İşitme kaybını ihmal etmeyin
Beş duyumuzdan biri olan işitme, yüksek sesle müzik dinleme, enfeksiyonlar ve ileri yaş nedeniyle kayba uğrayabiliyor. İlerlemiş işitme kaybı, kişinin toplum içerisindeki yerini ve durumunu doğrudan etkiliyor. İleri yaşlarda daha çok karşılaşılan unutkanlık, demans ve Alzheimer gibi hastalıkların işitme kabı ile yakından ilişkisi bulunuyor.
İşitme kaybı Alzheimer’a böyle götürüyor!
İşitme kaybı en az 25 desibel olan kişilerde Alzheimer ve demans oranı daha yüksektir. İşitme kaybı ilerledikçe bu risk artıyor. İşitme kaybı olan kişiler, işitmesi iyi olan kişilere göre sesi anlayabilmek için daha fazla uğraş verdiklerinden, beyin gücünü diğer aktivitelere ayırmakta zorlanıyorlar. İşitmeye odaklanmaktan dolayı hatırlama ve farkındalık gibi özelliklerden uzaklaşıyorlar. İşitme kaybı nedeniyle kişinin içe kapanması ve sosyal hayattan elini çekmesi de Alzheimer’a yakalanma riskini yüzde 9 artırıyor. İşitme kaybı tedavisi ile her iki hastalık da geciktirilebiliyor.
İşitme kaybı neden olur?
Yüksek sesle müzik dinleme alışkanlığından ilerleyen yaşa hatta viral enfeksiyonlara dek birçok etken işitme kaybına yol açabiliyor. İşitme kayıpları; iletim tipi, iç kulak tipi ve her iki durumun bir arada olduğu mix tip şeklinde ortaya çıkıyor. Bu rahatsızlık açısından riskli grupları da gürültülü ortamda çalışan kişiler, bazı ilaçlarla kemoterapi görenler, menenjit geçiren çocuklar, aile öyküsünde işitme kaybı olanlar ile stres faktörünün yüksek olduğu Meniere hastalığı gibi tablolar oluşturuyor.
İşitme kaybı belirtileri
İşitme kaybı sıklıkla konuşmaları duymada zorluk, söylenenleri anlamada sıkıntı, arkasından seslenildiğinde cevap alamamak, televizyon sesini yükseltmek veya ekrana yaklaşmak, kalabalık ortamlarda duyma ve algılamada bozukluk ile erkek seslerini daha rahat algılarken, kadın ve çocuk sesinde zorlanma gibi belirtiler gösteriyor. İşitme sorunları özellikle çocuklarda ne kadar erken fark edilirse o kadar iyi tedavi edilebiliyor.
Nasıl duyuyoruz?
İşitme eylemi, kişiye çok sıradan gelse de aslında anlık gerçekleşen bir olaylar silsilesi sonucu oluyor. Kulak kepçesi, anten vazifesi görerek sesleri toplayıp dış kulak yoluna, ardından da kulak zarının üzerine iletiyor. Burada oluşan titreşimler çekiç, örs ve üzengi kemikleriyle iç kulağa aktarılıyor. İç kulaktaki sıvılarda oluşan dalgalarla bir piyanonun tuşları gibi sıralanan frekanslar uyarılarak ses duyulur hale geliyor. Orta kulaktaki kemikçikler, kulak zarına çarpan ses dalgalarını 22,3 kat artırarak iç kulağa ulaştırıyor, yani doğal bir işitme cihazı görevi görüyor. Doğuştan gelen işitme kayıpları, yenidoğan işitme testiyle tespit edilebiliyor.
İşitme kaybı testleri
Çocukların işitme sorunlarını fark etme konusunda ailelere önemli görevler düşüyor. Konuşmada gecikme, sesli uyarılara yanıt alamama, televizyon sesini fazla açma ve akademik başarıdaki düşüş, işitme kaybının sinyali olabiliyor. Ayrıca tarama testi dışında işitme sinirinden beyindeki merkeze kadar olan yolların elektriksel gücünü ölçen ve tanı koymaya yardımcı testler de bulunuyor. Böylece belirgin işitme kaybı olan çocuklar önceden tespit edilebiliyor.