Spor sakatlanmalarının nedenleri
Spor sakatlanmalarında bağ yaralanmaları sıklıkla görülür. Bağların önemli rolü vardır. Çünkü eklemlerin kaslar sayesinde dengeli hareketi, bağların kontrolünde gerçekleşir. Bağlar eklemlerde hareketin yönünü ve sınırını belirleyerek sabit kalmasını sağlar. Bu nedenle bağ yaralanmalarının çok önemsenmesi ve tedavi edilmesi gerekir. Eklem bağlarını korumada en önemli olan, gereksiz zorlanmalardan kaçınmak ve spora başlamadan önce eklemin ısınmasını sağlayıp bağlara esneklik kazandırmak gerekir. Spor sakatlanmalarının nedenlerinden biri de yanlış düşmelerdir. Egzersizden önce ısınmanın yanı sıra doğru düşme tekniklerinin de öğrenilmesi gerekir.
Kediler neden dörtayak üstüne düşer?
Kediler refleksleri gereği dört ayaküstüne düşer. Buna ‘kedi doğrultma refleksi’ denir. Kediler, doğduktan 3-4 hafta sonra bu refleksi doğal olarak kazanırlar ve en karışık durumlarda bile sakatlanmamayı başarırlar. Ancak insanların bu tür gelişmiş bir refleksi yoktur. Doğru düşme tekniklerini bilmedikleri ve pratik yapmadıkları sürece düşme anında sakatlanmaları normaldir.
Doğru düşmenin 5 tekniği
- Ayaklarınız arasında omuz mesafesi kadar aralık bırakın.
- Düşerken diz ve kalçanızı oldukça fazla bükün.
- Ayaklarınızı aynı anda yere temas ettirmeye çalışın.
- Ayaklarınız aynı hizada olsun.
- Dizleriniz ve bacaklarınız içe dönük olmasın.
Düşme hareketi incelenir
Normal düşme mekanizması, maç ya da antrenman sırasında değil de saha veya laboratuvar ortamında değerlendirilir. Bu değerlendirme sırasında sporcu öncelikle bir merdivenin üzerine çıkar ve buradan aşağıya atlar. Ardından sanki voleybolda blok yapıyormuş gibi ellerini yukarı kaldırarak tekrar sıçrar. Bu hareket sporcunun dizinin kameraya alınıp, yavaşlatılmış şekilde tekrar gözden geçirilmesi ile sporcunun varsa yanlış hareket şekillerinin ortaya konulmasını sağlar. Bunların dışında sporcuların sadece düşme şekillerinin değil, bacak kas kuvveti, esnekliği, gövde-kalça kuvveti ve dayanıklılığı, ayak taban yapısı, bacak uzunlukları da gözden geçirilerek sporcunun yaralanmaya meyilli olup olmadığı ortaya konulur.
Spor sakatlanmalarını artıran riskler
Kaslar vücudun hareket gücünü sağlayan kısımlarını oluşturur. Sağlıklı kaslar için iyi bir kan dolaşımı ve beynin emirlerini hatasız şekilde iletecek bir sinir sistemi gerekir. Sağlıklı ve güçlü kaslar içinse düzenli spor yapmak şart. En azından her yaş için düzenli ve ritmik yürüyüş hem kasları zinde tutar hem de kemiklerin tekrarlayan yük alması sayesinde mineral içeriğinin güçlenmesini sağlar. Ancak spor sakatlanmalarına karşın dikkatli olmak gerekir. Egzersize başlamadan önce ısınma hareketleri yapmak ve düşerken doğru tekniği uygulamak spor sakatlanmalarından korunmanın iki önemli önlemidir. Spor sakatlanmalarında belirli risk faktörleri bulunur. Bu risk faktörlerini şöyle sıralanabilir:
- Yorgunluk
- Kaslara aşırı yüklenme
- Önceden geçirilmiş ve tam tedavi edilmemiş yaralanmalar
- Kas ve eklem sertlikleri
- Kas zayıflıkları
- Kaslar arası güç dengesizliği
- Spor araç ve gereçlerinde yetersizlik
- Bedensel hazırlığın tam olmaması
- Isınma eksikliği
- Psikolojik yönden hazır olmama
- Spor dalının sporcuya uygun olmaması
- Aşırı rekabet
