Çocuklarda diş çürüğü nasıl önlenir?
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre çocukluk döneminde sık karşılaşılan hastalıklar arasında birinci sırada grip hastalığı bulunur. Gribin ardından çocuklarda en çok görülen sağlık sorunu ise diş çürükleri... Okul çağındaki çocukların yüzde 90’ına yakınında, yetişkinlerin de yaklaşık yüzde 100’ünde çürük görülür. Peki Türkiye’deki durum denir? Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de 0-12 yaş arası her 100 çocuktan 84’ünün en az bir çürüğü bulunurken, 6 yaş grubundaki çocuklarda diş fırçalama oranı sadece yüzde 10. Çocuklara diş fırçalama alışkanlığı kazandırmak, anne babaların da dişlerini düzenli olarak fırçalamalarıyla mümkündür. İşte çocuklarda diş çürüğüne karşı alınabilecek önlemler…
1. Çocuk diş fırçası nasıl olmalı?
Fırçanın sapı çocuğu avucunun içine oturmalı. Fırça boyu ağzının çok gerilerine ulaşmayacak uzunlukta, fırça kılları da çocukların hassas diş etlerine uygun yumuşak ve uçları yuvarlatılmış olmalı. Bebeğinizin ilk dişleri belirdiğinde parmağa geçirilen silikon fırça, bebek diş fırçası, ksilitollü diş mendilleriyle ağız ve diş temizliği yapılır. Böylece diş çürüğünün önüne daha rahat geçilebilir.
2. Diş çürüğüne karşı macun
Diş macunu seçilirken çocuğun dişlerindeki çürük riski, bu konuda bir çocuk diş hekiminden destek alarak saptanmalı. Çürük riski düşük çocuklarda, yutulabilir florsuz macun kullanımı uygun olabilirken, çürük riski yüksek çocuklarda yaşına uygun dozda flor içeren macunlar kullanılmalı.
3. Diş macunu mercimek kadar mı, nohut kadar mı kullanılmalı?
Çocuğunuz 0-3 yaş arası dönemde bir pirinç tanesi kadar (fırçayı sadece değdirilip çekilmeli), 3-6 yaş arası mercimek tanesi kadar, 6 yaş üzeriyken nohut tanesi kadar macun kullanın. Çocuklar 3 yaşına kadar tükürmeyi bilmediklerinden onlara uygun macunlar seçin.
4. İki defadan az fırçalamak diş çürüğünü engellemez
Çocuğunuzun mutlaka günde en 2 iki kere dişlerini fırçalamasını sağlayın. Böylece ağız içerisinde çoğalan bakterilerin çürük yapabilecek duruma gelmelerinin önüne geçilebilir.
5. Diş fırçasını üç ayda bir değiştirin
Çocuğunuzun ağız ve diş temizliğinin sağlıklı yapılabilmesi için diş fırçasını 3 ayda bir veya fırçanın kılları bozulduğunda değiştirin.
6. İdeal diş fırçalama süresi
Dişleri fırçalama süresi de fırçalama sayısı kadar önemli. İdeal fırçalama süresi en az 2 dakika olmalı. Çocuğunuzun dişlerini 2 dakikadan daha az fırçalaması, dişlerinin her yüzeyinin fırçalanmasına yetmez, bu nedenle ağız temizliğini eksik yapmış olur.
7. Diş fırçası ıslatılmalı mı?
Fırça kılları ıslandığında yumuşar ve yapışkan özelliğe sahip dental plağı etkin şekilde uzaklaştıramaz. Bu nedenle çocuğunuzun diş fırçalarken fırçayı ıslatmamasına dikkat edin.
8. Diş ipini de o da kullanmalı
Dişlerin ara yüzlerini sadece fırçalayarak temizlemek mümkün değil. Ara yüzlerin (dişlerin birbirine değen yüzeyleri) etkin temizliği için ara yüz fırçaları, sıkışık yüzeylerin temizliği için diş ipi kullanımını öğretin. Diş ipi ile ara yüzlerden plak uzaklaştırılmış olur.
9. Evin kurallarından biri: Diş fırçalamak
Uyku sırasında değişen biyolojik ritim, gece boyunca tükürüğün daha az salgılanmasına ve diş yüzeylerinin doğal koruma mekanizmasının azalmasına neden olur. Bu nedenle kesinlikle gece dişlerini fırçalatmadan yatmama kuralı koyun. Akşam dişlerini fırçaladıktan sonra bir şey yiyip içmemeli.
10. Çocuklar dişlerini nasıl fırçalamalı?
Çocuğunuzun diş fırçalamasını bir düzen içinde yapmasını sağlayın. Alt ve üst çenesindeki dişleri tek hareketle değil, ayrı fırçalamalı Dişleri önce yanak, sonra dil ve çiğneme yüzeyleri olmak üzere bu sırayla fırçalamak önemli. En arka dişlerin arka bölgeleri de mutlaka fırçalanmalı. Dişler belirli bir düzen içinde fırçalanmazsa, her bölgeye tam olarak ulaşmak mümkün değil, bu nedenle diş çürüğün zemin hazırlanır. Fırça diş eti çizgisine eğimli olarak yerleştirilip bu durum bozulmadan küçük dairesel hareketlerle dişler fırçalanmalı. Daha sonra fırça, bir fırça boyu kadar kaydırılarak fırçalama sürdürülmeli. Dişlerin çiğneme yüzeylerinde ise fırça dik yerleştirilip ileri geri hareket ettirilmeli.
