Çocuklar İçin Kış Aylarında Gerekli Vitamin Takviyeleri

Kış Aylarında Çocukların Vitamin İhtiyaçları

Kış aylarında değişen hava koşulları ve sosyalleşme şekilleri nedeniyle çocukların hastalıklara daha yatkın hale gelmesiyle birtakım önlemler almak gerekir. Hastalıklardan korunmak için temel besin maddelerinden olan vitaminlerin vücutta belirli düzeyde bulunması gerekir. Bu sayede bağışıklık sisteminin fonksiyonlarını yerine getirmesi ve çocukların gelişim süreci desteklenir.

D Vitamini ve Önemi

Enfeksiyonla savaşma sürecinden büyüme ve gelişmeye kadar birçok süreçte rol oynayan D vitamini, çocukların sağlıklı büyümesine ve bağışıklık sistemlerinin güçlenmesine katkıda bulunur. Ayrıca kemik sağlığı için gerekli olan kalsiyumun ve fosfatın yiyeceklerden emilmesi için vücutta yeterli miktarda D vitamini olmalıdır.

Vücutta bir hormon görevi de gören bu vitamin, cilt güneş ışığına maruz kaldığında üretilebilse de bu miktar genellikle yeterli olmaz. Kış aylarında güneş ışığının etkisinin de azalmasıyla çocukların vücudundaki D vitamini üretimi azalabilir. Bu noktada balık yağı, yumurta sarısı gibi besinler ve vitamin takviyeleri yoluyla ihtiyaç duyulan D vitamini alınabilir.

C Vitamini ve Bağışıklık Sistemi

C vitamini bağışıklık sisteminin fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gerekli olan mikro besin maddelerinden biridir. Doğal ve adaptif bağışıklık sistemlerinin fonksiyonlarını destekleyen bu vitamin kırmızı kan hücrelerinin onarılmasına yardımcı olur. C vitamini eksikliği durumunda çocukların bağışıklık sistemi zayıflayabilir ve vücutlarının enfeksiyona karşı duyarlılığı artabilir.

Enfeksiyonun önlenmesi için hücrelerde ve dokularda yeterli düzeyde C vitamininin bulunması gerekir. Bu vitamin vücutta depolanamadığından günlük olarak yeterli miktarda alınmalıdır. 1-3 yaş arası çocukların günlük C vitamini ihtiyacı 15 mg, 4-8 yaş arası çocukların 25 mg, 9-13 yaş arasındakilerinse 45 mg'dır. Önerilen bu değerler genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca enfeksiyon ortaya çıktıktan sonra daha yüksek düzeyde C vitamininin tüketilmesi tavsiye edilebilir.

Doğal Besinlerle Vitamin Alımı

Çocuklarda vitamin eksikliklerinin yol açabileceği sağlık sorunlarını önlemek için vitamin yönünden zengin, doğal gıdaları içeren bir beslenme şeklinden faydalanılabilir.

D Vitamini İçeren Besinler

D vitamininden zengin bir diyet programı benimsemek kış aylarında vitamin eksikliğinin önlenmesine katkıda bulunur. D vitamini içeren besinler arasında şunlar yer alır:

C Vitamini Açısından Zengin Gıdalar

Birçok sebze ve meyve C vitamini kaynağıdır. Yüksek oranda C vitamini almak için aşağıdaki yiyecekler tüketilebilir:

Vitamin Takviyeleri Ne Zaman Gerekli?

Bireyin sağlık durumu ve yaşam tarzı gibi faktörler nedeniyle vitamin eksikliği oluştuğunda vücut normal işlevini sürdüremeyebilir. Beslenmeyle alınan vitamin miktarının çocukların ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli olmadığı durumda vitamin takviyesi kullanmak gerekir. Vitamin takviyesinin güvenli ve etkili kullanımı için bazı noktalara dikkat edilmelidir.

Doktor Önerisinin Önemi

Yanlış veya aşırı takviye kullanımı besin emilim sorunları ya da ilaç etkileşimi gibi bazı problemleri beraberinde getirebilir. Çocukların vitamin ihtiyacı da birbirinden farklı olabileceğinden takviye alımının gerekli olup olmadığı konusunda doktora başvurulmalıdır. Doktor çocuğun genel sağlık durumunu, varsa kullandığı diğer ilaçları ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak özel bir doz ve kullanım süresi belirleyebilir. 

