Kano Hangi Spor Dalıdır?
Kano sporu tüm dünyada yaygın olarak yapılan bir su sporudur. Türkiye’de henüz çok yaygın olmasa da son yıllarda ‘kürek çekme’ olarak hayatımıza girdi. Kano sporu, kano adlı küçük tekne ile tek kanatlı bir kürek kullanılarak suda yapılır. Özellikle Avrupa, Kuzey Amerika’da yaygın olan bu spor, hızlı akıntılı sularda da yapılır. Kanoda kano ve tek veya çift kanatlı kürek ile bir su akıntısını geçmek amaçlanır. Acıbadem Sports Spor Müdürü İnanç Akbaş kano sporunu anlattı.
Kano Sporu Tarihi
Kano sporu tarihçesi kısaca şöyle özetlenebilir; ‘sığınak’ kelimesinden türetilen kano, ilk olarak Amerika yerlileri tarafından üretilmiş. Yerliler, tahtalardan ve huş ağaçlarının kabuklarından kano yapmışlar. Günümüze gelindiğinde şekil itibariyle aslında kanolar pek değişiklik göstermedi. Kanolar tüccarlar tarafından kullanıldı. Eskimo kayığı olarak bilinen kayak, aslında kanonun ortaya çıkmasında öncül olmuştur. Ancak kanolar avcılık ve balıkçılık için kullanılmıştır.
İskoç sporcu, gezgin, avukat olan John MacGregor, 1860’larda kanonun spor olmasında önemli bir rol oynamıştır. Küreğin yanı sıra yelkenli kano da tasarlayan MacGregor’dan ardından Robert Badem-Powell, 1870’lerde bunun geliştirdi. Powell’in kanoları MacGregor’un yelkenli kanolarından ayrıştı. II. Dünya Savaşı’ndan sonra Uluslararası Kano Federasyonu tarafından bu güverteli ve yelkenli kanolar kabul edildi. Kano kulüpleri kuruldu. 1936 Olimpiyatları’na erkek kano yarışı dahil edildi ve olimpiyatlarda spor kategorisine eklenmiş oldu. 1946’da Uluslararası Kano Federasyonu yeniden yapılandı. Kano aslında rekabete dayalı olmayan bir rekreasyon olarak hayatımıza girdi. Çünkü kanocular nehirler, göllerde kürek çekiyordu. Akıntılı sularda kano ve okyanusta sörf, kanoyu daha bilinir hale getirdi. Kano için ziyaret rotaları ve seyahatler oluşturuldu. Avcılar, balıkçılar gibi gruplar tarafından doğaçlama yapılan yarışlar zamanla kanonun bir spor haline gelmesini sağladı. Bir spor olarak kano, 19’uncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren Büyük Britanya ve Kuzey Amerika’da ulusal ve uluslararası yarışmalara konu oldu. 20’nci yüzyılda ise Avrupa’da daha popüler hale gelen kano sporunda Olimpiyatlar’da Avrupalı kanocular madalyalar kazandı. Tek kişilik veya takım halinde kano yarışları yapılır.
Kano Nasıl ve Nerede Yapılır?
Kano sporu çoğunlukla nehirlerde yapılır. Deniz, göl, çay gibi sularda da kano tercih edilir. Ancak yüksek risk içeren bir spordur. Çünkü hız, yokuş nedeniyle yükseklik faktörlerinin yanı sıra yoğun bir fiziksel çaba gerektirir. Öte yandan, adrenalin tutkunları tarafından tercih edilir. Sporun yapılabilmesi için kano sporu ekipmanlarına ihtiyaç vardır. Kano sporu malzemeleri şunlardır:
- Kano
- Kürek
- Can yeleği
- Şişme bir kano alacaksanız pompa
- Eşyalarınızı kuru tutacak özel çanta
- Su geçirmez malzemeden yapılan ayakkabılar
- Su matarası
- Kano/kayak kaskı
Kano sporu için gerekli malzemeler satın alırken ürünlerin dayanıklılığını dikkat edin. Kano sporu için geliştirilen 3 tür kano vardır. Bunlar; akarsu kanosu, , deniz kanosu ve durgun su kanosudur. Ayrıca solid ve şişme kano çeşitleri de mevcuttur.
“Kano sporu nasıl yapılır?” sorusuna bir eğitmen ile cevabını vermek yerinde olur. Çünkü kano sporu öncelikle ciddi bir kas kuvveti gerektirir. Bununla ilgili eğitmen gelişmenizi sağlayabilir. Ayrıca kano sporu ile ilgili teknik detayları bir eğitmen sayesinde öğrenebilirsiniz. Kanoyu profesyonel olarak yapmak için Gençlik ev Spor Bakanlığına başvurulması gerekir. Lisans için de kano kulüplerine kayıp olması gerekir.
