Evde Doğal Antibakteriyel Ürünler Yapmanın Yöntemleri

Doğal Antibakteriyel Ürünlerin Faydaları

Endüstriyel kimyasallarla yapılan temizlik esnasında bazı zararlı maddeler eşyanın yüzeyine sinip birikebilir. Doğal antibakteriyel ürünler, bu kimyasalları içermediği için insan sağlığına zarar vermeden temizlik yapmayı mümkün kılar. Bu nedenle doğal antimikrobiyal ürünler, sentetik temizleyicilere alternatif olarak kullanılabilir.

Bu ürünlerin bazı faydaları şu şekilde sıralanabilir:

• İçerdiği çeşitli kimyasal bileşenler nedeniyle bitkisel yan ürünlerin doğal koruyucu olarak kullanılma potansiyeli vardır. Bu ürünlerden elde edilen doğal antibakteriyeller kimyasallardan uzak bir temizlik imkânı sunar.
• Temizlik ürünlerinin içerisinde bulunan uçucu organik bileşikler kullanım esnasında buharlaşıp havaya karışarak iç ve dış hava kalitesini olumsuz etkiler. Ürünlerin temizlenen yüzeylerde kalan kalıntılarıysa suyla birlikte giderden akarak çevreye salınır ve ekosisteme zarar verebilir. Temizlik ürünlerindeki bazı kimyasal bileşenler, yetersiz şekilde arıtılmış atık alan sularında yaşayan canlılar üzerinde birtakım toksik etkilere yol açabilir. Ancak evde yapılan doğal antibakteriyel ürünlerin bu tür olumsuz etkileri bulunmaz.
• Temizleyicilerde yaygın kullanılan bir bileşen olan alkilfenol etoksilatlar (APE), bir endokrin bozucu olarak bilinir ve kirli sulara maruz kalan yaban hayatındaki canlılarda üreme sorunlarına yol açabilir. Evde yapılan doğal antibakteriyel ürünlerse ekosistemi korur.
• Geleneksel ürünlerde kullanılan birçok aktif maddenin biyolojik parçalanımı yavaştır ya da bu maddeler daha toksik ve kalıcı kimyasallara dönüşerek ekosistemi tehdit eder. Doğal temizlik ürünleriyse genellikle biyolojik olarak parçalanabilir bileşenler içerir. Bu sayede doğal süreçlerle bozulur ve doğanın bir parçası hâline gelir. Doğal temizlik ürünlerini kullanmak başta su kaynaklarının ve toprağın korunması olmak üzere çeşitli faydalarla ekosistemin sağlığını destekler.
• Evde hazırlanan doğal antibakteriyel ürünler, çevre dostu olmalarının yanı sıra ekonomik açıdan da faydalıdır. Bu ürünler evde kolaylıkla bulunabilecek birkaç malzemeyle hazırlanabilir. Bu sayede evdeki fazla malzemeleri değerlendirmek ve hazır ürünlere para harcamadan yaşam alanlarında hijyenik bir ortam sağlamak da mümkündür.

Evde Antibakteriyel Ürünler Yapmak İçin Gerekli Malzemeler

Evde doğal antibakteriyel ürünler yapmak için kullanılabilecek birçok malzeme bulunur. Bu malzemelerin işlevlerini bilmek hazırlanacak ürünün kullanım alanlarını belirleyebilmek açısından oldukça önemlidir.

Sirke: Sirke yaklaşık %5 oranında asetik asit içerir. Asetik asit kiri, döküntüyü ve pisliği çözme özelliğine sahiptir. Ancak doğal dezenfektan olarak sirkenin sınırlı kullanımları vardır. Sirkenin etkili olduğu patojen türleri; escherichia coli (E. coli), salmonella ve listeria monocytogenestir. Bu mikroplar gıda kaynaklı hastalıklara neden olabilir. Organik malzemeler arasında yer alan beyaz sirke ve elma sirkesi temizlik esnasında suyla karıştırılarak kullanılabilir.

