Evde Kolayca Yapabileceğiniz Doğal Deodorant Tarifler

Doğal Deodorant Nedir ve Neden Tercih Edilmelidir?

Ter kokusu teri parçalayarak keskin koku ortaya çıkmasına neden olan bakterilerden kaynaklanır. Deodorantlar bu sürece müdahale ederek kokuyu azaltır veya kokunun ortaya çıkmasını engeller. Bitkilerden elde edilen malzemelerin kullanıldığı ve insan vücuduna girdiğinde zararlı etkileri olan maddelerin tercih edilmediği deodorantlar genellikle doğal içeriklidir. Bu doğal deodorantların içerisinde çeşitli esansiyel yağlar veya hoş kokulu bitkisel maddeler bulunabilir.

Sağlık bilincinin giderek arttığı bir dünyada yüksek miktarda kimyasal madde içeren deodorantlar gün geçtikçe daha çok tartışılan ve şüpheyle yaklaşılan bir konu hâline gelmiştir. Sağlıklı yaşam prensiplerini edinen ve hayatına uygulayan bireyler bu deodorantların zararlı etkilerine maruz kalmamak için doğal malzemelerle hazırlanan koku gidericileri tercih edebilirler.

Kimyasal Deodorantların Zararları

Kimyasal deodorantların içerisinde insan vücuduyla temasa geçtiğinde olumsuz etkiye sebep olabilecek birçok madde bulunabilir. Bu maddeler ve olası zararları şu şekilde sıralanabilir:

• Alüminyum Temelli Bileşenler: Alüminyum bazlı bileşikler ter önleyici deodorantlarda kullanılan aktif bileşenler arasında yer alır. Bu bileşiklerin kullanılmasının amacı ter kanalında bir nevi tıkaç görevi görerek terin cildin üstüne çıkmasını önlemektir. Koltuk altında kullanılan deodorantlar göğüs bölgesine yakın cilde sıkıldığında cilt tarafından emilebilir ve östrojen benzeri hormonal etkilere sahip olabilir. Östrojen meme kanserinde kontrolsüz hücre büyümesine neden olabileceğinden alüminyum bazlı bileşikler meme kanseri gelişiminde bir risk faktörü olabilir. Bu konuda çok güçlü kanıtlar olmamakla birlikte alüminyumun meme dokusunda doğrudan aktiviteye sahip olabileceği de öne sürülür.
• Paraben: Deodorantlarda sıklıkla kullanılan paraben maddesiyle ilgili bazı sağlık endişeleri mevcuttur. Bu madde vücuttaki hücrelerde östrojen aktivitesini taklit ederek meme kanseri gelişiminde rol oynayabilir. Meme tümörüne yol açan hücrelerde paraben görülse de söz konusu maddenin doğrudan meme kanserine neden olduğuna dair kesin bir kanıt yoktur.
• Triklosan: Bakterilerin ortadan kaldırılması amacıyla birçok ürüne eklenen triklosan bazı antibakteriyel sabunlarda, şampuanlarda, diş macunlarında ve deodorant gibi kozmetik ürünlerde bulunabilir. Yüksek dozda triklosana maruz kalmak bazı tiroit hormonlarının seviyelerinde düşüşe yol açabilir. Bunun yanında triklosan bakterilerin antibiyotiklere karşı dirençli hâle gelmesine de sebep olabilir. Bu risklerin ciddiyetiyle ilgili kesin kanıtlar sunan araştırmalar mevcut değildir.
• Fitalatlar: Endokrin dengesini bozan fitalatlar birçok kozmetik üründe yaygın olarak kullanılır. Dokulardaki ömrü kısa olmasına rağmen kronik fitalat maruziyeti endokrin sistem de dâhil olmak üzere birçok organın işleyişini etkileyebilir. Özellikle büyüme çağındaki çocukların ve ergenlik dönemindeki bireylerin gelişimleri ve üreme sistemleri uzun vadede zarar görebilir. Etkilerinden endişe edilen fitalatlar arasında bisfenol A (BPA) ve poliklorlu bifeniller (PCB) sayılabilir.
• Propilen Glikol: Propilen glikol insan sağlığına çok büyük zararlar vermemekle birlikte tamamen masum bir madde değildir. Bu maddenin zararları bireylere kısa bir süre boyunca propilen glikol içeren ilaçların yüksek miktarda verilmesinden kaynaklanır. Propilen glikol içeren ürünlerin vücuda girdikten sonra %45'i böbreklerde parçalanarak atılır. Geri kalanı da vücut tarafından parçalanarak laktik aside dönüştürülür. Probilen glikozun toksik dozda alınmasıyla bu laktik asit vücutta birikerek asidoza, yani kan dolaşımında asit birikimine yol açabilir.

