Çocuklarda hangi işitme kaybı testleri yapılır?
İşitme sağlığı, bir çocuğun gelişimindeki en önemli faktörlerden biridir. Çünkü işitme sorunu yaşayan çocuklar konuşmada güçlük çeker, hatta bu duyunun ileri derecede kaybolduğu durumlarda konuşmayı öğrenemez. Bu da birçok sorunu beraberinde getirir. Ülkemizde yeni doğan bebeklere test yapıldığı için, çoğunlukla daha ilk andan itibaren işitme kayıplarında tanı konularak tedavi yöntemleri araştırılabilir. Ancak bazen bu sorun daha sonraki yıllarda ortaya çıkabilir.
Çocukluk çağı işitme kayıplarının nedenleri
Çocukluk çağı işitme kaybına neden olan faktörler, genetik yatkınlık, annenin hamilelik döneminde kullandığı ilaçlar ya da yenidoğan sarılığı gibi doğumsal faktörler olabileceği gibi, sonradan geçirilen bazı hastalıklar ve travmalar da olabilir.
Bu nedenle işitmenin iyi değerlendirilmesi amacıyla yapılacak testler büyük önem taşır. Bu testlerde, çocukların kendilerini rahat hissedeceği ortamlar oluşturulmasına özen gösterilir.
Çocuklarda işitme testini ne zaman yaptırmak gerekir?
Bebeklerde işitme kaybı ile ilgili herhangi bir şüphe varsa hemen işitme testlerini yaptırmak gerekir. Normalde doğumdan hemen sonra ilk 1 ay içinde rutin işitme testi yapılarak işitme kontrolü yapılır. Çocuğun o güne dek geçirdiği hastalıklar göz önüne alınarak (özellikle sık ortakulak iltihabı geçiren çocuklarda işitme kaybı olabilir) kulak burun boğaz hastalıkları doktoruna danışılması önerilir. İlkokula başlarken işitme testleri yapılabilir. Kulak burun boğaz doktoru, hangi sesleri nasıl işittiğini kontrol eder. Gerekli durumlarda yapılan bir testtir. Aile çocuğuna seslendiğinde oyuna dalmasının dışında duymuyorsa, algılamasında problem varsa, söylediğinizi yanlış anlıyorsa veya seslendiğinizde bakmıyorsa bunlara dikkat edilmelidir.
İşitme kaybının tetkikinde kullanılan üç test, kesin ve objektif sonuçlar elde edilmesini sağlar.
1. Timpanometrik inceleme
Timpanometrik inceleme orta kulaktaki basıncı ölçen bir testtir. Kulak zarının arkasında basınç problemi ya da sıvı varsa timpanometrik inceleme ile işitme kaybının derecesini ve nedenini 2-3 dakikalık bir testle bulmak mümkün olur. Timpanometre adlı aletle reflekse de bakılır.
2. Otoakustik emisyon testleri
Yenidoğanların yanı sıra, sonraki yıllarda işitme sorunu yaşayan çocuklara da bu testle sorunun yeri ve şiddeti öğrenilir. Çocuğa kulaklık takılır ve 2-10 dakika süren testle işitip işitmediği anlaşılır. Ancak işitme kaybının derecesi tam olarak tespit edilemez. O durumda da daha ayrıntılı bir test olan beyin sapı odyometrisi uygulanır.
3. Beyin sapı odyometrisi
Beyin sapı odyometrisi testinde, bebeğe ya da çocuğa birçok elektrot takılır. Bu nedenle test yapılırken, çocuğun uyuması ya da sessiz durması gerekir. Kulağa değişik derecelerde ses verilir. Bunlar beş dalga halinde kendini gösterir. Verilen ses dalgalarına göre, çocuğun işitme kaybının nerede ve hangi derecede olduğunu tam olarak belirlemekle mümkün olur. Birinci dalgada sorun varsa, bu iç kulaktaki işitme organında olur. İkinci dalgadaki sorun, işitme kaybının sinirde olduğuna işaret eder. Üçüncü ve dördüncü dalgalar çok kullanılan yöntemler olmamakla birlikte, beşinci dalgada daha üst bölgelerde sorun olduğu düşünülür.
