Diş Eti Kanaması Hakkında Merak Edilenler
Diş eti kanaması diş eti hastalıklarının (periodontal hastalıklar) ilk belirtisi olarak bilinir. Genellikle önemsenmeyen diş eti kanaması, diş fırçalarken fark edilebilir. Aslında ağız ve diş sağlığı, beden sağlığından ayrı düşünülemez. Zira diş ve diş eti hastalıkları vücuttaki diğer organları da etkiler. Buna rağmen hem Türkiye’de hem de dünyada gerekli önem gösterilmez. Örneğin; yapılan çalışmalar ağız ve diş eti hastalığı tedavi edilmemiş ve oral enfeksiyonu bulunan kişilerde kalp krizi riskinin artırdığını ortaya koyuyor. Pek çok kişi diş ağrısı nedeniyle gittiğinde ağız ve diş sağlığının bozulduğunu öğrenir. Diş eti hastalıkları, diş çürüğü kadar yaygın görülen ve diş kaybına neden olan önemli bir sağlık problemidir.
Sağlıklı Diş Eti Nasıl Olmalıdır?
Diş eti kanaması yaygın olarak görülür. Çoğu kişi fırçalarken gördüğü kanı önemsemez ancak bu diş eti hastalığının habercisidir. Sağlıklı diş eti soluk pembe renkli, mat, yüzeyi portakal kabuğu gibi girintili çıkıntılıdır ve gerek diş fırçalarken gerekse diş ipi kullanırken kanamaz. Diş etlerinde bir problem varsa; sürekli diş eti kanaması, kırmızı ve şiş görünümlü diş etleri, diş eti çekilmesi ve dişlerin uzaması, sallanması gibi olumsuzluklar görülür.
Diş eti hastalıklarının en önemli nedeni ağzın temizlenmemesinden dolayı dişlerin yüzeyinde, diş eti birleşimine yerleşen bakteriler ve yiyecek artıklarının oluşturduğu birikintilerdir. Dişlerin düzenli fırçalanmaması durumunda bakteri plağı oluşur ve bakteri plağının diş etini etkileyerek enfeksiyon oluşturması ile diş eti kanaması meydana gelir. Diş eti hastalıklarının ilk ve en önemli belirtisi diş eti kanamalarıdır. Diş eti hastalıklarının belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Diş eti kanaması
- Şişlik, kızarıklık
- Diş eti çekilmesi, açığa çıkan kök yüzeylerinde hassasiyet
- Diş eti kenarlarında veya dişler arasında diş taşlarına bağlı olarak oluşan renk değişiklikleri
- Diş ile diş eti arasından akan iltihap
- Dişlerde sallanmalar, uzamalar ve dişler arasında açılmalar
- Ağızda kötü koku ve tat hissi
Diş Eti Kanaması Nedenleri Nelerdir?
Diş eti kanaması nedenleri ise genellikle diş eti iltihabı(gingivitis) gibi diş eti hastalıklarına bağlıdır. Bazen de dişleri çok sert fırça ile fırçalamak diş eti kanaması nedeni olabilir. Diş ipinin yanlış kullanımıyla da diş eti kanamaları görülebilir. Kan sulandırıcı ilaçlar da diş eti kanaması yapabilir. Gebelikte hormonal değişiklikler sebebiyle görülen diş eti iltihabı da yine bir nedendir. Ağza tam oturmayan takma dişler ve yanlış yapılmış ortodonti tedavileri de diş eti kanamalarını beraberinde getirebilir.
Diyabet
Diş etlerindeki kanamalar ve buna eşlik eden kızarıklık, şişlik, hassasiyet, ağız kokusu gibi şikayetler, diyabetin de habercisi olabilir. Bu tür sorunlar oluştuğunda vakit kaybetmeden diş hekimine gitmek gerekir. Diyabeti olanlar, diş eti enfeksiyonu açısından yüksek risk grubunda yer alır. Diş etlerinde kızarıklık, şişlik; dişler fırçaladığında kanama olur. Kan şekeri yüksekliği durumunda daha sık sorun yaşanır. Hatta bu durum diş kaybına kadar götürebilir. Diş etlerinde iltihabi bir hastalın varlığı da diyabeti olanların genel durumunu da olumsuz etkiler.
Lösemi
“Diş eti kanaması neden olur?” sorusu lösemi kanser türlerinde de geçerli bir cevaptır. Kan trombositleri vücudun kanamayı durdurmasına yardımcı olur. Lösemi durumlarında kandaki trombosit sayısı düşer. Bu da diş etleri dahil olmak üzere vücutta kanamalara neden olur.
Trombosit Düşüklüğü
Diş eti kanamasında trombosit düşüklüğü olarak bilinen trombositopeni de rol oynar. Kanın pıhtılaşmasını sağlayan trombosit yetersizliği ile karakterize bu hastalıkta diş etleri ve vücudun farklı yerlerinde kanamalar görülebilir.
