Kalp ameliyatından sonra uyulacak kurallar
Kalp ameliyatı geçirdikten sonra yapmanız gerekenleri biliyor musunuz? Kendinizi yorgun ama yenilenmiş hissedebilirsiniz. Endişelerinizi bir yana bırakın ve kurallara uyun. Kalp ameliyatından sonra ev yaşamınıza geri döndüğünüzde evdeki ilk gününüzü dinlenerek geçinin. Ancak bunu yatakta yatmaktan çok, koltukta oturup ayaklarınızı bir pufun üzerine uzatarak yapın. Her geçen gün kendinizi daha iyi ve daha güçlü hissedeceksiniz. Bunun için sabırlı olun. Birçok insan kalp ameliyatı sonrasında sinirli, gergin veya depresif olabilir. Siz de aynı duygular içinde olabilirsiniz. Bu durum geçici ve normaldir. Duygularınızı sevdiklerinizle paylaşmanız bu dönemi rahat ve çabuk atlatmanızı sağlar.
Ağrılarınız varsa…
Göğüs, sırt ve omuzlarınızda ağrınız olabilir. Taburcu olurken reçetenize yazılmış olan ağrı kesici ilaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın. Yavaşça yapılacak bir sırt masajı, sırt ve omuzdaki ağrılı kaslarınızı gevşetip sizi rahatlatır. Ayrıca ılık bir duştan da yarar sağlayabilirsiniz.
Kalp ameliyatından sonra nasıl hareket etmeli?
İlk 2 ay hareketlerinizi kontrol altına almanız gerekir. Bunun nedeni ameliyat esnasında göğüs kemiğinizin (sternum) kesilmiş olmasıdır. Yanlış hareketleriniz bu kemiğin kaynamasını geciktirebilir, hatta engelleyebilir. Bu nedenle hareketlerinize özen gösterin. Omuz seviyesinin üzerindeki nesnelere uzanmayın. Eğilirken belinizden değil, dizinizden eğilin. Oturduğunuz yerden kalkarken kollarınızı değil, bacak kaslarınızı kullanın. Yataktan kalkmak için ise şu adımları takip edin:
- Sırtüstü yatarken yatağın kenarına doğru kayın.
- Dizlerinizi hafifçe bükerek yavaş yavaş yan tarafa doğru eğin.
- Dirseğinizi kullanarak dikkatlice vücudunuzu yukarı doğru itin ve kolun vücudun diğer tarafında olmasını sağlayın.
- Aynı sırada yavaşça her iki bacağı zemine doğru sallayın.
- Kısa bir süre oturun. Bu şekilde baş dönmesini engelleyebilirsiniz.
- Ellerinizi uylukların üzerine koyun.
- Kalçadan öne doğru eğilin ve vücudunuzu bacaklarınızla yukarıya kaldırın.
İlaçlarınız unutmayın
İlaçlarınızı düzenli ve zamanında alın. Bir dozu almayı unutursanız bir sonraki sefer 2 doz birden almayın.
Göğüs korsesi ve çorapları es geçmeyin
Göğüs korsenizi 2 ay boyunca kullanın. Özellikle öksürürken ve hapşırırken korsenizin önünü ellerinizle birleştirin. Emboli engelleyici çoraplarınızı gündüz sürekli giyin. Gece yatarken çıkartabilirsiniz. Sabah yataktan kalkmadan çoraplar giyilmelidir.
Enfeksiyon belirtileri
Yaralarınızı her gün düzenli olarak kontrol edin. Yara bölgelerinde kızarıklık, şişlik, akıntı ve kötü koku; ayrıca kırıklık, titreme, terleme ve 38,3 dereceyi geçen ateşiniz varsa mutlaka doktorunuzu arayın.
Kilo takibi yapın
Her sabah aynı tartıda ve benzer kıyafetlerle düzenli olarak tartılın. Günlük 1-1,5 kilodan fazla oynamalardan mutlaka doktorunuzu haberdar edin.
Çarpıntınız olursa…
Düzensiz ve hızlı (istirahat halinde dakikada 120’den fazla) kalp atışı varlığında doktorunuzu arayın.
Ödem olmaması için…
Ayak ve bacaklarınızda ödem (şişlik) oluşabilir. Buna engel olmak için ayaklarınızı sarkıtmamalı ve istirahat ederken kalp seviyesinin üstünde olacak şekilde kaldırmalısınız. Ayrıca çoraplarınızı giyin.
Şekerleme yapmayın
Bir süre uykusuzluk çekebilirsiniz. İlk 1 ay sırtüstü yatmaya dikkat edin. Oturur pozisyonda yatmanız gerekmez. Gündüz kısa uykulardan (şekerleme) kaçının. Yatmadan önce kitap okuma, bulmaca çözme, müzik dinleme gibi sizi sakinleştirecek bir aktivitede bulunun. Gün içinde size yazılandan faklı bir ağrı kesici almayın.