Karbonat: Doğal bir bileşen olan karbonatın temizlik bakımından kullanım alanları son derece çeşitlidir. Karbonat; diş etlerini ve dişleri temizlemek için ağız bakımında kullanılabilir. Bazı çalışmalar, karbonatın nefesi tazelemeye yardımcı olabileceğini hatta antibakteriyel ve antimikrobiyal özellikleri olduğunu gösterir. Zararlı kimyasallar içermeyen karbonat koku parçacıklarını nötralize eder. Bu özelliğiyle endüstriyel kimyasallar içeren oda spreylerine kıyasla daha güvenli bir alternatiftir. Karbonat, diğer doğal bileşiklerle beraber mutfak temizliğinde de kullanılabilir. Limon suyu ya da sirke gibi asidik bir maddeyle karıştırıldığında zararlı mikroorganizmaların çoğalmasını önleyebilir. 

Çağ Ağacı Yağı: Doğal cilt bakım ürünlerinde yaygın olarak kullanılan çay ağacı yağı, çeşitli mikroorganizmaların çoğalmasını durdurarak ortamın dezenfekte edilmesini sağlayabilir. 

Limon: Limon suyu doğal antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahiptir. Araştırmalar, limon suyu konsantresindeki bitki bileşiklerinin salmonella, stafilokok ve kandida enfeksiyonlarının büyümesini etkili bir şekilde engelleyebildiğini göstermiştir.

Adım Adım Evde Doğal Antibakteriyel Ürünler Hazırlama

Yeşil temizlik ürünlerini satın almak yerine evde kolayca doğal temizleyiciler yapabilirsiniz. Evde doğal antibakteriyel ürünlerin nasıl hazırlanabileceğini şu şekilde detaylandırabiliriz:

Doğal Antibakteriyel Sprey Tarifi

İçeriği doğal olan antibakteriyel sprey, iç mekânlarda hava kirliliğine neden olmadan etkili bir hijyen sağlar. İyi bir doğal antibakteriyel spreyin içerisinde çay ağacı yağı, kastil sabunu, sirke ve karbonat bulunabilir.

Mikropları yol etmeye yardımcı olan bu sprey için gerekli malzemeler şunlardır:

• 2 su bardağı su,
• 1 yemek kaşığı kastil sabunu,
• 1 çay kaşığı çay ağacı yağı.

Yapılışı:

• Bir kabın içerisine 2 su bardağı su koyulur.
• Suya 1 yemek kaşığı sıvı kastil sabunu eklenir.
• Ardından karışıma 1 çay kaşığı çay ağacı yağı da eklenir.
• Bu malzemeler iyice karıştırıldıktan sonra karışımın tamamı bir sprey şişesine yerleştirilir.

Doğal antibakteriyel spreyi, özellikle hastalık riskinin arttığı sonbahar ve kış aylarında kullanmak mümkündür. Spreyi toplu taşıma sonrasında dezenfektan olarak ya da dışarıda fazla vakit geçirildiği zamanlarda kullanmak da etkili olabilir.

Ev Yapımı Antibakteriyel Sabun Tarifi

Toksik olmayan sabunlar hem yetişkinler hem bebekler ve çocuklar için ideal bir seçenek olabilir. Kimyasal sabunlardaki gibi bir sertlik olmadığından ev yapımı antibakteriyel sabunlar bebeklerin hassas cildini de korur.

Ev yapımı sabun için gerekli olan malzemeler şunlardır:

• 2 adet kastil sabunu (her biri 30 gram),
• 1 galon su,
• Birkaç damla lavanta esansiyel yağı.

Yapılışı:

• Sabunlar rendelenir.
• Büyük bir tencerede su ısıtılır.
• Sabun iyice eriyene kadar suda karıştırılır.
• Karışım ocaktan alınır ve yaklaşık 12 - 24 saat kadar beklenir. Karışım bu süre zarfında daha katı bir hâle gelecektir.
• Lavanta esansiyel yağı karışıma eklenir.
• Karışım kaplara dökülür. (Bu malzemelerle yaklaşık üç sabunluk ve beş büyük saklama kabı dolabilir.)

Doğal sabunlar farklı cilt tiplerine uygun olarak çeşitli malzemelerle hazırlanabilir. Kuru ciltler için sabunun içerisine nemlendirici özelliklere sahip olan zeytinyağı eklenebilir. Yağlı ve akneye meyilli cilt tipine sahip bireylerinse sabunun içerisine çay ağacı yağı eklemeleri etkili bir çözüm olabilir.

Doğal Yer Temizleyici Hazırlama

Doğal maddeler içeren yer temizleyicileriyle zemini daha hijyenik bir hâle getirmek mümkündür. Özellikle sert yüzeylere uygun çok amaçlı bir temizleyici hazırlamak için şu malzemeler gerekir:

• Sirke,
• Karbonat,
• Su.

