Gece Plaklarının Hijyenine Dikkat! Sağlıklı Dişler İçin Temizlik Önerileri
Ortodonti tedavisinden sonra diş sıkma problemleri veya uyku apnesi için hekimler tarafından tavsiye edilen tedavi yöntemlerinden biri gece plağıdır. Dişlere zarar verebilen alışkanlıkların yol açtığı diş ağrılarını ve hasarları önlemeye yardımcı olan gece plakları, genellikle tüm gece ya da gün içinde kullanılır. Bu nedenle düzenli olarak plak kullananların plakların hijyenini sağlandığından emin olmaları büyük önem taşır. Bu plaklar temizliği sağlanmadığı takdirde ağız sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Ağız boşluğu çok sayıda mikroorganizma içerir ve bu mikroorganizmaların çoğunluğu bakterilerden oluşur. Bu bakterilerin bir kısmı ağız mukozasını ve dişleri korumayı hedefleyen iyi bakterilerdir. Bu bakteriler zararlı mikroorganizmaların çoğalmasını önleyerek ağız içi pH dengesinin düzenlenmesine yardımcı olur. Ağızda yer alan bazı zararlı bakterilerse diş çürümesine, diş eti hastalıklarına veya ağzın içinde enfeksiyonlara sebep olabilir.
Gece plakları gece boyunca ağzın içindeki bu bakterilerle temas halinde olduğundan plakların temizliğine özen gösterilmesi son derece önemlidir. Aksi takdirde yeterli hijyenin sağlanamadığı plaklar çok çeşitli bakterileri bünyesinde barındırabilir.
Gece Plakları Neden Temizlenmeli?
Gece plağı, iyi bir gece uykusu için başvurulan yöntemlerden biri olsa da temizliğine yeteri kadar dikkat edilmediği zaman hem ağız sağlığını hem genel sağlığı olumsuz etkileyebilir. Plakların temizliğine özen göstermeyen bireyler, gece plağı kullanımından sonra plakların üstünde biriken bakterilerin de etkisiyle diş sağlığını olumsuz etkileyen çeşitli sorunlarla karşılaşabilirler. Ayrıca gece plağı uygun koşullarda saklanmadığında kötü koku, lekelenme ya da küflenme gibi sorunlarla karşılamak da mümkündür. Bu nedenle gece plakları için temizlik önerileri dikkate alınmalıdır.
Hijyen Eksikliğinin Diş Sağlığına Etkileri
Gece plağı diş hijyeni sağlama konusunda önemli bir rol oynar. Gece plaklarının direkt olarak çürüğe yol açtığını söylemek zor olsa da düzgün temizlenmemiş gece plakları, diş çürüğü oluşumuna veya mevcut çürüğün derinleşmesine neden olabilir.
Gece plakları hakkında dikkat edilmesi gereken bir diğer unsur da küfün ve mantarın yol açtığı pamukçuk sorunudur. Ağzın iç kısmında beyaz lekeler şeklinde ortaya çıkan oral pamukçuk; rahatsızlık, ağrı, kanama ve kötü tat bırakma gibi çeşitli yan etkilere sahip bir mantar enfeksiyonudur.
Ayrıca yeteri kadar iyi temizlenmeyen gece plaklarının diş etlerinde hassasiyete veya kötü ağız kokusuna yol açabileceği de söylenebilir.
Gece Plaklarının Doğru Şekilde Temizlenmesi
Gece plağı temizliği düzenli aralıklarla ve doğru şekilde yapılırsa bahsedilen yan etkilerin ortaya çıkma olasılığı ortadan kalkabilir. Günlük ve haftalık periyotlarla yapılan temizlikle gece plağı hijyeni sağlanabilir, plaktaki bakteriler azalabilir ve bu sayede ağız sağlığı korunabilir.
Günlük Temizlik Rutini Nasıl Olmalı?
Gece plakları genellikle her gece, bazen de gündüzleri kullanıldığı için kullandıktan sonra dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunur. Öncelikle gece plağı soğuk ya da ılık sabunlu suyla temizlenebilir. Her kullanımdan önce ve sonra plakların uygun malzemelerle temizlenip iyice durulanması faydalıdır. Gece plaklarının kullanıldıktan ve temizlendikten sonra hava alan bir yere bırakılıp iyice kuruduğundan emin olmak da önem taşır.
Gece Plağı Temizliğinde Kullanılacak Ürünler
Dişler için gece plağı bakımı sağlarken dikkat edilmesi gereken unsurlardan biri de plak temizliğinde kullanılacak ürünlerdir. Gece plakları düzgün bakım yapılmadığında kolayca çizilebilir, renk değiştirebilir veya deformasyona uğrayabilir. Bu nedenle temizlikte kullanılacak ürünlere dikkat edilmesi oldukça önemlidir. Örneğin gece plağı temizliğinde sıkça kullanılan diş macunları aşındırıcı olabileceğinden plakları çizebilir ve plakların daha hızlı yıpranmasına neden olabilir. Ancak şeffaf plakların temizliğinde diş macunu kullanılacaksa macunun içeriğine dikkat edilmelidir. Plaklar aşındırıcı ve beyazlatıcı maddeler içeren diş macunlarıyla fırçalanmamalıdır.