Vitamin Fazlalığının Zararları

Gerekli olmadığı halde yüksek miktarda vitamin takviyesi kullanmakla ortaya çıkabilecek sorunlar arasında şunlar yer alır:

• Sık idrara çıkma,
• Dudaklarda kuruluk,
• Göz tahrişi,
• Kalp atış hızında artış,
• Kemik ve kas ağrısı,
• Yorgunluk,
• Baş ağrısı,
• Kafa karışıklığı,
• Cilt kuruluğu,
• Kaşınma,
• Cilt renginde sararma,
• Saç dökülmesi,
• İştah kaybı,
• Mide bulantısı veya ağrısı,
• Kusma,
• Kilo kaybı,
• İshal veya kabızlık.

Vitamin toksisitesi durumunda görülen bu belirtilerin varlığı halinde bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. 

Çocukların Bağışıklığını Güçlendirmek İçin Diğer Öneriler

Yeterli C ve D vitamini alımının yanı sıra birçok faktör çocukların bağışıklık sisteminin işlevini daha iyi yerine getirmesinde, çocukların zihinsel ve fiziksel gelişiminde rol oynar.

Sağlıklı Beslenme Alışkanlıkları

Sağlıklı ve dengeli diyet çocukların kış aylarında gereksinim duyduğu güçlü bağışıklık sisteminin temelini oluşturan faktörlerdendir. Bu noktada faydalı olabilecek bazı öneriler şunlardır:

• Yoğurt ve kefir gibi probiyotiklerden zengin besinler, bağırsak mikrobiyotasını dengeleyerek enfeksiyonlara karşı daha güçlü bağışıklık tepkisi oluşturulmasına yardımcı olur. 
• Yağsız kırmızı et, tavuk, hindi ve balık eti gibi protein kaynaklarından yararlanılmalıdır.
• Şekerli yiyecekler bağışıklık sistemini baskılayabilir. Kan şekerini yükselten glisemik indeksi yüksek rafine karbonhidratlar da benzer etkiler oluşturur. Şekerli ve işlenmiş yiyeceklerin yerine besin değeri yüksek kuruyemişler ve meyveler tüketilebilir. 
• Bağışıklık hücrelerini etkileyen bir diğer vitamin olan A vitaminini içeren yeşil yapraklı sebzeler, havuç, tatlı patates, ıspanak, yumurta ve süt gibi besinler tüketmek bağışıklığı destekler. 

Düzenli Uyku ve Hijyen

Uyku esnasında insan vücudunda enfeksiyonu ve iltihaplanmayı engelleyeren sitokin adlı proteinler üretilir. Yetersiz uykuysa bağışıklık sistemini zayıflatarak hastalıklara yatkınlığı artırabilir. Gelişim ve genel sağlık için çocuklar günlük olarak şu sürelerde uyumalıdır:

• 4-12 ay: 12-16 saat,
• 1-2 yaş: 11-14 saat,
• 2-5 yaş: 10-13 saat,
• 5-12 yaş: 9-12 saat,
• 13-18 yaş: 8-10 saat.

Vücut hijyenini sağlamak da enfeksiyona neden olan mikropların vücuda girmesini ve çoğalmasını önlemek için alınabilecek önlemler arasındadır. Doğru hijyen uygulamaları şunları içerir:

• Yemekten önce ve tuvaletten sonra elleri yıkamak,
• Hapşırırken burnu ve ağzı mendille kapatmak,
• İyileşme sürecindeki yaralara dokunmamak.

Çocuklarda Kış Aylarında Vitamin Takviyeleri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Çocuklar için vitamin takviyesi kullanmak şart mı?

Dengeli beslenen ve normal gelişim gösteren çocuklar için genellikle vitamin kullanma şartı yoktur.

Kışın çocukların bağışıklığını güçlendirmek için başka neler yapılabilir?

Kış aylarında çocukların bağışıklığını güçlendirmek için spor ve egzersiz teşvik edilebilir. Egzersiz temel bağışıklık hücrelerinin kandaki dolaşımını destekler ve antienflamatuvar etkiler sunar.