İdrar Kaçırmanın Hayatınızı Kısıtlamasına İzin Vermeyin!
İdrar kaçırma, kişinin kontrolü dışında oluşan, sosyal ve/veya hijyenik problem yaratan idrar tutamama durumudur. Kadınlarda yaklaşık yüzde 15–20 oranında gözlenen idrar kaçırma şikayeti tedavi edilebilir. İdrar kaçırma bütün yaş grubundaki kadınlarda farklı nedenlere bağlı olarak gelişebilir. Ancak idrar kaçırma kesinlikle yaşlanma sürecinin normal bir sonucu değildir. Kişilerin rahatlıkla konuşamadığı, utanç ve rahatsızlık verici bir durumdur. Sevilen aktiviteleri (egzersiz, yolculuk, sosyal ilişkiler vb) yapmayı kısıtlayabildiği gibi günlük yaşamı sınırlandıracak kadar şiddetli de olabilir.
İdrar Yolları Normalde Nasıl Çalışır?
Böbreklerde üretilen idrar, üreterler aracılığı ile mesaneye (idrar kesesi ) gelir ve mesanede biriktirilir. Mesane dolduğunda beyine mesanenin boşaltılması mesajı gönderilir. Beyinden cevap olarak gelen ‘boşalt mesajı’ ile mesane kasları kasılırken, mesaneden çıkan idrar, idrar yolu olan üretra ve kaslarının gevşemesi ile dışarı atılır. Mesane boşalınca mesane kasları gevşer, üretra tekrar kasılır ve mesane tekrar dolmaya başlar.
Ayrıntılı Muayene ve Test Yapılır
Şikayet ile bir hekime başvurulduğunda tıbbi öykü ve idrar ile ilgili şikayetleri tartışıldıktan sonra ayrıntılı muayene yapılır. Şikayetin ve muayenenin özelliklerine göre bazı ileri, ayrıntılı testler yapılabilir. Olguların çoğunda tıbbi öykü, basit laboratuvar tetkikleri ve muayene bulguları doğru tanıyı koyabilmek için yeterlidir. Bazı durumlarda ise nedeni doğru tespit edebilmek ve doğru tedavi yöntemini belirleyebilmek için ürodinamik incelemeler gerekli olabilir.
Basit Test: Ürodinami
‘Ürodinami’ idrar kaçırmanın varlığını, biçimini, mesane ve üretranın fonksiyonlarını gösteren basınç ve akım değişikliklerini bilgisayar destekli cihazlarla ölçmek için kullanılan bir testtir. Çok basit ve ağrı duyulmayan bir yöntemdir. Çok ince (2-3 mm) bir sonda ile idrar torbasına sıvı verilirken basınç değişiklikleri kaydedilir. Rektuma yerleştirilen bir diğer ince sonda ile karın içi basınç ölçülür. Mesane dolarken ve boşalırken basınçlar eş zamanlı ölçülür. Değişiklikler otomatik olarak kaydedilir. Bir takım manevralar ile idrar kaçağı olup olmadığı test edilir. Bu esnada sorulan sorularla idrar torbası hissiyatı ve işlevi hakkında fikir edinilir. Üretra fonksiyonları ölçülebilir. Sonunda işeme grafisi yapılarak idrar yolları ve kasları hakkında fikir sahibi olunur. İdrar kaçırma tedavisinin etkili olup olmadığı, ne kadar etkili olduğu, tedavi öncesi ve sonrası ürodinami yapılarak objektif olarak karşılaştırılabilir.
İdrar Kaçırmanın Tipi Bilinmeli
İdrar kaçırma tanısı konulmadan önce idrar yolları enfeksiyonunun bulunup bulunmadığı, idrar yollarını etkileyebilecek bir ilaç (tansiyon ilaçları vb) kullanılıp kullanılmadığı ve bazı beslenme özellikleri (kahve, kola içecekler vb) kesinlikle araştırılmalıdır. En doğru tedavi idrar kaçırmanın tipinin belirlenmesi ve doğru tanının konmasıyla mümkündür. İdrar kaçırma sıklıkla tedavi edilebilen bir durumdur ancak tedavi yaklaşımları hastaya ve hastalığın düzeyine göre değişiklik arz eder.
