Gözde Işık Çakması Neden Olur?
İnsanlar orta yaşlarına eriştiklerinde, pek çok organımızda olduğu gibi gözümüzde de değişiklikler olur. Orta yaşlarda özellikle gözün içindeki jel kıvamındaki yapıda bazı değişiklikler görülür. Jelin, gözün arka duvarında görme zarında yapışık olduğu yerlerden ayrılması ile bu yapının küçülmesi söz konusu olur ve içinde yumaklaşmalar ortaya çıkar. Bu değişim gözde ışık çakması ya da gözde uçuşmaya neden olur. Bu durum bazı kişilerde daha yüksek oranda görülmektedir.
- Miyoplarda,
- Katarakt ameliyatı geçiren kişilerde,
- Göz içi iltihabı sorunu yaşamış olanlarda,
- YAG laser yapılanlarda göz önünde uçuşmalar daha fazla görülür.
Eğer bu uçuşmalar ve gözde şimşek çakması çok ani bir şekilde oluşmuşsa ve kişi özellikle de 45 yaşın üzerindeyse, ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabileceği için acil olarak doktora başvurulması gerekir.
Göz içerisindeki jel kıvamındaki sıvının gözün arka duvarından ayrılması esnasında ağ tabakada yırtıklar meydana gelebilir. Bu yırtılmalar sırasında küçük miktarlarda da olsa kanamalar olabilir. Bu kanamalar özellikle kurum yağması şeklinde yeni uçuşmalara sebep olabilirler. Ağ tabakada yırtık olması çok ciddi göz problemlerine yol açabilir.
Dolayısıyla,
- Eğer çok ani uçuşmalar ortaya çıkarsa,
- Işık çakmaları hissederseniz ve bunun yanında göze perde inmesi gibi bir şikayetiniz olursa acil olarak göz doktoruna başvurun.
Bazen baktığınız yerde küçük tanecikler ve bulutçuklar görebilirsiniz. Bunlara gözdeki uçuşmalar denir. Uçuşmaları özellikle gökyüzüne baktığınız veya düz bir zemine baktığınızda daha fazla fark edersiniz. Bu uçuşan noktalar ağırlıklı olarak, vitreusun (göz içindeki jel kıvamındaki sıvının) içindeki küçük yumaklaşmalardan oluşur. Bu yumaklaşmaların ağ tabaka yani retina üzerinde oluşturduğu gölgeleri algılarsınız. Bunların küçük noktalar, halkalar, çizgiler veya bulutlar gibi şekilleri olabilir. Vitreus ağ tabakadan ayrılırken sanki yüzlerce yıldız varmış gibi ışık çakması benzeri bir his yaratır.
Gözde Uçuşan Cisimler İçin Ne Yapılabilir?
Uçuşmalar zaman zaman can sıkıcı olur. Özellikle bir şeyler okurken sorun yaşayan kişiye ciddi rahatsızlıklar verir. Bu durumda gözlerinizi oynatarak, aşağı ya da yukarı bakarak uçuşmaları gözünüzün önünden yok etmeye çalışabilirsiniz. Uçuşmaların pek çoğu zaman içinde tamamen kaybolurken bir kısmı da sebat eder ve uzun yıllar görme alanınızda kalır. Yıllar boyu bazı uçuşmalarınız olsa da eğer yeni uçuşmalar fark ettiyseniz mutlaka göz muayenesi olmalısınız.
Gözde Işık Çakması Retina Yırtılmasından Olabilir
Gözlerde uçuşma, ışık çakması ya da şişmek çakması gibi durumların öne çıkan nedenlerinden biri retina yırtılması sorunudur. Retina yırtılması (retina dekolmanı) özellikle miyop kişilerde daha sık rastlanan bir sağlık problemidir çünkü miyopi sorunu yaşayanların retinası normal kişilere oranda çok daha incedir. Katarakt ameliyatı olacak kişiler de ameliyat sonrası retina yırtılması sorunu yaşayabilir. Bu nedenle katarakt ameliyatı olacak kişinin retinal bir sorunu olup olmadığı ameliyat öncesinde mutlaka incelenmelidir.
Yırtılan retina kişide ışık çakmaları şeklinde belirti verir. Aniden ortaya çıkan bu ışık çakmaları ya da şimşek çakmaları hep aynı yerde görülür ve kendi kendilerine düzelmezler. Özellikle bakılan yerden başka konumlara doğru bakmak için gözler hareket ettirildiğinde şimşek çakmaları daha da artar.Yırtılma olayından sonra ise kişi görme alanında farklı hareketlilikler görür. Bu görüntüler daha çok uçuşan sineklere benzetilir. Kişi gözünün önünde çok sayıda sinek ya da böcek uçuşuyormuş gibi görür. Retinadaki yırtılan alan genişledikçe görmede siyah bir alan oluşur ve perdeye benzeyen bu alan giderek büyür.