Doğal Deodorantların Sağlığa Faydaları

Doğal deodorantlar içerikleriyle birçok bireye etkili bir çözüm sunar. Diğer deodorantların içerdiği kimyasal maddelerin vücuda girmesini engellemek hem cilt sağlığı hem genel sağlık açısından uzun vadede faydalıdır. Doğal bileşenlerle formüle edilen bu koku gidericilerin faydaları ve avantajları şu şekilde sıralanabilir:

• Terlemeyi Engellemez: Doğal deodorantların en önemli faydaları arasında terlemeyi engellememesi yer alır. Terleme insan vücudunda önemli işlevlere sahip bir süreçtir. Terleme sayesinde rahatsız edici seviyedeki sıcak havalar da dâhil olmak üzere genel vücut sıcaklığı düzenlenir. Terleme esnasında uzun vadede sağlığa pek çok zararı olan ağır metaller ve kimyasallar da vücuttan atılabilir. Ter sıvısının içerisinde yer alan bileşenler sayesinde terleme esnasında cilt yüzeyindeki bakteriler de temizlenir. Kimyasal içeren deodorantlar gözenekleri tıkadığından vücudun sağlıklı şekilde terlemesi zorlaşabilir. Organik deodorantlar terlemeyi durdurmadan bakterilerin ciltteki tuz ve suyla karışmasını engelleyerek kötü koku oluşumunu önleyebilir.
• Cildi Tahriş Etmez: Kimyasal içeren deodorantlar özellikle cilt hassasiyeti olan bireylerde tahrişe ve kızarıklığa yol açabilir. Sert kimyasallar içermeyen doğal deodorantlar hassas ciltlere nazik davranarak ciltte oluşabilecek istenmeyen etkileri önler.
• Toksik Kimyasallar İçermez: Doğal koku gidericilerde geleneksel deodorantlarda bulunan kimyasallar ve parabenler kullanılmaz. Bu sayede geleneksel deodorantların sağlığı yönelik zararlarından uzak durmak mümkün hâle gelir. Özellikle alüminyum içermeyen deodorant kullanmak isteyenler için evde doğal maddelerle hazırlanan koku gidericiler etkili bir çözüm sunar.
• Alerji Riski Düşüktür: Bazı bireyler geleneksel deodorantların içerisinde yer alan maddelere karşı alerjik reaksiyon geliştirebilir. Bu durum genellikle propilen glikol, biyolojik katkı maddeleri, paraben, E vitamini ve lanolin gibi bileşenlerden kaynaklanır. Alerji riskini düşürmek için bireyin daha önce denediği ve reaksiyona neden olmadığın gözlemlediği doğal maddelerden hazırlanan deodorantlar kullanılabilir.
• Çevre Dostudur: Tamamen çevre dostu doğal deodorantların içerisindeki malzemeler toprağa karıştığında doğada kendiliğinden dönüşür. Bununla birlikte bu maddeler havayı kirleten zararlı kimyasallar içermez.

Evde Doğal Deodorant Yapımı İçin Gerekli Malzemeler

Zararlı kimyasalları içermeyen, cilde dost ve etkili bir deodorant elde etmek için bazı belirli malzemeleri kullanmak gerekir. Doğal deodorant yapımında kullanılacak malzemeler kişisel tercihlere göre seçilebilir. Doğal deodorant malzemeleri arasında karbonat, Hindistan cevizi yağı, lavanta yağı, limon ve mısır nişastası gibi ürünler sayılabilir.

