Antibiyotikler artık etkili değil mi?
Gelişigüzel antibiyotik kullanımı gerek dünyada gerekse ülkemizde çığ gibi yaygınlaşıyor. Gribal enfeksiyonlarda hatta başı ağrıdığında bile kişilerin antibiyotiğe sarılması, vücudun bu savaşçılara karşı direnç kazanmasına yol açıyor. Antibiyotik kullanımı öylesine çığırından çıktı ki bu tehlikelere dikkat çekmek amacıyla Dünya Sağlık Örgütü’nün hazırladığı antibiyotik raporu, küresel tehditlerle dolu.
Antibiyotikler hayat kurtarıyor ama...
Antibiyotik kullanımı ile daha önceki yıllarda tedavisi mümkün olmayan, ölümcül olan pek çok enfeksiyon hastalığı tedavi edilebiliyor. Antibiyotiklerin tıpta kullanımı sayısız hastanın hayatını kurtarıyor. Oysa uygunsuz kullanılan antibiyotikler mikroorganizmaların ilaç direnci geliştirmesine böylelikle de antibiyotik tedavisinin başarısız olmasına yol açıyor.
Bulaşıcı hastalıklar artar!
Dünya Sağlık Örgütü son yıllarda antibiyotiklerin ihtiyaçtan fazla ve uygunsuz kullanımı ile antibiyotik öncesi çağa geri dönüleceği uyarısı yapılıyor. Antibiyotiklerin tıbbi tedavilerde etkin kullanılamaması bulaşıcı hastalıkların toplum içinde kolaylıkla yayılmasına, çok sayıda kişinin hasta olmasına yol açabilir ve halk sağlığı tehdit altına girebilir. Bu durumda antibiyotiklerle kontrol edilebilen bulaşıcı hastalık sayısında kaçınılmaz olarak artış yaşanır. Günlük hayatımızda kolaylıkla tedavi edilebilen enfeksiyonlar; örneğin bakteriyel solunum yolu enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları, cilt-yumuşak doku enfeksiyonları tedavi edilemez aşamaya gelir. Kazaların, yaralanmaların neden olacağı akut enfeksiyonlar tedavi edilemez.
Ameliyatlar yapılamaz hale gelir
Günümüzde cerrahi girişimler antibiyotiklerin kullanımı ile enfeksiyon gelişmeden yapılabildiğinden antibiyotiklerin yetersiz olduğu bir dönemde ameliyatlar yapılamaz hale gelebilir. Kronik hastalıkları olan, onkolojik hastalıkları olan, organ nakli olmuş olan hastalar sık enfeksiyon geçirme riski taşıdığından gelişebilecek en küçük bir enfeksiyon hastalığı ölümcül olabilir. Hastanelerde sağlık bakımı-ilişkili enfeksiyonlar da antibiyotik tedavilerinin etkin olmayacağı bir dönemde tedavisi en zor hastalıklar arasında yer alabilir.
Antibiyotikler hekim kontrolünde kullanılmalı
Dirençli bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlar daha ciddi seyirli, tedavisi daha zor ve tedavi maliyeti daha yüksek enfeksiyonlardır. Antibiyotik direncinin önüne geçmek için doğru antibiyotik kullanım stratejileri geliştirilmesi gerekir. Antibiyotikler sadece gerektiğinde ve hekim kontrolünde uygun ilaç seçimi ve süre ile kullanılmalı, enfeksiyon-önleyici stratejiler yaygınlaştırılmalıdır. Enfeksiyon tedavi etmektense hastalık önleyici tedaviler daha başarılıdır, bu nedenle çocukluk ve erişkin aşılama yaygınlaştırılmalıdır. Enfeksiyonların yayılımında hijyen çok önemlidir, el hijyeni toplumdaki her birey tarafından özenle yapılmalıdır. Antibiyotikler tarım ve hayvancılıkta da kullanılmaktadır, bu sektörlerde de doğru antibiyotik kullanım stratejileri geliştirilmeli ve uygulanmalıdır.