Gece plağının temizliği hemen herkesin evinde kolaylıkla bulunabilecek bazı ürünlerle de sağlanabilir. Diş fırçası ve sabun bu ürünler arasında yer alır.
Diş Fırçası ve Sabun Kullanımı
Plakları fırçalamak için kullanılan diş fırçasının yumuşak olması ve plağın her yerine ulaşabilmesi gerekir. Ayrıca bu fırçanın dişleri fırçalamak için kullanılan fırçadan farklı olması da önemlidir. Sabun olaraksa antibakteriyel veya normal sabun tercih edilebilir.
Gece plağını diş fırçasıyla ve sabunla temizlemek için şu adımlar uygulanır:
Gece plağı soğuk ya da ılık suyla iyice durulanır.
Diş fırçasına veya doğrudan gece plağının üzerine az miktarda sabun sürülür.
Gece plağı her noktasının temizlendiğinden emin olunana kadar nazikçe fırçalanır.
Plağın yüzeyi sabundan tamamen arınana kadar suyla durulanır.
Son aşamada plağın açık bir alanda kuruması beklenir.
Özel Temizlik Tabletleri ve Solüsyonlar
Özel temizlik tabletleri plak temizliğinde başvurulan ürünler arasındadır. Bu tabletler plakların şeffaflığını korumasına yardımcı olurken bakteri oranını ve kötü kokuyu da minimize edebilir. Ancak özel temizlik tabletlerini kullanmadan önce bir diş hekimine danışılması tavsiye edilir.
Şeffaf plakların ve gece plağının temizliği için başvurulabilecek bir diğer yöntemse solüsyonlardır. Çok amaçlı dental temizleyiciler veya özellikle plaklar için hazırlanan solüsyonlar bu amaçla kullanılabilir. Gece plağı temizleme solüsyonu kullanırken ürünün üzerinde yer alan yönergeleri takip etmek gerekir.
Özel temizlik tabletleri şu şekilde kullanılabilir:
Tablet gece plağının tamamen batacağı seviyedeki ılık suya atılır.
Yaklaşık 3 ila 5 dakika kadar beklenir.
Gece plağı maksimum temizlik ve hijyen için solüsyonun içinde diş fırçasıyla nazikçe fırçalanır.
Gece plağı solüsyondan tamamen arınana kadar iyice durulanır.
Son aşamada plak kuruyana kadar açıkta bırakılır.
Gece Plaklarının Derinlemesine Temizliği
Gece plaklarını günlük olarak temizlemek kimi zaman yeterli olmayabilir. Bu nedenle diş fırçasının ve solüsyonların ulaşamadığı bölgeler için haftalık periyotlarla derinlemesine temizlik yapılması da önerilir. Bu sayede plakta görünmeyen fakat birikebilecek bakterilerin ve mantarların önüne geçilebilir. Böylece olası enfeksiyonlar önlenerek ağız sağlığı korunabilir.
Haftalık Derin Temizlik Yöntemleri
Haftalık derin temizlikle gece plaklarının hem yeterince hijyenik hem iyi durumda olduğundan emin olunabilir. Hidrojen peroksit, beyaz sirke ve karbonat gece plaklarının derinlemesine temizlenmesinde kullanılan ürünler arasındadır. Gece plakları haftada bir olmak üzere sirkeli, karbonatlı suya batırılarak temizlenebilir. Sirke plağın üzerindeki kalsiyumdan kaynaklanan beyaz tortuları önlemeye yardımcı olabilir. Karbonatsa plaklardaki kalıntıları temizler ancak aşındırıcı olduğundan dikkatli kullanılmalıdır. Aksi takdirde plakta çiziklere yol açabilir, çizikler de bakteri oluşumuna ve lekelere neden olabilir.
Plakların düşük oranda hidrojen peroksit içeren suya batırılması da etkili bir çözümdür. Hidrojen peroksit bakterilerin çoğalmasını önleyip etkili bir temizlik sağlayabilir. Ayrıca hidrojen peroksit, damıtılmış beyaz sirkeyle karıştırılarak da kullanılabilir. Ancak bu yöntemi kullandıktan sonra plağın iyice durulandığından emin olmak önemlidir. Bu nedenle plağı iyice duruladıktan sonra kurumaya bırakmak gerekir.
Ağız Bakım Suyu ve Antibakteriyel Çözümler
Alkol içermeyen ve antibakteriyel özelliklere sahip bir ağız bakım suyuyla da gece plaklarının haftalık derin temizliği etkili bir şekilde yapabilir. Ağız bakım suları plakları temizlemenin yanı sıra antibakteriyel özelliğiyle de plağın üzerinde birikebilecek bakterilerin ve mantarların azalmasına yardımcı olur.
Ağız bakım suları şu şekilde kullanılabilir:
Gece plakları ılık suyla durulanır.
Bir kapak dolusu ağız bakım suyu temiz bir kaba boşaltılır.