Karbonat ve Hindistan Cevizi Yağı

Kötü kokuları emerek etkisiz hâle getiren karbonat birçok alanda koku giderici olarak kullanılır. Örneğin buzdolabının içerisinde oluşan kokularını gidermek için bir kutu karbonat koyulabilir. Karbonat doğal deodorant yapımında tercih edilen malzemelerden biridir. Antimikrobiyal etkisiyle de mikropları etkisiz hâle getirebilir. Bu sayede koltuk altında bulunan ve terle etkileşime girdiğinde kokuya neden olan bakterilerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olur. Bazı bireylerin karbonatın koltuk altı kararması konusunda etkili olduğunu belirtmesiyle birlikte, bunu destekleyen bilimsel araştırmalar mevcut değildir. 

Doğal cilt ve saç bakım ürünlerinde sıklıkla tercih edilen Hindistan cevizi yağı da doğal koku gidericilerde kullanılabilir. Hindistan cevizi antibakteriyel ve antiviral doğal maddeler arasında yer alır, yani bakterileri ve virüsleri etkisiz hâle getirebilir. Bu özellikler sayesinde koltuk altı bölgesinde kokuya neden olan bakterileri ortadan kaldırmada etkilidir.

Limon ve Lavanta Yağı Kullanımı

Limon esansiyel yağı ağrıların giderilmesinden akne tedavisine kadar pek çok alanda kullanılan doğal maddelerden biridir. Taze limonların kabuklarından buhar ekstraksiyonuyla veya soğuk presleme yöntemiyle elde edilir. Limon yağı aynı zamanda iyi bir doğal antibakteriyel ürün malzemesidir. Cilt gözeneklerine sıkışarak sivilce oluşumuna neden olabilen bakterileri ortadan kaldırmada etkilidir.

Kokusuyla insanı rahatlatan lavanta esansiyel yağı da tıbbi faydalarıyla öne çıkan doğal maddeler arasında yer alır. Riskli kimyasallara iyi bir alternatif olan lavanta yağı antimikrobiyal özellikleri sayesinde ciltte kokuya neden olabilecek mikropları ortadan kaldırır. Lavanta yağı antibakteriyel özelliklerinin yanı sıra rahatlatıcı doğal kokusu sayesinde de sağlıklı bir doğal deodorant malzemesidir.

Mısır Nişastası ile Koku Giderici Yapımı

Mısır nişastası mısır tanelerinin öğütülmesiyle elde edilen, ince yapılı bir gıda maddesidir. Nem emici özelliklere sahip olan bu madde terlemeyle ortaya çıkan sıvıyı emerek kötü koku oluşmasına engel olabilir. Doğal bir deodorant görevi gören mısır nişastası genellikle karbonat gibi diğer malzemelerle karıştırılarak kullanılır. 

Evde Hazırlayabileceğiniz Doğal Deodorant Tarifleri

Evde deodorant yapımı ter kokusu sorunu yaşayan bireyler için hem sağlıklı hem çevre dostu bir seçenektir. Bireyin çeşitli yağlarla ve doğal maddelerle deodorantı kişiselleştirerek kendine özgü bir ürün yapması da mümkündür.

Kolay ve Etkili Karbonatlı Deodorant Tarifi

Ana malzemesi karbonat olan doğal deodorant 10 dakika içinde hazır olur. Yaklaşık 125 mL çıkan bu ürün üç ay boyunca bireyin deodorant ihtiyacını karşılayabilir. Karbonatlı deodorant için gerekli malzemeler şu şekildedir:

• 6 yemek kaşığı Hindistan cevizi yağı,
• 3 yemek kaşığı karbonat,
• 3 yemek kaşığı mısır unu veya ararot nişastası,
• 10 damla biberiye yağı veya herhangi bir esansiyel yağ.

Karbonatlı doğal deodorantın yapılışı ve uygulanışı şu şekildedir:

• Karbonat ve mısır unu büyük bir kâsede karıştırılır.
• Karışımın içerisine Hindistan cevizi yağı ve istenen bir esansiyel yağ eklenir.
• Malzemeler iyice karıştırıldıktan sonra kapaklı bir kavanoza konur.
• Uygulama için karışımdan parmak uçlarına az bir miktar alınarak koltuk altına sürülür.

