Çomak Parmak Hangi Hastalıkların Belirtisi?
Tırnaklarınızın sağlıklı görünmesi sadece estetik kaygıdan kaynaklanmaz. Tırnak sağlığı pek çok hastalığın sinyali olabilir. Çomak parmak (çomak tırnak) veya clubbing olarak bilinen durum aslında bir hastalık değil, bir semptomdur. Çomak parmak akciğerden karaciğere kadar pek çok organla ilgili rahatsızlıkların göstergesidir. Çomak parmak ile ilgili bilinmesi gerekenler:
Çomak Parmak Nedir?
İlk kez Hipokrat tarafından tanımlanan çomak parmak tırnakların bombeleşmesidir. Tırnağın çomaklaşması ile tırnak plağı ve tırnak kıvrımı arasındaki açı 180 derecenin üzerine çıkar. Çomak parmak, el ve ayaklarda genellikle çift taraflı olarak bulunur. Sadece el veya sadece ayakta ortaya çıkabilir. Aksiller arter anevrizması veya brakial arteriovenöz malformasyon gibi durumlarda nadiren tek taraflı olabilir.
Akciğer Kanseri Habercisi Olabilir
Çomak parmak idiopatik (sebebi bilinmeyen), herediter (ailesel) veya edinsel (sonradan kazanılan) sebeplerle gelişir. Genetik olan çomak parmak genellikle puberte (ergenliğe geçiş) döneminde bulgu verir, el ve ayak tüm parmaklarda gözlenir. Sonradan çomak parmak gelişmesinin nedenleri; kronik akciğer hastalıkları, kardiyak hastalıklar, karaciğer ve tiroit (hipertiroidi) ile ilgili hastalıklar olabilir. Akciğer kanseri de çomak parmak gelişmesine sık neden olan hastalıklardan birisidir. Genellikle her ırk ve her cinsiyette görülen çomak parmağın ailesel olan tipi, otozomal dominant (OD) geçiş gösterir ve kadınlarda daha sık ortaya çıkar. Clubbing’in malign tümörlere eşlik eden formunda hipertrofik osteoartropati (kemiklerde büyüme) görülebilir ve bu tipi erkeklerde daha sık yaşanır.
Çomak Parmak Nedenleri
Akciğer
- Akciğer kanseri
- Metastazlar
- Mezotelyoma
- Kistik fibroz
- Tüberküloz
- Sarkoidoz
- Kronik enfeksiyon
- Pulmoner arteriovenöz malformasyon
Kalp
- Doğumsal kalp hastalıkları
- Atrial miksoma
- İnfektif endokardit
Sindirim sistemi
- Polip
- Kanser
- İnflamatuvar bağırsak hastalıkları
- Laksatif çok kullanımı
Karaciğer
- Siroz
- Bilyer atrezi
- Primer bilyer siroz
- Wilson hastalığı
- Kanser
- Primer sklerozan kolanjit
Endokrin
Diğer
- Timoma
- POEMS sendromu
- Myelofibrozis
- Hemotolojik maliniteler
Lokalize nedenler
- Enfekte vasküler greft
- Enfekte artrit
- Patent ductus arteriosus
- Anevrizma
Çomak Parmak Belirtileri
Tırnak plağının yatay ve dikey eğimlerinin artması ile saat camına benzer konveks bir görünüm kazanması clubbing’in gözle görülür belirtisidir. Ayrıca tırnak kenarındaki yumuşak dokuda da kalınlaşma ve şişme mevcuttur. Tırnak kenarlarında olan şişlik ve tırnaktaki bozukluk sonradan geliştiyse elleri kullanma sıkıntısı yaratabilir. Bazı kişilerde ağrı şikayeti olabilir ve romatolojik hastalıklarla karıştırabilir. Kötü huylu tümörü olan kişilerde yanma hissi görülebilir. Çomak parmak bazı durumlarda tek parmakta bazı durumlarda tüm parmaklarda olabilir. Tek taraflı olmasının altında genellikle nörolojik hastalıklar, kompleks bölgesel ağrı sendromu tip 2 gibi hastalıklar yatar.
Tırnak Kenarlarında Ödem Varsa Dikkat!
Clubbing tamamen geliştiğinde klinik muayene ile teşhisi yapılır. Başlangıç aşamasındaysa tırnak kenarlarında ödem oluşması şüphe uyandırabilir. Normalde iki başparmak birleştirildiğinde arada boşluk kalmaz. Ancak clubbing durumunda posterior tırnak kıvrımı (tırnak katlantısı) ile tırnak plağı arasında normalde 160 derece olan açı (lovibond açısı) 180 derecenin üstüne çıkar.
Çomak Parmak İçin Hangi Bölüme Gidilir?
Çomak parmak şüphesi ile öncelikle Dermatoloji hekimine başvurulmalıdır. Dermatolog çeşitli tetkik talebinde bulunur. Tetkikler sonuçlandıktan sonra diğer bölümlerle birlikte konsulte edilmelidir. İlgili bu bölümler Göğüs Hastalıkları, Kardiyoloji, Endokrin, Dahiliye ve Gastroenterohepatoloji’dir. Şikayetle doktora başvurduğunuz size şu sorular yöneltilebilir:
- Başka bir semptom var mı?
- Nefes almakta güçlük çekiyor musunuz?
- Herhangi bir ilaç kullanıyor musunuz?
- Parmağınızın çomaklaştığını ilk ne zaman fark ettiniz?
Çomak Parmak Tedavisi
Tek başına bir hastalık olmayan çomak parmağa öncelikle neyin sebep olduğunu tespit etmek önemli. Altta yatan hastalık tedavi edildiğinde bazen tırnaklarda da düzelme görülür. Ancak çomak parmağın başlı başına bir tedavisi yoktur. Vagus sinirinin blokajı, adrenerjik blokerler, non steroidal antienflamatuar ilaçlar (NSAİİ), oktreotid, bifosfonatlar ve vasküler endotelyal büyüme faktörü (VEGF) inhibitörleri tedavide denenmiş ve bazı kişilerde başarılı sonuçlar elde edilmiştir.
Şekil Bozukluklarını Takip Edin
Tırnakların çomaklaşmaya başlamasını takip etmek büyük önem taşır. Tırnak kenarlarında şişme, tırnakta şekil bozukluğu olduğunda mutlaka doktora başvurmak gerekir. Öncelikle buna sebep olabilecek hastalıklar açısından ayrıntılı araştırma yapılmalıdır. Çomak parmak sonradan geliştiyse birçok önemli hastalığın bulgusu olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle çomak parmak rahatsızlığı fark edildiğinde vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Nemlendirmeyi Unutmayın
Çomak parmak rahatsızlığı olan bir kişinin gündelik hayatta dikkat etmesi gereken şeyler vardır. Çomak parmak tedavisi için öncelikle altta yatan neden bulunmalıdır. Sebep olan hastalık teşhis edildikten sonra tedavi edildiğinde çomak parmaklarda iyileşmeler görülebilir. Çomak parmağa sebep olan bir hastalık söz konusu değilse de elleri nemlendirmek, travmadan korumak gerekir. Tırnak çevresinde bir kızarıklık ve şişlik fark edilirse mutlaka bir dermatoloğa başvurmak gerekir. Çomak parmağı önlemek mümkün değildir. Ancak akciğer kanseri gibi hastalıkların önüne geçilebilir. Bunun için akciğerlerine zarar veren sigara gibi kötü bir alışkanlığınız varsa bırakın, herhangi bir tütün dumanına maruz kalmayın, asbeste maruz kalmamaya çalışın.