Kaba gece plağının üstünü geçecek kadar su ilave edilir.
Plak yarım saat boyunca karışımın içinde bekletilir.
Ardından gece plağı çıkarılır ve durulanır.
Plağın kutusunda saklanmadan önce açık alanda kuruması beklenir.
Gece Plaklarının Saklanma ve Kullanım Koşulları
Plakların daha uzun süre kullanılabilmesini sağlayan etkenlerin arasında kullanım koşulları da bulunur. Gece plağı bakımı sadece plağın temizliğine dikkat edilmesiyle tamamlanmaz. Şeffaflığını ve şeklini korunması için gece plaklarının doğru şekilde saklanması, nemden ve bakterilerden olabildiğince uzak tutulması gerekir.
Gece Plaklarını Doğru Saklama Yöntemleri
Gece plağı saklama önerileri şu şekilde sıralanabilir:
Gece plaklarını diş hekiminin verdiği özel kutularda muhafaza etmek önemlidir. Bu kutuların üzerinde genellikle havalandırma deliği bulunduğundan koku oluşumu ve nem engellenebilir.
Hem hijyenik olması hem kaybolmaması açısından plakların konulduğu yerlere dikkat etmek gerekir. Gece plaklarının evcil hayvanların veya çocukların erişemeyeceği bir yerde saklanması da önem taşır.
Gece plağı kutusunun her kullanımda olmasa da haftada birkaç kez suyla ve sabunla fırçalanması hijyen sağlamak açısından gereklidir.
Nemden ve Bakterilerden Korunma Yöntemleri
Plakların hijyenik olmayan veya hava almayan saklama koşullarında tutulması bakteri ve küf oluşumuna zemin hazırlayabilir. Bu nedenle plakların serin ve kuru bir yerde saklaması önemlidir. Çünkü nem, bakterilerin ve küflerin üremesi için uygun ortamı sağlar.
Birkaç basit adım takip edilerek gece plağını neme karşı korumak mümkündür. Örneğin plakların her temizleme işleminden sonra kuruması için açık havada bekletilmesi gerekir. Gece plaklarının kuruması için 15 ila 30 dakika havayla temas edecek şekilde bırakılması önerilir. Gece plakları eğer yeterince vakit yoksa tek kullanımlık peçetelerle de kurulanabilir.
Çoğu insan gece plaklarını banyoda muhafaza etmeyi tercih etse de bu aslında yanlış bir tercihtir. Banyo evin en nemli ortamlarından biridir ve plakların nemli alanlardan uzak tutulması gerekir. Plakların banyo yerine yatak odası gibi nem oranı daha düşük odalarda saklanması faydalı olabilir.
Gece Plakları İçin Ekstra Bakım Önerileri
Bahsedilen bakım ve temizlik kurallarına ek olarak bazı ek bakım adımlarını uygulamak, gece plaklarının kullanım ömrünü uzatabilir. Aksi takdirde iyi bakılmayan plaklar, kullanıldığında rahatsızlık hissine neden olabilir ve ürünün etkisi azalabilir.
Gece Plaklarını Yıpranmadan Koruma Yolları
Gece plaklarının kullanım ömrünü uzatmak için şu noktalara dikkat edilebilir:
Gece plakları sıcakla etkileşime girdikleri zaman deforme olabilir. Bu nedenle plakları sıcak veya kaynar suyla yıkamamak ya da durulamamak gerekir.
Plakları temizlerken kullanılan kimyasallara dikkat etmek büyük önem taşır. Bu tür ürünler gece koruyucusunun malzemesine zarar verebilir. Ayrıca şeffaf plakların alkol içeren temizlik ürünleriyle temizlenmemesi de önerilir.
Plakları çok sert bir şekilde takıp çıkarmak hem ağzı tahriş edebilir hem plakların zarar görmesine ve kırılmasına sebebiyet verebilir.
Gece plakları sert bir zemine düşerse veya çarparsa kırılabilir. Bu nedenle ürünleri güvenli yerlerde muhafaza etmek gerekir.
Gece plaklarını doğrudan güneş ışığından ve aşırı sıcak ortamlardan uzak tutmak gerekir.
Diş Hekimi Kontrolleri ve Gece Plağı Bakımı
Gece plağıyla ilgili herhangi bir problem yaşandığında veya gece plaklarının bakımı konusunda akla takılan sorularda diş hekiminin önerilerini takip etmek, her zaman daha güvenli bir yaklaşımdır. Düzenli olarak diş kontrollerine gitmek, kontrollere şeffaf plakları götürmek ve hekimin uygun gördüğü takdirde gece plaklarını yenilemek de oldukça önemlidir.
Yayınlanma Tarihi:20 Kasım 2024 Çarşamba
Güncellenme Tarihi:21 Kasım 2024 Perşembe
*Bu içeriğin
geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler
kişi ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm
işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun
tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Her türlü soru, görüş ve önerileriniz için aşağıdaki formdan bizimle iletişime geçebilirsiniz. Talebiniz doğrultusunda Çağrı Merkezi yetkililerimiz size en kısa sürede dönüş yapacaklardır.