Hindistan Cevizi Yağlı Doğal Deodorant Tarifi

Hindistan cevizi yağı ve ararot nişastası gibi malzemeler bir araya geldiklerinde etkili bir koku giderici ortaya çıkar. Evde doğal deodorant yapmak için kullanılabilecek malzemeler şunlardır:

• Çeyrek bardak karbonat,
• Çeyrek bardak GDO'suz ararot nişastası,
• Çeyrek bardak organik rafine edilmemiş Hindistan cevizi yağı,
• 10-15 damla tatlı portakal veya ladin gibi ferahlatıcı bir esansiyel yağ.

Organik deodorantı hazırlarken ve uygularken aşağıdaki adımlar takip edilebilir:

• Ararot nişastası ve karbonat bir kapta karıştırılır.
• Karışıma sıvı hâldeki Hindistan cevizi yağı ve tercih edilen bir esansiyel yağ eklenir.
• Tüm karışım küçük cam bir kavanoza alınır.
• Hindistan cevizi yağlı deodorant parmak uçlarıyla koltuk altına uygulanabilir. Uygulamada karışımdan bir bezelye tanesi kadar almak yeterlidir.

Çay Ağacı Yağlı Antibakteriyel Deodorant Tarifi

Doğal koku giderici alternatiflerinden çay ağacı yağının olduğu deodorantın içerisinde diğer tariflerdeki Hindistan cevizi yağı gibi malzemeler bulunabilir. Etkili bir doğal antibakteriyel olan çay ağacı yağlı tarif aynı zamanda ciltte hoş bir koku da bırakır. Çağ ağacı yağlı antibakteriyel deodorantın içerisinde şu malzemeler bulunur:

• 1/3 su bardağı karbonat,
• 1/2 su bardağı mısır nişastası,
• 5 yemek kaşığı Hindistan cevizi yağı,
• 16 damla çay ağacı esansiyel yağ.

Tarifin yapılışı şu şekildedir:

• Küçük bir kapta karbonat ve mısır nişastası karıştırılır.
• Hindistan cevizi yağı 15-30 saniye eriyene kadar çırpılır.
• Çay ağacı yağı da dâhil olmak üzere tüm malzemeler karıştırılır.
• Yaklaşık bir su bardağı çıkan doğal deodorant hava geçirmeyen bir kapta saklanabilir.

Doğal Deodorant Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kimyasal içermeyen deodorant genel vücut sağlığına birçok katkı sağlarken bazı riskler de yaratabilir. Doğal deodorant kullanırken alerji riski oluşmaması için malzeme kalitesi gibi önemli noktalara dikkat etmek gerekir. Koltuk altı hassasiyeti olanlar belirli önlemler alarak rahatsız edici durumlar yaşama ihtimalini minimuma indirebilirler.

Alerji Riski ve Malzeme Kalitesi

Doğal deodorantlar genellikle alerji riski düşük olduğu için tercih edilir. Bununla beraber bazı bireyler doğal deodorantların içerisinde sıklıkla kullanılan esansiyel yağlardan herhangi birine karşı alerjik reaksiyon geliştirebilirler. Doğal deodorantlarda yaygın olarak kullanılan lavanta, çay ağacı, nane gibi esansiyel yağların karmaşık yapısından dolayı alerjiye neden olma ihtimali az da olsa vardır. Bu yağların kullanımıyla ilişkili olarak hassas bireylerde kontakt dermatit vakaları oluşabilir. Kontakt dermatit alerjenlere karşı düzenli kullanımdan uzun bir süre sonra geliştirilen aşırı duyarlılık reaksiyonudur. Söz konusu malzemelerle hazırlanan doğal deodorantlar uzun vadeli kullanımdan sonra duyarlı bireylerde tahriş ve kızarıklık gibi alerjik belirtilere yol açabilir.

Doğal deodorantlarla ilgili bir diğer risk yapım esnasında kullanılan malzemelerin kalitesidir. Özellikle hazır alınan deodorantların içerisindeki malzemelerin doğal olup olmadığından emin olmak mümkün olmayabilir. Bu maddeler saflık derecesini kaybedecek oranda başka maddelerle karıştırılabilir ve faydalı özelliklerini yitirebilir. Bu sebeple organik sertifikası olan ve kalitesiyle ilgili şüphe oluşturmayan ürünler seçmek önemlidir. Evde doğal hazırlanan deodorantlar için satın alınan malzemelerin son kullanma tarihini kontrol etmek ve taze ürünler kullanmak gerekir.