Yapılışı:

• Eşit miktarda sirke, karbonat ve su karıştırılır.
• Hazırlanan karışım bir sprey şişesinin içine koyulur.

Hazırlanan karışımı fırçayla, süngerle ya da ovma fırçasıyla birlikte lavaboları, ocakları ve diğer sert yüzeyleri temizlemek için kullanmak mümkündür. Ayrıca evcil hayvan idrarını halılardan çıkarmak için beyaz sirke de kullanılabilir. Bu uygulama evcil hayvanların aynı yere tekrar işemelerini önlemeye de yardımcı olabilir.

Bu uygulamaların etkisini artırmak için karışıma sirkenin ve karbonatın yanı sıra çay ağacı ya da lavanta yağı da eklenebilir. Antimikrobiyal özelliklere sahip olan bu yağlar, yer temizliğinin etkinliğini artırabilir.

Evde Antibakteriyel Ürünler Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çeşitli riskleri minimize etmek için tercih edilen doğal antibakteriyel ürünlerin kullanımı sırasında bazı hususlara dikkat etmek gerekir. Bu hususlar şu şekilde sıralanabilir:

• Her ne kadar doğal malzemelerden hazırlansa da bazı antibakteriyel ürünler alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle ürünlerin kullanılmadan önce cilt üzerinde test edilmesi gerekir. Ürünü kullanmadan önce vücudun küçük bir bölümüne az miktarda sürüp bir gün bekledikten sonra tahrişe ya da kızarmaya neden olup olmadığını görmek mümkündür. 
• Evde hazırlanan doğal antibakteriyel ürünlerin bozulmasına karşı önlem almak için doğru koşullarda saklanmaları büyük önem arz eder. Bu ürünleri nemden uzak, serin ve kuru yerlerde tutmak gerekir. Ayrıca evde yapılan doğal antibakteriyel ürünlerin doğrudan güneş ışığı almayan yerlerde tutulması ürünlerin ömrünü de uzatır. Ürünlerin içerisindeki bileşenlerin uçmasını önlemek için de saklama kaplarının kapakları sıkı bir şekilde kapatılmalıdır.
• Çocuklar ve evcil hayvanlar antibakteriyel ürünleri kazayla yutabilir ya da üzerlerine dökebilir. Olası kazaları önlemek için antibakteriyel ürünleri çocukların ve evcil hayvanların erişemeyecekleri yerlerde saklamak gerekir. Ayrıca evde yapılan antibakteriyeller dışında zararlı kimyasallar içerebilecek ürünleri de çocukların ve hayvanların bulundukları yerlerden uzak tutmak son derece önemlidir.

Antibakteriyel Ürünlerde Sıkça Kullanılan Doğal Yağlar

Doğal dezenfektan yapmak ya da bu ürünlerin etkisini artırmak için antibakteriyel yağlardan faydalanmak mümkündür. En çok tercih edilen antibakteriyel yağlar şu şekilde sıralanabilir:

Çay Ağacı Yağı

Çay ağacı yağı, Avusturalya'nın Güneydoğu kıyısında yetişen Melaleuca alternifolia ağacının yapraklarından elde edilir. Çay ağacı yağındaki kimyasallar bakteri, mantar ve akarları öldürebilir, şişliği azaltarak alerjik cilt reaksiyonlarını hafifletebilir. Çay ağacı yağı genellikle akne, ayak tırnağı mantarı ve ayak mantarı için kullanılır. Ayrıca kepek ve bite karşı ya da ağız kokusunu önlemek amacıyla da kullanılan bir üründür.

Lavanta Yağı

Esansiyel yağlar, Orta Çağ'dan beri tıbbi özellikleri ve sunduğu faydalar nedeniyle sıkça kullanılır. Lavanta yağı da antimikrobiyal, anksiyolitik, antiinflamatuvar ve antioksidan özelliklere sahip olan esansiyel bir yağdır. Lavanta esansiyel yağı, antimikrobiyal etkileriyle mikropları öldürdüğü için doğal bir antiseptik olarak kullanılabilir. Anksiyolitiklerse anksiyete yani kaygıya karşı kullanılan rahatlatıcı bileşenlerdir. Lavanta yağı anksiyolitik etkileriyle stresli ya da kaygılı zamanlarda bireylerin rahatlamasına yardımcı olabilir.

