı olmak gerekir. Kepek konusunda hafif bir sorunda hassas bir şampuanla günlük olarak saçı yıkamak yardımcı olabilir. Normal kullanılan şampuanlar başarısız olduysa reçetesiz satılan özel şampuanlar daha yardımcı olabilir. Ancak kepek şampuanı aynı değildir ve kişi kendine uygun olanı tercih etmelidir. Eğer batma, kızarıklık, kaşıntı ya da bu ürünlerin herhangi birinden dolayı yanma ortaya çıkarsa, kullanımı bırakılmalı. Böyle bir döküntü, ürtiker veya nefes darlığı gibi alerjik bir reaksiyon ortaya çıkarsa, hemen tıbbi yardım alınması önerilir.
Alternatif Tıp da Denenebilir
Sorunu çözmek için alternatif tedavi yöntemi olarak çay ağacı yağı ile saçları şampuanlamak önerilebilir. Çay ağacı yağı, Avustralya çay ağacı (Melaleuca alternifolia) yapraklarından gelir. Antiseptik, antibiyotik ve antifungal ajan olarak yüzyıllardır kullanılmaktadır. Yağ, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
Bebeklerde Konak Sorunu
Kepeğin bir türü olan konak, çoğunlukla bebeklerde görülen bir deri hastalığıdır. Bu rahatsızlık, saçlı derideki kabuklanma ile kendini gösterir. Bebeklik döneminde görülen bu sorun, çocukluk döneminde de meydana gelebilir. Konak, aileler için endişe verici bir durum olmasına rağmen, tehlikeli bir durum değildir. Genellikle bebek 1 yaşına geldiği zaman bu durum, kendi kendine yok olabilir.