Koltuk Altı Hassasiyeti Olanlar İçin Öneriler

Koltuk altına sürülen deodorantların olası risklerini azaltmak için bazı önlemler alınabilir. Bunlardan ilki alerji testi yaptırmaktır. Böylece doğru malzemelerden oluşan bir koku giderici hazırlanabilir. Koltuk altı bakımı konusunda hassasiyeti olanların rahatsız edici belirtileri önlemek için uyması gereken bazı noktalar şunlardır:

• Deodorant haricinde tahrişe neden olan kokulu sabunları ve çamaşır deterjanlarını kullanmamak,
• Koltuk altına hava girmesini sağlayan nefes alan kumaşlardan üretilen kıyafetleri giymek,
• Aşırı terlemeye neden olan çok sıcak ortamlarda bulunmamak,
• Kuru cilt veya egzama gibi sorunlara karşı kokusuz nemlendiriciler kullanmak,
• Cilt tahriş olduğunda soğuk kompres uygulamak,
• Kıyafetle cildin arasındaki sürtünmeyi önlemek için pudra kullanmak.

Doğal Yöntemlerle Ter Kokusunu Önlemenin Diğer Yolları

Ter kokusunu önlemek için ev yapımı deodorantların yanı sıra başvurulabilecek başka doğal yöntemler de bulunur. Bu yöntemler sağlıklı beslenmek ve kıyafetlere dikkat etmek olmak üzere iki başlık altında incelenebilir.

Sağlıklı Beslenme ile Ter Kokusunu Azaltmak

Doğru ve sağlıklı beslenme ter kokusu sorununa karşı alınabilecek önlemlerden biridir.

• Baharatlar: Köri, kimyon ve çemen otu gibi baharatlarda insan vücuduna girdikten sonra ter bezi aracılığıyla dışarı salınabilen, uçucu bileşikler bulunur. Bu durum ter sıvısının kötü kokmasına sebebiyet verebilir.
• Alkol: Alkol vücuda girdikten sonra parçalanarak asetik aside dönüşür. Asetik asit vücuttan solunum ve cilt gözenekleri vasıtasıyla atılır.
• Deniz Ürünleri: Deniz ürünleri trimetilaminürisi olan bireylerde ter kokusuna yol açar. Trimetilaminüri deniz ürünlerinde doğal olarak bulunan bir madde olan trimetilamini parçalayamamaktır.
• Soğan ve Sarımsak: Soğan ve sarımsak vücutta parçalandıktan sonra cilt gözeneklerinden kükürt benzeri bileşiklerin salınmasına neden olur. Söz konusu bileşiklerin kokusu ağır ve rahatsız edici olabilir.

Pamuklu Kıyafetler Tercih Etmenin Faydaları

Terleme sorunuyla mücadele etmek ve kötü koku sorununu önlemek için doğal elyaflardan yapılan pamuklu kıyafetler tercih edilebilir. Pamuklu kıyafetlerin bazı faydaları şu şekilde sıralanabilir:

• Nefes Alabilir: Yoğun bir antrenman esnasında pamuklu kıyafetler giymek idealdir. Nefes alabilen yapısı olan pamuk, cildin hava almasını sağlar. Herhangi bir aktivite sırasında serin ve rahat kalmaya, terlemenin etkisinin azalmasına yardımcı olur.
• Nem Kontrolü Sağlar: Pamuklu kumaşlar ciltteki nemi emerek koltuk altının kuru kalmasına yardımcı olur. Bu özellik sayesinde terleme durumunda ter sıvısı kumaş tarafından emilir, koku oluşması için gerekli olan ter sıvısı ve bakteri teması azaltılır. 
• Mikroplastik İçermez: Naylon, polyester veya akrilik gibi sentetik elyaflardan cilde mikroplastik geçişi olabilir. Bu materyallerin aksine doğal bir elyaf olan pamuk yıkandığında mikroplastik salmaz ve daha sağlıklıdır.