Gece Plağı Nedir? Gece Plağı Ne İşe Yarar, Nasıl Kullanılır?

Gece Plağı Nedir?

Gece plağı, diş gıcırdatma, diş sıkma ya da çene ağrısı gibi problemlerle gece boyunca sık sık uyanan kişilerin daha derin biy uyku çekmesini sağlar. Özellikle diş sıkma ve gıcırdatma problemine bağlı şikâyetleri azaltmak için kullanılan ürünlerden biri gece plağıdır.

Gece plakları; oklüzal koruyucular, ağız koruyucuları, ısırma atelleri, diş koruyucuları ya da gece ısırma plakaları gibi pek çok farklı isimle anılabilir. Bu ürünler, bireyin uyku esnasında bilinçsizce yaptığı diş sıkma ve gıcırdatma gibi diş sağlığını büyük ölçüde etkileyen sorunlara karşı dişleri korumak amacıyla kullanılır. Diş sıkma ve gıcırdatma bazı bireylerde her gece tekrarlarken bazı bireylerdeyse bu durum sadece stresli dönemlerde ortaya çıkabilir.

Bruksizm olarak da bilinen diş gıcırdatma ve sıkma problemi, bireyin zihninin stresli durumlarla mücadele etmesine yardımcı olan bir tür başa çıkma mekanizması gibi düşünülebilir. Bruksizm, bireyin dişlerine zarar verebilen ve yaygın olarak görülen bir problemdir. Çene ağrısı, baş ağrıları, kırık, gevşek veya ağrılı dişler gibi belirtilerle kendini gösteren Bruksizm için etkili bir çözüm olarak gece plakları kullanılabilir. Bu plaklar bireyin dişlerinin uyku esnasında birbirine değmesini önleyerek dişlerini gıcırdatmasına engel olur.

Ağız Koruyucusu Türleri

Ağız koruyucuları genellikle üst dişleri kaplayan ancak bazı durumlarda doktorun önerisiyle alt dişler için de kullanılabilen diş aletleridir. Ağız koruyucularının üç ana tipi bulunur. Ağız koruyucusu türleri şu şekilde sıralanabilir:

• Diş gıcırdatmaları için kullanılan ağız koruyucuları dişleri sıkma ve gıcırdatma problemlerinin neden olabileceği hasarlardan korumaya yardımcı olan ürünlerdir.
• Spor için kullanılan ağız koruyucuları, dişleri spor kaynaklı darbelere ve yaralanmalara karşı korumaya yardımcı olan ürünlerdir. Boks, güreş, Amerikan futbolu gibi bazı sporlar kırık ve kopmuş diş gibi problemlere neden olabilir. Bu tarz sporlar esnasında ağız koruyucusu kullanmak dişlerin zarar görme ihtimalini azaltmaya yardımcı olur.
• Horlama ve uyku apnesi ağız koruyucuları, kronik horlama veya obstrüktif uyku apnesi problemi olan bireyler tarafından kullanılır. Bu ürün uyku esnasında hava yolunun açılmasına yardımcı olur.

Gece Plağı Ne İşe Yarar?

Gece plağı kullanmak çene sıkma gibi yaygın görülen ve diş kaybına yol açabilen problemleri önlemeye yardımcı olabilir. Bu plaklar, çene ekleminde biriken stresin hafiflemesine ve çene kaslarının gevşemesine yardımcı olup çene sıkma alışkanlığının son bulmasını sağlayabilir. Bunun yanı sıra gece plağı kullanmak çene eklemi rahatsızlıklarının önlenmesine de yardımcı olabilir. Çene eklemi rahatsızlıklarında ilaç tedavisinin yanı sıra gece plağı kullanmak çene ve baş ağrılarının önlenmesine destek olabilir. 

Gece Plağı Takmanın Faydaları Nelerdir?