Kalp ameliyatından sonra diyet önemli
İlk haftalarda iştahsızlık olması son derece normaldir. İlk 1 ay sık sık ve küçük porsiyonlar yiyin. Diyabet hastalığınız ve tansiyonunuz yoksa aşırıya kaçmadan her şeyi yiyebilirsiniz. Bol su için. İlk 1 aydan sonra diyetisyenlerimizin önereceği kalp sağlığına uygun bir şekilde beslenmelisiniz.
Kabızlık yaşayabilirsiniz
Daha çok sebze, meyve ve lifli yiyecekler tüketin. Kurutulmuş erik yiyin. Bu yetersiz olursa doktorunuza danışın.
Nasıl banyo yapmalı?
Her gün düzenli olarak parfümsüz bir sabun kullanarak duş alın. Ilık suyla yıkanın, sıcak sudan kaçının. Duş alırken suyun sırtınızdan gelmesine dikkat edin. Yaralarınız tamamen iyileşinceye ve kabuklarınız kayboluncaya kadar (genellikle 2-4 hafta) küveti doldurup içine girmeyin. İlk 1 ay duş yaparken yanınızda birisinin yardım amaçlı bulunması yararlı olur.
Nefes egzersizlerini atlamayın
Size verilen solunum egzersiz cihazını evde de kullanın. Bu cihazla her gün 6-7 kez ve her seferinde 10-15 üfleme yapın. Üflemeler arasında dinlenin. Çok sık üflemeler baş dönmesi ve göz kararmasına yol açar. İstirahat halinde gelen veya eforla gelip geçmeyen, uykudan uyandıran ve oturup nefes almaya zorlayan nefes darlığı durumunda doktorunuzu arayın.
Ağırlık kaldırma
En az 1 ay süreyle 5 kilogramdan fazla bir ağırlık kaldırmayın.
Düzenli yürüyün
Çok sıcak ve çok soğuk havalar dışında her gün düzenli yürümeye çalışın. Yürüyüş parkurunuz düz olsun, yokuş çıkmayın. İlk ay yanınızda bir refakatçi bulunması gereklidir. Yürüyüşler esnasında hızınızı yanınızdaki insanla nefes nefese kalmadan rahatça konuşabilecek bir tempoya ayarlayın. İlk haftalarda 15 dakikalık yürüyüşlere her hafta 5 dakika ilave ederek 2 ay sonunda durmadan 45 dakika yürüyecek duruma gelmelisiniz.
Merdiven çıkma kuralı
İlk 2 haftada günde 1 kez 1 kat, daha sonraları ise giderek artan oranlarda merdiven çıkabilirsiniz.
Araba kullanmayın
İlk 2 ay araba kullanmayın. Bu süre içinde arka koltukta oturun. Uzun yolculuklardan kaçının, 1 saati aşan yolculuklarda ayaklarınızı uzatın. Yolculuk esnasında çoraplarınızı mutlaka kullanın.
Cinsel hayatınıza 2 hafta sonra dönün
Ameliyattan 2 hafta sonra cinsel aktiviteye başlayabilirsiniz. Ancak kollarınıza ve göğsünüze yük bindirecek pozisyonlardan kaçının. Aşağıdaki bulgulardan herhangi birinin varlığında doktorunuza danışın:
- İlişkiden sonra 5 dakikadan uzun süren hızlı kalp atışı ve nefes darlığı
- İlişki esnasında veya sonrasında göğüs ağrısı
- İlişkinin ertesi günü aşırı yorgunluk hissi
Bu belirtiler varsa dikkat!
Yaptığınız herhangi bir iş esnasında aşağıdakilerin herhangi birinin olması aşırı yüklendiğinizi gösterir:
- Baş dönmesi, göz kararması, sersemlik
- Bulantı ve kusma
- Soğuk terleme
- Konuşmanızı zorlaştıracak derecede nefes darlığı
- Aşırı halsizlik ve bitkinlik
- Çarpıntı
- Göğüs, sırt, boyun, çene, kol ve dişte ağrı veya baskı hissi
Bu ev işlerini yapabilirsiniz
- Çiçek sulama
- Toz alma
- Basit tamirat
- Yemek masası hazırlama
- Bulaşık yıkama
- Basit yemek yapma
Bu ev işlerini yapmayın
- Süpürme ve ovalama
- Yatak örtüsü değiştirme
- Çöp kovası veya mobilya kaldırmak
- Bahçe düzenlemesi
Kalp ameliyatından sonra yapabileceğiniz sosyal aktiviteler
- Örgü örmek
- Resim yapmak
- Kağıt oynama
- Arkadaşlarla yürüyüş
- Alışveriş
- Sinemaya gitmek