Retina Yırtığı Tedavisi...
Retina yırtılması önemli bir sağlık sorunudur ve hemen her hastalıkta olduğu gibi erken müdahale edilmesi halinde daha hafif atlatılabilir. Erken teşhiste sorun lazer yöntemi kullanılarak tedavi edilebilir. Lazer yöntemi kullanılarak yapılan retina yırtığı tedavisinde yırtığın etrafı kapatılır ve retina parçalarının birbirlerinden ayrılması durdurulur. Erken müdahale edilmemesi durumunda retina parçaları birbirinden ayrılır ve bu ayrılma durumu sonrasında körlük gelişebilir.
Retina yırtılması erken dönemde lazer yöntemi ile tedavi edilmezse göz içerisindeki jelimsi yapının sıvılaşan kısmı retinanın altına doğru ilerler. Bu sıvının etkisiyle göz tabakalarında ayrılma olur ve ayrılmanın görüldüğü bu bölgede görme biter. Oluşan bu körlüğün tedavisi içinse ameliyat gerekir. Bu operasyon sırasında yırtık alan kapatılır ve tabakaların birleşmesi sağlanarak kayıp görmenin geri getirilmesi hedeflenir. Bu noktada en önemli detay ise kayıp görmenin geri getirilebilmesi açısından ameliyatın en hızlı şekilde yapılmasıdır. Gecikilmesi halinde makula yerinden kalkar ve ameliyat sonrası görmenin yüzde 100 oranında kurtarılması mümkün olamaz.
Hafif Belirtileri de Dikkate Alın
Ancak bazı kişilerde retina yırtığı sorunu hafif belirtiler göstererek sinsi şekilde ilerleyebilir. Bu kişilerde gözün önünde sinekler uçuşuyormuş gibi bir belirti görülse başka herhangi bir belirti ya da emareye rastlanmaz. Kişinin uçuşmaları ciddiye almaması halinde ise hastalık belirtisiz bir şekilde ilerler ve görme kaybı oluşabilir.
Gözde Şimşek Çakması Migrende de Görülür
Bazı kişiler her iki gözlerinde ateş çizgileri olarak tarif ettikleri, genellikle 10-20 dakika kadar süren ışık çakmalarından bahsederler. Bu türden ışık çakmaları genellikle beyindeki kan damarlarının spazmlarına bağlı olarak ortaya çıkar ve migren olarak isimlendirilen hastalığın bir belirtisidir. Görme sırasında çapraşık çizgiler ve dalgalı görüş de migren rahatsızlığına eşlik edebilir. Genellikle bu belirtilerle birlikte baş ağrısı da yaşanır. Baş ağrısı olmaksızın ışık çakmalarıyla seyreden migrenler de görülebilir. Bu durumda ışık çakmalarına göz migreni veya baş ağrısı olmayan migren adı verilir. Migren ataklarında görülen bu belirtiler geçici olarak yaşanır ve bir süre sonra da kendiliğinden düzelir.
Gözde Işık Çakması İçin Nasıl Bir Muayene Yapılır?
Bir göz doktoru gözlerinizi muayene ederken, bazı göz damlalarını kullanarak göz bebeğinizi genişletir. Bu sayede doktor daha rahat bir görme alanı elde eder ve detayları gözden kaçırmaz. Ağrı hissedilmeyen bu muayene sırasında göz doktorunuz gözünüzün ağ tabaka ve vitreus jeli kısımlarını dikkatlice ve etraflıca inceler. Göz bebekleriniz genişlediği için görme uyumu probleminiz geçici bir süre devam edebilir. Bu yüzden bu muayeneden sonra araba kullanmanız sizin ve yanınızdakilerin sağlığını tehlikeye atabilir. Aynı zamanda dikkat gerektiren tehlikeli işlerden de görmeniz düzelene kadar uzak durmalısınız. Uçuşmalar ve ışık çakmaları yaşımız ilerledikçe daha sık karşılaştığınız bir problem olacaktır. Her ne kadar her ışık çakması ve her uçuşma ciddi bir sorun anlamına gelmiyorsa da bu tür deneyimleri yaşayan kişilerin göz doktoruna gitmeyi ihmal etmemesi, ileride gelişebilecek olası ciddi bir problemi önlemek anlamına gelmektedir.