Gece plağı takmak, diş minesinin aşınmasını önler, solunum problemlerini azaltır, uyku kalitesini artırır, oluşabilecek hasarlara karşı korur. Eklem ve kas ağrılarının hafiflemesine yardımcı olur.

• Diş plağı kullanmak birçok diş problemini önlemeye yardımcı olabilir. Gece plağının bazı faydaları şu şekilde sıralanabilir:
• Diş gıcırdatma problemi olan bireylerin uyku esnasında gece plağı takması diş minesinin aşınmasını ya da erozyona uğramasını önleyebilir.
• Diş gıcırdatmayla uyku apnesi ve horlama arasında bir ilişki olduğu bilinir. Gece plağı kullanmak horlamaya neden olabilecek solunum problemlerini ve kas gerginliğini azaltabilir.
• Gece plağı kullanmak diş gıcırdatma probleminin neden olabileceği rahatsızlıkları önleyerek bireyin uyku kalitesinin artmasına ve daha dinç bir şekilde uyanmasına yardımcı olabilir.
• Gece plakları; porselen kaplamaları, köprüleri ve kronları oluşabilecek hasarlara karşı koruyabilir. Böylece porselen restorasyonların sık sık değiştirilmesine de gerek kalmayabilir.
• Bireyin uyku esnasında gece plağı kullanması Bruksizm rahatsızlığında görülen baş, kulak ve boyun ağrısı gibi semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir. 
• Çene kaslarında oluşan stresin azalmasına yardımcı olup eklem ve kas ağrılarının hafiflemesini sağlayabilir.

Gece Plağının Yan Etkileri 

Gece plağı kullanımı pek çok diş probleminin önüne geçse de bazı olası yan etkilere de neden olabilir. Gece plağının zararları şu şekilde sıralanabilir:

• Gece plağı ilk kullanılmaya başlandığı zaman hafif bir rahatsızlığa ve tahrişe neden olabilir. Eğer rahatsızlık ve tahriş devam ederse ya da ağrıya yol açarsa mutlaka bir diş hekimine danışmak gerekir.
• Doğru şekilde yerleştirilememiş gece plağı ağrı hissine neden olabilir. Gece plağının uyumlu olmaması çene hizasızlığı ve diş kayması gibi daha büyük diş sağlığı sorunlarına da yol açabilir. Bu durumun önüne geçebilmek için diş hekimine danışmak önemlidir. 
• Gece plağının ağza tam olarak uymaması bireyin dişlerinin kaymasına neden olabilir. Bu durumda diş hekimine danışıp mutlaka muayene olunmalıdır. Duruma göre yeni bir gece plağı için ölçü alınması gerekebilir ya da farklı bir plak önerilebilir. 
• Nadiren de olsa gece plağı kullanımı çene hizalanmasının değişmesine neden olabilir. Çene hizalamasının bozulması ve ağrı hissi Bruksizm rahatsızlığının kötüleşmesine de yol açabilir. Bu tarz bir sorunla karşı karşıya kalındığında diş hekimine danışmak gerekir. 

Kimler Gece Plağı Kullanmalıdır?

Uyku bozuklukları yaşayan, bruksizm hastalığına sahip, stres ve anksiyete problemi yaşayanlar gece plağının faydasını görür. Gece plağı kullanması gereken bazı bireyler şu şekilde sıralanabilir:

• Uyku Bozukluğuna Sahip Bireyler: Bireyler uyku bozuklukları nedeniyle diş sıkma problemi yaşayabilir ve uyumakta güçlük çekebilirler. Bu sorunun önüne geçebilmek için gece plağı kullanılabilir. 
• Bruksizm Rahatsızlığından Muzdarip Olanlar: Genellikle geceleri ve nadiren gündüzleri yaşanan bu diş sağlığı problemi, bireyin bilinçsizce dişlerini sıkmasına veya gıcırdatmasına yol açar. Bruksizm zaman içerisinde bireyin dişlerinin aşınmasına da neden olabilir. Dişlerin zarar görmesini önlemek için gece plağı kullanmak faydalıdır.
• Çene ve Baş Ağrısı Yaşayanlar: Bruksizm kas gerginliğine neden olup çene ve baş ağrısına sebebiyet verebilir. Bireyler bu ağrıları hafifletmek amacıyla gece plaklarından faydalanabilirler. 
• Stres ve Anksiyete Problemi Yaşayan Bireyler: Stres ve anksiyete problemleri bireyin dişlerini sıkmasına neden olan faktörler arasındadır. Bu duruma engel olmak için gece plakları kullanılabilir.
• Diş Aşınması Problemi Yaşayanlar: Genellikle Bruksizm rahatsızlığından kaynaklanan diş aşınması probleminin önüne geçebilmek için gece plakları tercih edilebilir.

Kişiye Özel Gece Plağı Nasıl Yapılır?

işiye özel gece plakları, bireyin ağzına tam olarak uyacak şekilde yapılır. Bireyin ölçülerine uygun bir gece plağı kullanması hem dişlere tam uyum sağlar hem koruma sunar. Kişiye özel gece plaklarının yapımı için ilk olarak bireyin ağız ölçüsünün alınması gerekir. Yaklaşık 15 dakika süren bu işlemde üst ve alt dişlerin negatif bir kopyası da alınır. Bu kopyalar sayesinde bir alçı kalıbı oluşturulur ve bu kalıp diş laboratuvarında kişiye özel gece plağı yapmak için kullanılır. 

Gece plağı için kullanılacak malzeme, alt ve üst dişler arasında tam oturacak şekilde koruyucu bariyer oluşturmak için kalıbın çevresinde şekillendirilir. Alt ve üst dişlere uygun gece plakları yapıldıktan sonra plağın ağza uyup uymadığı kontrol edilir. Duruma göre bazı ince ayarlamalar yapılabilir. Gece plakları hazırlandıktan sonra bireye verilir ve plağın bakımına yönelik bilgiler sunulur.

Gece Plağı Fiyatları

Gece plağı fiyatları çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Fiyatlar; ürünün üretim sürecine, üretiminde kullanılan malzemenin kalitesine, diş hekiminin veya laboratuvarın uyguladığı fiyat politikasına bağlı olarak farklı aralıklara sahip olabilir.

Genellikle sert ya da yarı sert malzemelerden üretilen plaklar mevcuttur. Yumuşak plaklar hafif semptomlar gösteren bireyler için uygun olabilir. Ancak sert malzemeler dişleri koruma konusunda daha etkili olmalarıyla bilinir. Bu nedenle sert malzemelerden üretilen gece plakları, yarı sert ürünlere kıyasla daha yüksek fiyatlı olabilir.

Gece Plağı Nasıl Kullanılır?

Gece plağı kullanmak ilk başlarda birey için rahatsız edici bir durum olabilir. Ancak birey zaman içerisinde gece plağı kullanmaya alışmaya başlar. Bu alışma evresi birkaç hafta veya daha uzun sürebilir. Uyumadan önce uygulanan birkaç adım sayesinde bireyin gece plağı kullanmaya alışması kolaylaşabilir.

Bu adımlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Gece plağını uyumadan en az yarım saat önce takmak yeterlidir.
• Uyumadan önce gece plağı takmak ağzın uyum sağlaması için daha fazla zamana sahip olmasına ve bireyin uykuya daha çabuk dalabilmesine yardımcı olabilir.
• Uyku öncesi kitap okurken ya da televizyon izlerken gece plağı takılabilir. 
• Gece plağı kullanırken aşırı tükürük üretimi beklenen bir durumdur. Gece plağına uyum sağlamak yaklaşık 2 hafta kadar sürebilir. 
• Daha fazla hava değişimi olması nedeniyle ağızda ve boğazda kuruluk hissi oluşabilir. Bu durum yaklaşık iki hafta içerisinde geçer. 

