Covid XEC Nedir? Covid XEC Varyantı Belirtileri, Tedavisi, Bulaşma Yolları

Covid XEC Varyantı Nedir?

XEC varyantı, 2024 yılının Haziran ayında Almanya'da keşfedildi. İki Omicron alt varyantı olan KS.1.1 ve KP.3.3'ün birleşimi ile oluştu. KS.1.1 ve KP.3.3 alt varyantları, virüsün daha bulaşıcı ve bağışıklık sisteminden kaçma yeteneğini artıran mutasyonlara sahiptir. KS.1.1, FLİRT olarak da bilinen varyanttır ve dünya genelinde Covid-19 vakalarının artmasında etkili oldu. KP.3.3 ise proteindeki mutasyonlarla virüsün insan hücrelerine daha güçlü tutunmasını sağlayan bir varyanta neden oldu. XEC'nin FLuQE mutasyonlarıyla birlikte benzersiz bir T22N mutasyonu nedeniyle rekabet avantajının yüksek olduğu tahmin ediliyor.

XEC Varyantı Diğer Covid Varyantlarından Neden Farklı?

Covid XEC varyantı, iki alt varyantın birleşimiyle diğer varyantlardan farklıdır. Özellikle spike protenininde gerçekleşen glutamin-glukamin asit değişimi virüsün bulaşıcılığını artırmaktadır. Bu mutasyonlar sayesinde virüs bağışıklık sisteminin savunmasını kolaylıkla aşabilir. Böylelikle daha hızlı yayılma meydana gelir.

XEC Belirtileri Nelerdir?

XEC varyantı genellikle Covid-19 pandemisinde görülen belirtilerle karakterize edilir. Avrupa genelinde yaygın olarak görülen semptomlar şunlardır:

• Yüksek ateş
• Sürekli öksürük
• Tat ve koku kaybı
• Nefes darlığı
• Yorgunluk 
• Vücut ağrıları
• İştah kaybı

Son raporlar, virüsle ilgili belirli gastrointestinal (mide-bağırsak) belirtilere odaklanmıştır.

XEC Varyantı Ne Kadar Bulaşıcı?

XEC varyantı diğer Covid varyantlarından daha bulaşıcı olabilir. Bu durum spike proteinlerindeki değişikliklerle ilgilidir. XEC varyantı ortaya çıktığından beri Avrupa genelinde hızlı bir yayılma göstermiştir.

ABD’de 2024 yılında büyük bir yaz dalgası görülmüş ve Covid-19 vakaları artmıştı. Sıcaklıkların düşmesi ve insanların iç mekanlara geçmesiyle, Avrupa’da yeni varyant olan XEC yayılmaya başladı. 

XEC Varyantından Etkilenen Ülkeler

Covid XEC varyantı, Polonya, Norveç, Lüksemburg, Ukrayna ve Portekiz, ABD, Çin, Almanya gibi ülkelerde tespit edilmiştir. 

XEC Varyantı Nasıl Teşhis Edilir?

XEC varyantı teşhisinde Covid’de olduğu gibi PCR testi yaptırılmalıdır. Ağız ve burundan alınan sürüntü örnekleri laboratuvara gönderilir. Laboratuvar değerlendirmeleri sonrasında, test sonucu pozitif çıkarsa XEC varyantı görüldüğü anlamına gelebilir. 

XEC Varyantı Tedavisi Nasıl Yapılır?

XEC varyantı tedavisinde, Covid tedavisinde izlenen yöntemler uygulanır. Covid’e karşı geliştirilen aşılar yeni varyantlar nedeniyle güncellenmektedir. Aşılar koruyuculuk sağlarken, hastalığa sahip olan bir kişide semptomları hafifletecek yardımcı tedaviler uygulanır. 

XEC Varyantına Karşı Korunma Yöntemleri

Güncellenmiş Covid-19 aşıları KP.2 suşuna dayalı olarak formüle edilmiştir. KP.2’nin XEC varyantı ile ilişkisi bulunsa da, aralarında farklılık vardır. Yeni aşıların XEC varyantına karşı ne kadar etkili olduğu bilinmese de, yüksek risk gruplarına karşı koruma sağlayacağı düşünülmektedir. Şu anda özellikle KP.3.1.1 gibi ek alt türevler yayılmakta olsa da, bu türler birbirine yeterince yakın olduğu için aşılar çapraz koruma vaat etmektedir. Aşıların XEC'ye karşı da bir miktar koruma sağlayacağı tahmin edilmektedir. Aynı omikron soyunun yalnızca bir alt ailesi olması nedeniyle aşı ve hatırlatma dozlarının güncel tutulması önem taşıyor.

Maske takmak, özellikle kalabalık kapalı mekanlarda, enfeksiyon riskini azaltmak için etkili bir önlem olarak önerilmektedir. Havaların soğuması ve kapalı mekanlarda daha fazla vakit geçirilmesiyle bu varyantın baskın hale gelebileceği yönünde uyarılar yapılmaktadır. 

XEC Varyantı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

XEC Varyantı Ne Demek?

XEC varyantı, COVID-19'un Omicron alt varyantlarından KS.1.1 ve KP.3.3'ün birleşiminden oluşan yeni bir mutasyondur ve bulaşıcılık oranı yüksektir.

XEC Varyantı Türkiye’de Görüldü Mü?

XEC varyantı Türkiye’de görülmedi. Şu anda bu varyantın Türkiye’de görüldüğüne yönelik bir açıklama yapılmadı. 

COVID Aşıları XEC Varyantına Karşı Koruma Sağlar Mı?

XEC varyantı bu sonbaharda bulaşıcılığını artıracak mutasyonlar taşıyor. Buna rağmen aşıların şiddetli hastalığa karşı koruma sağlayacağı tahmin ediliyor.

XEC Salgını Yayılıyor Mu?

Uzmanlara göre, XEC varyantı henüz başlangıç aşamasında. 2024'ün kış aylarında önemli bir enfeksiyona dalgasına yol açabilir.