Kano sporu kuralları için bilinmesi gereken kano yaparken suya düşmeden belirlenen parkuru bitirmektir. Kano yaparken sırtınızı mümkün olduğunda düz tutmaya çalışın. Çünkü kambur durmak sakatlanmaya neden olabilir. Hem de dik durmanız kaslarınızın daha doğru şekilde çalışmasını sağlar. Kano sporunda kürek kullanımı da önemlidir. Tek kanatlı bir kürek kullanıyorsanız, doğru kavrama küreği verimli kullanmanız için belirleyici olur. Ancak belirli bir vuruştan sonra el değiştirmeniz gerekir. Çünkü sadece vücudunuzun bir tarafını çalıştırmış olursunuz. Çift kanatlı kürek ise tutuş açısından zordur, yavaş ilerlemeye ve kol ağrısına yol açabilir. Kano yönünde bir eliniz küreğin üst kısmında olmalıdır. Çünkü bu elle kontrol sağlarsınız. Diğer elinizi ise omuz hizasında olacak şekilde tutun. Bu taraf ise suya giren uçtur. Kürek çekerken en sık yapılan hata kollara yüklenip kürek çekmeye çalışmaktır. Bu şekilde hızlı yorulur ve ağrı hissedersiniz. Karın kaslarınızı çalıştırmaya çalışın. Küreği çekerken mümkün olduğunda ileri götürmeye çalışın. Dönerken karnınızı kullanın. Bu, en çok kuvvet uygulamanız gereken andır. Bacaklarınız da destekçiniz olur. Yalnız değil, biriyle kürek çekiyorsanız da dönüşlerde iletişimde olmanız doğru bir şekilde yön değiştirmeniz için önemlidir.
Kano Sporu Hangi Kasları Çalıştırır?
Kano sporu faydaları bedeninizde fark edilir. Fiziksel bir zindelik sağlayan kano, genel sağlık için iyileştirici bir etkiye sahiptir. Kano sayesinde kardiyovasküler sistem için önemli olan aerobik ve fiziksel egzersiz yapılmış olunur. Kürek çekme nedeniyle dayanıklılığınızı artıran bu sporda ayrıca adil oyun, strateji geliştirme, rekabet, organize olma gibi kavramlar da öne çıkar. Macera için kano sporu tercih edilebilir.
Kano sporu ile kürek çekerken sırt, omuz, göğüs ve kol kasları çalışmış olur. Bu da size ciddi bir güç kazandırır. Kürek çekmek, bir sırt egzersizden daha güçlü bir etki yaratır. Pazı ve triceps kaslarını ciddi olarak çalıştırır. Kolların sürekli hareketli hali pektoral kasların çalışmasını da sağlar. Tibialis, gastrocnemius, soleus ve biceps kasları da sırtı stabilize etmek ve ilave bir güç olmak için devreye girer. Kuadriseps ve gluteus maximus kasları ise kürek çekme hareketinde çalışan alt kaslardır.
Kano dengesini sağlamaya çalışırken de karın kasları çalışmış olur. Dönüşlerde ve kanoda dengede kalmaya çalışırken bacak kaslarınız da çalışmış olur. Bacaklardaki kasılma hali bacak kaslarının kuvvetlenmesini ve direncinin artmasını sağlar. Kano sporu iyi bir izometrik egzersiz tipi sayılır.
Kano yapılırken vücut ürettiğinden daha çok enerji harcar. Yani ciddi oranda kalori yakmanıza yardımcı olur.
Kano yaparken güneşe maruz kalacağınız için aslında D vitamini alırsınız ancak güneş kremi sürmeden çıkmayın.
Kano ruhsal olarak da bir rahatlama sağlar. Egzersiz sonucu salgılanan endorfin sizi mutlu eder. Suyun ve doğanın etkisi altında tekrarlanan küre çekme hareketinin bir tür meditasyon olduğunu düşünenler vardır. Her sporda olduğu gibi kanoda da özgüven gelişir. Sosyalleşme de kano sporunun faydalarındandır.
Kano faydalarının yanı sıra sürekli tekrarlanan hareketler nedeniyle eklemlerin sakatlanmasına neden olabilir. Ancak kano sakatlanmaları koşma ve hızlı yürüyüşe göre daha düşük risklidir.