Gece Plağının Bakımı Nasıl Yapılır?

Gece plakları temizlenmediği takdirde bakterilerin üremesine neden olup ağız sağlığını olumsuz etkileyebilir. Ancak gece plaklarının düzenli olarak temizlenmesi bakteri oluşumunun önüne geçer. Gece plaklarında zaman içerisinde renk değişikliği, çatlamalar, çizilmeler veya aşınmalar da görülebilir. Gece plaklarının düzenli bir şekilde bakımını yapmak erken aşınmayı ve yıpranmayı önlemeye yardımcı olur.

Gece plağı bakımında uygulanabilecek bazı adımlar şu şekildedir:

• Gece plakları çıkarıldığında soğuk veya ılık suyla durulanmalıdır. Ancak plakların zarar görmesine neden olabileceğinden sıcak sudan kaçınmak gerekir.
• Gece plağının tüm yüzeyi yumuşak kıllı bir diş fırçası yardımıyla fırçalanabilir.
• Gece plağı kullanılmadan önce bol suyla durulanmalı ve kurulanıp kutu içinde saklanmalıdır. 
• Gece plağını saklamak için kullanılan koruyucu kılıfı düzenli olarak temizlemek de önemlidir. 
• Gece plağı peçeteye sarılmamalı, ürün kutusu olmadan cebe veya çantaya koyulmamalıdır.
• Antibakteriyel sabun, sirke, temizleme tableti, karbonat, hidrojen peroksit veya ağız gargarası yardımıyla gece plaklarını düzenli bir şekilde derinlemesine temizlemek ürünün dayanıklılığını artırabilir. 

Gece Plağının Ömrü Ne Kadar?

Gece plakları kullanılmaya başlandıktan bir süre sonra aşınmaya başlar. Bu nedenle kullanım sıklığına da bağlı olarak gece plaklarının her 1 ya da 2 yılda bir değiştirilmesi önerilir. Ancak genellikle Bruksizm için kullanılan bir gece plağının 6 ay ila 3 yıl kadar dayanması beklenir. Diş plaklarının kullanım ömrü ürünün temizliğine, türüne ve kalitesine ya da diş gıcırdatmanın şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. 

Gece Plağı Ne Sıklıkta Takılmalı?

Gece plakları günde en fazla 12 saat takılabilir. Plakların gün içinde en az 4 saat takılması da gerekir. Gece plağı kullanımı ayda da en az 21 gün olmalıdır.

Gece Plağı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Gece plağı faydalı mı?

Gece plağı dişleri gıcırdatmayı ve pek çok diş problemini önleyen faydalı bir üründür. 

Gece plağı dişleri düzeltir mi?

Gece plakları dişleri düzeltmek amacıyla kullanılan ürünler değildir. 

Gece plağı dişleri ağrıtır mı?

Eğer gece plağı düzgün takılmazsa dişlerin ağrımasına neden olabilir. Bireyin gece koruyucusuna alışana kadar rahatsızlık hissetmesi normal olsa da dişlerin kayması veya çene hizasızlığı gibi durumlar ağrıya yol açabilir.

Gece Plağı Ölçüsü Nasıl Alınır?

Gece plaklarının dişlere doğru bir şekilde oturmasını sağlamak için diş hekimi tarafından ağız ve diş muayenesi yapılır, hastanın durumu değerlendirilir. Sonrasında özel bir macun ve alçı malzemesi yardımıyla hastanın dişlerinin bir kopyası oluşturulur ve diş kalıbı alınır. Bu kalıp hastanın dişlerinin şeklini ve yapısını gösterir. 

Gece Plağı Nasıl Saklanır?

Gece plakları tozdan ve bakterilerden korunması amacıyla plastik bir kap ya da bir bardak soğuk su içerisine konularak saklanabilir.