Okaliptüs Yağı

Okaliptüs yağı, sineol açısından zengin çeşitli okaliptüs türlerinin taze yapraklarından ya da dallarından buhar damıtma yoluyla elde edilir. Aromatik bir kokuya sahip olan okaliptüs yağı, solunum yolunun temizlenmesi amacıyla kullanılabilir. Okaliptüs yağı, öksürüğün kesilmesine ve boğazı temizleyerek mukusun atılmasına yardımcı olur. Soğuk algınlığında, bronşitte ve üst solunum yolları hastalıklarında görülen semptomların rahatlamasını da sağlar. Yüzey temizliği içinse su, beyaz sirke ve birkaç damla okaliptüs yağı karıştırılarak bir solüsyon hazırlanabilir.

Hindistan cevizi yağı ve çörek otu faydaları nedeniyle tercih edilen diğer doğal yağlar arasındadır. Cilt ve saç sağlığını korumaya yardımcı olan Hindistan cevizi yağı, kimyasal cilalara alternatif olarak evde ahşap eşyanın parlatılması için kullanılabilir. Çörek otu yağıysa temizlikte kullanılan diğer yağlar kadar güçlü bir temizleme etkisi sunmasa da antibakteriyel ve antifungal özellikleri nedeniyle yüzeyleri silmek için tercih edilebilir.

Evde Doğal Antibakteriyel Ürünler Yapmanın Faydaları

Evde doğal malzemeler kullanarak yapılan antibakteriyel ürünler pek çok fayda ve fayda sunar. Bu faydaları ve faydaları üç ana başlık altında incelemek mümkündür:

• Sağlık Açısından Faydaları: Evde yapılan antibakteriyel ürünlerin içerisinde daha az kimyasal madde bulunur. Endüstriyel ürünlerin içerisindeyse insan sağlığı için zararlı olabilen birçok kimyasal madde mevcut olabilir. Doğal antibakteriyel ürünler kullanmak ciltte oluşabilecek alerjik reaksiyon riskini de azaltır. Ayrıca doğal malzemeler genellikle kimyasal maddeler gibi uzun vadeli sağlık risklerine de yol açmaz.
• Çevreye Katkıları: Evde antibakteriyel ürünler hazırlamak amacıyla kullanılan malzemeler çevreye karıştığında çözünerek doğanın bir parçası olur. Bu ürünler suya karıştığında toksik maddeler bırakmadığından ekosistem korunur. Ayrıca endüstriyel temizleyicilerin paketlenmesinde kullanılan plastik malzemeler de kullanılmadığından doğanın korunmasına bu şekilde de katkıda bulunulabilir.
• Ekonomik Faydalar: Doğal malzemeler genellikle yüksek fiyatlarla satılmayan ekonomik ürünlerdir. Evde dezenfektan yapılırken kullanılan bu malzemelerle uygun fiyatlı ürünler hazırlamak mümkündür. Ayrıca bu malzemelerle farklı kullanım alanları olan antibakteriyel ürünler de hazırlanabilir. Örneğin cilt bakımı için kullanılan malzemeler artarsa bu malzemelerle el sabunu yaparak tasarruf etmek mümkündür.

Sıkça Sorulan Sorular

Doğal antibakteriyel ürünler gerçekten etkili mi?

Doğal antibakteriyel ürünler kullanım alanlarına göre gerçekten etkili olabilir. Bununla beraber her ürünün etkisi içerisinde yer alan maddelere ve bunların oranlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Hangi doğal malzemeler en etkili antibakteriyel özelliklere sahiptir?

Antibakteriyel özelliklere sahip olan doğal malzemeler arasında sirke, karbonat, Hindistan cevizi yağı, çay ağacı yağı ve okaliptus esansiyel yağı bulunur. Bu malzemelerle evde doğal antibakteriyel ürünler hazırlayarak yüzeyleri temizlemek ya da cilt temizliği yapmak mümkündür.

Evde doğal antibakteriyel ürünler yapmak zor mu?

Doğal antibakteriyel ürünler evde kolaylıkla hazırlanabilir. Kullanılması gereken malzemeler doğru bir şekilde seçildikten sonra sadece birkaç adımda evde doğal antibakteriyel ürünler yapmak mümkündür.