Kanama Bozukluğu
Hemofili veya Von Willebrand Hastalığı’nda da kan pıhtılaşamadığı için diş eti kanamaları olabilir. Diş eti ameliyatı ya da küçük bir kesikte bile kanama yoğun yaşanabilir.
C ve K Vitamini Eksikliği
Dokuların büyümesi ve onarılmasında önemli bir rolü olan C vitamini, yaraların iyileşmesi, kemiklerin ve güçlenmesinde etkilidir. C vitamini eksikliği bazı kişilerde diş etlerinin şişmesine ve diş eti kanamasına neden olabilir. Aşırı C vitamini yetersizliğinde iskorbüt hastalığı görülür. Zayıflık ve anemiye sebep olan bu hastalığın tipik belirtisi diş eti kanamasıdır. Diş eti kanamasının yoğun olması K vitamini eksikliğinin de göstergesidir. Kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan K vitamininin eksikliği durumunda diş eti kanamaları kaçınılmaz olabilir. C vitamini için beslenmenize turunçgiller, çilek, domates, patates, brokoli; K vitamini için ıspanak, marul, zeytinyağı, soya fasulyesi ekleyebilirsiniz.
Diş Fırçalarken Diş Eti Kanaması Normal Midir?
Diş etlerinde kanama diş fırçalarken ya da elma gibi sert besinleri yerken meydana gelebilir. Sağlıklı diş etlerine sahip bir bireyde diş fırçalama esnasında diş eti kanaması görülmesi normal değildir. Dişlerin fırçalarken sürekli kanaması diş eti iltihabına işaret eder. Diş etlerinin kırmızı ve şişkin olması durumunda diş eti iltihabından şüphelenilebilir. Diş eti iltihabı ilerlediği durumlarda diş eti çekilmelerine ve açığa çıkan diş köklerine bağlı hassasiyete neden olabilir. Ayrıca ağızda kötü tat, ağız kokusu, ısırma hareketinde diş uyumunda bir farklılık, diş etlerinde kızarıklık, şişlik ve hassasiyet hissedilebilir. Periodontal hastalıklar tedavi edilmediğinde diş kayıpları yaşanabilir.
Diş Eti Kanaması Nasıl Geçer?
Diş eti kanaması tedavisi iyi bir ağız ve diş hijyeninin sağlanmasıyla mümkün olabilir. Düzenli ağız ve diş kontrolü sayesinde diş taşları diş hekimleri tarafından uzaklaştırılır, sonrasında yapılan doğru ve düzenli diş fırçalama ile bu problem çözülebilir. Doğru diş fırçalama ve diş ipi kullanımı diş eti ve dişin birleşim hattında konumlanan plakların çıkarılmasını sağlar ve periodontal hastalık riskinin önüne geçer. Diş hekiminize yöneltebileceğiniz “diş eti kanamasına ne iyi gelir?” gibi sorular üzerine diş macunu ve gargara önerisi verilebilir. Evde “diş eti kanaması nasıl durdurulur?” diye düşündüğünüzde de ılık tuzlu su ile gargara yapmayı deneyebilirsiniz ancak bu geçici bir çözümdür. Diş eti kanaması yaşamamak için kullandığınız fırçaya da dikkat edin. Sert kıllı fırçalar diş etleriniz için uygun olmayabilir. Orta sertlikte diş fırçalarını kullanabilirsiniz. Öncelikle diş eti kanaması nedenleri fiziki bir muayene ile belirlenmelidir.
Aşağıdaki sorulara cevabınız “evet” ise diş hekimine gidin.
- Dişlerinizi fırçalarken ya da sert besinler yerken kanama varsa
- Diş etleriniz ağrıyorsa ve şişmişse
- Nefesinizde kötü bir koku duyuyorsanız
Diş Eti Hastalıkları Nasıl Tedavi Edilir?
Diş eti hastalıkları ne kadar erken tedavi edilirse iyileşme de o kadar kolay olur. Diş eti tedavisinin ilk aşaması; ağız bakımı ve dişler üzerinden plak, diş taşı ve lekeleri uzaklaştırmak amacıyla diş yüzeylerinin temizlenmesidir. Bu işlem 2-3 seansta gerçekleştirilir. Hastalığın ilerlediği durumlarda ise tedavinin ikinci aşamasında cerrahi işlemler yapılır. Başlangıç tedavisine rağmen diş etlerinde iyileşme olmuyorsa, şiş ve serbest diş etleri varsa iyileşmeyi sağlamak için diş eti kesilir ve yara yüzeyi bir hafta süreyle pat ile korunur. Diş eti hastalığı daha da ileri safhadaysa (periodontitis) yani kemik erimesi varsa diş eti kaldırılır, iltihaplı dokular temizlenir, kemik düzeltilir, diş eti kemiği örtecek biçimde yerleştirilir ve dikiş atılır. Dikişler ise bir hafta sonra alınır ve diş eti hastalığında iyileşme sağlanır.
