Diyabetiniz varsa koronavirüse karşı bu kurallara uyun
Koronavirüsün (Covid 19) kronik rahatsızlığı olan kişileri can kaybına varacak derecede etkilediği bir gerçek. Bu kronik rahatsızlıklar arasında diyabet de bulunuyor. İstatistiklere göre Türkiye'de her 14 kişiden birinde Tip 2 diyabet hastalığı görülüyor. Toplumda bu derece yaygın görülen Tip 2 diyabet hastalarının koronavirüsten can kaybına uğrama riskleri ise bu hastalığı bulunmayan kişilerden tam 7 kat daha fazla. Bu nedenle diyabet sorunu olanların koronavirüse karşı çok dikkatli olmaları gerekiyor. Çünkü sağlıklı yaşamaya dikkat eden diyabet hastaları koronavirüsten toplumun geneli kadar etkileniyorlar. Bu noktada diyabet hastalarının özellikle kan şekerlerini kontrol altında tutmaları büyük önem taşıyor. Kan şekerinin kontrol altında olması içinse aşağıdaki 3 ana grupta toplanan kurallara dikkat etmeleri gerekiyor.
1- BESLENMEDE DİKKAT EDİLECEKLER
Diyabet hastalarının pandemi döneminde sağlıklı beslenme kurallarına mutlaka uymaları gerektiğine vurgu yaparak, “Böylece kan glukoz düzeyleri, vücut kiloları, tansiyon ve kolesterol değerleri hedef değerlerde kalmaya devam edecektir” diyor.
Vücudunuza karbonhidrat yüklemeyin
Fazla karbonhidrat yükünden, örneğin tatlı ve unlu gıdalardan uzak durun. Öğünlerde karbonhidratlar olarak tam buğday, çavdar ekmeği, yulaf ve bulgur gibi tam taneli tahıllar, meyveler, sebzeler ve düşük yağlı süt gibi besinleri tercih edin.
Bu diyetlerden kaçının
Çok düşük karbonhidratlı ve ağır ketonojik diyetler vitamin, mineral, posa ve enerji kaynağı olan çok fazla sayıda besinin tüketimini sınırlandırdığı için önerilmiyor. Bu nedenle çok düşük karbonhidratlı ve ağır ketojenik diyetlerden kaçının.
Trans yağlardan uzak durun
Kötü huylu kolesterol (LDL) düzeyini artıran ve iyi huylu kolesterol (HDL) düzeyini azaltan etkisi nedeniyle trans yağ alımını çok azaltın. Bunun için daha çok ev yemekleri tüketin, dışarıdan kızartılmış ve soslu pizza ile hamburger gibi fast-food ürünler sipariş etmeyin.
Haftada 2 kez balık çok önemli
LDL (kötü huylu) kolesterol ve HDL (koruyucu) kolesterol ile kardiyovasküler riskler üzerine olumlu etkileri olan omega-3 gibi çoklu doymamış yağ asitleri sağladıkları için haftada 2 veya daha fazla porsiyon balık tüketin.
En az 8 bardak su içmeye devam
Dengeli, düzenli ve diyabetik ürünlerin kullanıldığı beslenme tarzına ilave olarak cilt sağlığından metabolizma ve kilo kontrolüne kadar pek çok alanda olumlu etkisi nedeniyle 8 bardak su içmeye özen gösterin.
Alkol tüketmeyin
Kan şekeri kontrolünü bozmasının yanı sıra hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü), pankreas iltihabı ve karaciğer yağlanması gibi sağlık sorunlarına yol açabileceği için alkol tüketiminden kaçının.
2- EGZERSİZ KURALLARI
Diyabet hastalığında hareketsiz kalmak kanda şeker yükselmesi, halsizlik, kas ağrıları, egzersiz kapasitesinde azalma, kas kayıpları ve ileri yaş gibi riskli hasta grubunda damar tıkanıklarına yol açabiliyor. Dolayısıyla ev içinde veya 1-2 metrelik sosyal mesafeyi koruyarak, bahçe gibi güvenli yerlerde 5-7 bin adım atmayı ihmal etmeyin. İnternet kullanımının yaygınlaşmasıyla müzik eşliğinde yürüyüş, aerobik egzersiz yaptıran birçok site var. Bu kanallarla keyifli spor yapmak mümkün. Ayrıca yoga ve nefes egzersizleri yapmak, kitap okumak, resim veya örgü gibi hobiler edinmek de stres yönetimine fayda sağlayacaktır.
3- İLAÇ KULLANIMI
Tüm diyabetli hastaların ilaçlarını ve insülinlerini düzenli kullanmaya devam koronavirüs açısından çok önemli. Covid 19 enfeksiyonuyla ilgili yayınlarda ibuprufen içerikli ateş düşürücü hariç, hiçbir ilacın hastalığı kötüleştirdiğine dair net bilgi mevcut değil. Dolayısıyla kullanmakta olduğunuz ilaçları hekim önerisi olmadan asla kesmeyin. Koronavirus enfeksiyonundan korunmak için herhangi bir destek ilaç tedavisi ve C, E gibi vitamin komplekslerinin sürekli kullanımı önerilmiyor. Üstelik beraberinde böbrek yetmezliği, kalp hastalığı, karaciğer yağlanması olan diyabetik hastalarda ek takviyelerin alınması kötü sonuçlara yol açabiliyor. Enfeksiyon ve stres nedeniyle diyabetli hastaların şekerlerini daha sık ölçmesi gerekiyor. Eğer şeker yüksekliği belirtileri hissediyorsanız, şekeriniz 300-400 mg/dL gibi yüksek seyrediyorsa, bilinç durumunda bozulma, göğüs ağrısı, ağızda keton kokusu gibi acil bulgular varsa hastaneye gitmekten çekinmeyin. Çünkü her hastanede koronavirüs enfeksiyonu dışında acil durumlar için hekimler ve tedavi yerleri mevcut.
