Karsinofobi gündelik hayatı bile etkiliyor
Araştırmalar, erken teşhis ve gelişen tedavi seçeneklerine rağmen kişileri en fazla korkutan ve çaresizlik hissi yaratan bir hastalığın kanser olduğunu gösteriyor. Hatta bu korku bir fobiye dönüşüyor. Aşırı düzeyde kanser olma korkusu olarak da adlandırılan fobiye 'karsinofobi' deniliyor. Karsinofobiye sıklıkla depresyon da eşlik ediyor. Peki günümüzde karsinofobinin artmasının nedenleri neler ve bu sorunla nasıl başa çıkabiliriz? Yediklerimizden içtiklerimize, giydiklerimizden soluduğumuz havaya, temizlik maddelerinden giderek yaygınlaşan hareketsiz yaşam tarzına dek pek çok faktör kansere davetiye çıkarıyor. Üstelik modern çağın vazgeçilmezi stres de bu tehlikeyi artırıyor. Hal böyle olunca pek çok kişi için kanser tam anlamıyla fobi halini alıyor. Gerek kendilerinin gerek yakınlarının ve sevdiklerinin kanser olabileceği endişesi, günlük yaşantının içine kadar sızıyor ve düşüncelerinde sıkıntı vermeyi sürdürüyor.
Obsesyon gibi…
Birçok kişi fobileriyle, korku kaynağından uzak durarak baş edebiliyor fakat karsinofobi yaşayan insanlar bu korkudan sakınamıyor. Çünkü bu korku çoğunlukla kişinin içinde, düşüncelerindedir. Hastalıkla ilgili düşünceler obsesyon gibidir. Hastalık fobileri bu açıdan obsesif kompulsif bozukluğa yakındır. Bu fobiye sıklıkla depresyon eşlik eder.
Dünyada yapılan çalışmalara göre kanser, erken teşhis ve gelişmiş tedavi seçeneklerine rağmen hala en fazla korkutan ve çaresizlik hissi yaratan bir hastalık olarak görülüyor. Bunun nedeni kanserin sıklıkla ağrı, acı çekme ve ölümle bağlantılandırılması.
Günlük aktiviteleri bile etkileyen fobi
Kanser korkusu genellikle bu hastalıkla bir şekilde temasta olmaktan kaynaklanıyor, yakın zamanda biyopsi yaptırma, yakın bir aile üyesinin ya da arkadaşın kanser tanısı alması, kanser sebebiyle bir yakının kaybı, medyada çıkan haberler, uzmanların açıklamaları, filmler ve kanserle ilgili hikayeler kişinin korkusunu körükleyip fobi düzeyine gelmesine sebep olabiliyor. Kanser olma korkusunun yarattığı yoğun anksiyete insanları farklı davranışlara sevk edebilir. Sağlıklarıyla ilgili yoğun endişe yaşayıp ve sık sık doktora giden, tetkik yaptıran ve kanser olmadığına ikna edilme ihtiyacı hisseden bir grup olduğu gibi, kötü haber almaktan ve endişelerinin doğrulanma ihtimalinden korkarak doktora gitmeyi erteleyen ya da reddeden insanlar da vardır. Kimileri de kanserden korunmak için beslenmeye ve kullanılan ürünlere çok dikkat ediyor, hastalıkla ilgili her türlü hatırlatıcıdan kaçınıyor hatta bazen kanser hastası olan yakınlardan bilerek uzak durmayı tercih ediyor.
Karsinofobi ile baş edilebilir
Karsinofobi ile baş etmek için en etkili 7 yöntemi şöyle sıralayabiliriz:
1. Korkunuzu dile getirin
Kanser olma korkunuzu aileniz ve arkadaşlarınızla paylaşabilirsiniz. Onlarla konuşmak kaygınızı azaltmaya yardım edebilir.
2. Vücudunuzu kanser belirtileri açısından sürekli takip etmeyin
Tüm insanlar belirli oranda kanser olma riski taşır fakat sırf bu yüzden çok fazla tetkik yaptırmak, belirli zaman aralıklarında yapılması gereken radyolojik görüntülemeleri hekiminizin talebi olmaksızın daha sık yaptırmak doğru değildir. Bu davranışlar korkuyu azaltmak yerine artırır.
3. Kanser hakkında doğru kaynaklardan bilgi edinin
Bilmediğimiz şeyler bizi daha çok korkutur. Bu nedenle kanserin nasıl oluştuğu ve nasıl önlenebileceği ile ilgili araştırma yapın. Kanser hakkında doğru kaynaklardan bilgi edinmek korkunun azalmasını sağlayabilir.
4. Düzenli sağlık kontrolü yaptırın
Yılda bir ya da iki defa sağlık kontrolü için hekime başvurup gerekli tetkikleri yaptırmak kanser korkunuzu azaltabilir.
5. Kanseri atlatmış insanlarla konuşun
Kanser hastalığını yaşamış insanlarla konuşmak ya da kanser hastaları için kurulan grupları sosyal medyadan takip etmek konuyla ilgili daha doğru bilgileri almanıza ve kanser konusunda kafanızda oluşan olumsuz algıyı değiştirmenize yardım edebilir.
6. Sağlıklı bir yaşam tarzı geliştirin
Yaşam tarzımızın sağlığımızı önemli ölçüde etkilediği bir gerçek. Sağlıklı beslenmek, egzersiz yapmak, stresle baş etme yollarını öğrenmek ve insanlarla doyum sağlayıcı ilişkiler kurmak beden ve ruh sağlığımızı korumamıza büyük katkı sağlar.
7. Profesyonel destek alın
Eğer tüm bunlar kanser olma korkusunu azaltmada yeterli olmuyorsa ve bu korku günlük yaşantınızı olumsuz etkileyecek boyuttaysa bir uzman desteği alın.
