Katarakt nedir?
Gözümüze gelen görüntüleri görme noktamızda odaklayan iki mercek vardır. Bunlardan biri gözün en ön kısmındaki mercek, ikincisi ise gözün içinde, göz bebeğinin arkasındaki mercektir. İşte göz içindeki bu merceğin saydamlığını kaybetmesine katarakt denir.
Katarakt neden olur?
Katarakt, sıklıkla yaşa bağlı olarak, lensin yapısında oluşan değişiklikler sonucunda lensin saydamlığını kaybetmesine denir. Bunun yanında, doğuştan veya darbelere bağlı olarak da katarakt meydana gelebilir
Katarakt belirtileri
Kataraktın belirtisi görmedeki yavaş yavaş azalmadır. Daha karanlık ve sisli bir görüntü ortaya çıkar.
Katarakt ameliyatı nasıl yapılır?
Katarakt ameliyatı genellikle lokal anestezi altında göz küresinin ön bölgesi uyuşturulduktan sonra, mikroskop altında yapılır. Gözbebeğinin arkasındaki bulanık merceğin ön yüzü açılır ve içindeki bulanık kısım temizlenir. Aynı bölgeye suni bir mercek yerleştirilmesi ile ameliyat tamamlanır.
Suni mercek güneşin ultraviyole dalgalarını süzebilmeli
Orjinal merceğimiz hem uzakta, hem de yakında net görmemizi sağlayacak şekilde gücünü değiştirebilme özelliğine sahiptir. Bu sayede görüntüler doğru yerde odaklanabilir. Katarakt ameliyatı sonrası bu mercek ortadan kalktığı için, mutlaka onun yerine geçecek yapay bir mercek yerleştirilmesi gerekir. Ameliyat sırasında göz içine iki tür mercek konulabilir. Tek odaklı bir mercek yerleştirilirse, hasta uzağı net görür, ancak yakın için ameliyat sonrasında bir gözlük kullanması gerekir. Çok odaklı mercek takılırsa hem uzağı, hem de yakını görmek mümkün olabilir. Hangi merceğin takılması gerektiğine hekimle konuşularak karar vermek gerekir. Ayrıca orijinal merceğimizin güneşin ultraviyole dalgalarını süzdüğü gibi, yapay merceğin de bu fonksiyonunun olmasına dikkat edilmelidir. Katarakt ameliyatı sonrası ilk 1-2 hafta içinde görme giderek yavaş yavaş açılır.
Katarakt ameliyatı sonrası gözlükten kurtulmak mümkün
Katarakt ameliyatında göz içine yapay mercek yerleştirilirken, genellikle kişinin daha önce kullandığı gözlüklerinden de kurtulmasını sağlayacak biçimde göz içi merceğinin numarası ayarlanır. Eğer tek odaklı bir mercek takılmışsa, yakın görme için bir gözlük kullanmak gerekir. Ancak çok odaklı merceklerde genellikle uzak ve yakını gözlüksüz görebilecek bir görme sağlanmaya çalışılır. Bazen daha keskin görmek için ameliyattan bir süre sonra küçük numaralı bir gözlük gerekebilir.
Katarakt ameliyatının bitiminde çok küçük bir bölgeden ameliyat gerçekleştirildiği için genellikle dikiş konulmaz. Bu nedenle genellikle erken dönemde göze bastırmaktan, şiddetli ovuşturmaktan kaçınmak gerekir. Yine ilk bir haftada göze su kaçırmayacak şekilde banyo yapılmasını tavsiye ederiz. İlk gece göz kapalı kalır. İkinci gün genellikle göz açılır. Açıldıktan itibaren başta biraz sık olmak üzere doktoronuzun önerdiği damlaları düzenli olarak damlatmak gerekir.
Katarakt çocuklarda ve bebeklerde de görülebilir
Katarakt bazı bebeklerde doğuştan görülebilir. Bunun erken tanısı çok önemlidir. O nedenle ilk 3 ay içinde yeni doğan her bebeğin bir göz muayenesi yapılması gerekir. Doğuştan veya bebeklikte katarakt saptandığında en kısa sürede ameliyat gerekir. Eğer ameliyat edilmek için beklenirse, gözde tembellik gelişir ve daha sonra yapılan ameliyatla da ne yazık ki görme artışı sağlanamaz.
Çocuk ve bebeklerde görülen kataraktın tedavisi de erişkinler gibi ameliyattır. Ancak göz küresi henüz erişkin boyutlarına erişmediği için 2 yaşın altındaki bebeklerde ameliyat sırasında göz içine mercek konmaz. İki yıl boyunca takılacak kontakt lens ile görme sağlanmaya çalışılır. 2 yaşında ikinci bir operasyonla göz içine mercek yerleştirilir.
