Çocuğunuzu çok giydirerek hastalıklardan koruyamazsınız
Soğuk havalarda çocukları hastalıklardan korumak için anne-babalar pek çok önlem almaya çalışır. Ancak sağlığı düşünülerek beslenmeden giyime, ilaçtan vitamine fazlasıyla özen gösterip, kulaktan dolma bilgilerle bilmeden hata yapar. İşte enfeksiyona bağlı hastalıkların baş gösterdiği kış aylarında ebeveynlerin çocuk hastalıkları hakkında düştükleri yaygın hatalar...
Yanlış: Çok kalın giydirirsem hastalıktan koruyabilirim
Doğrusu: Enfeksiyona neden olan mikroplar, soğuk havada ve kalabalık şekilde bulunduğumuz kapalı ortamlarda daha çabuk çoğalıyor. Çocuklar üşüdükleri için değil, bu mikroplar kış aylarında arttığı için hasta oluyor. Çocukları kalın giydirmekle terleme de arttığından hastalıklara davetiye çıkarmış olunuyor. Çünkü çocuk kalın kıyafetler içinde terli bir şekilde dış ortama çıktığında daha çok üşüyor. Bebek ve süt çocuklarının anne-babanın giydiğinden bir kat fazlası, daha büyük çocukların ise aynı kalınlıkta giydirilmesi öneriliyor. Çocukların vücut ısısı en iyi ense ve gövdeden anlaşılıyor. Bu nedenle ‘elleri ayakları çok soğuk’ diye üst üste giydirilmemesi gerekiyor.
Yanlış: Zayıf çocuklar daha çok hasta olur
Doğrusu: Çocuk büyüme-gelişme eğrisine paralel gelişiyor ve doktor da gelişimini normal buluyorsa, fazla yemek yemesi için zorlamak doğru değil. Çünkü önemli olan çocuğun çok kilo alması değil dengeli beslenmesi. Çocukların özellikle sebze, meyve, kırmızı et, yoğurt, yumurta tüketmesi gerekiyor. Ara öğünlerde cips, hazır gıda, çikolata, şeker gibi gıdalar yerine kuruyemiş ve kuru meyveler tercih edilmesi önem taşıyor. Bu şekilde beslenen çocuğun ekstra olarak vitamin şurubuna ihtiyacı olmaz, fazladan verilen şurup da yarar sağlamaz.
Yanlış: Bağışıklık sistemini şurupla güçlendirebilirim
Doğrusu: Çocuğun bağışıklık sistemini sadece bir şurup ile güçlendirilemiyor. Çocuğun uyku, oyun ve yemek saatlerinin belli bir düzen içinde olması, bu rutinin dışına çok çıkılmaması gerekiyor. Ancak yine de soğuk havada hasta olmasın diye kış mevsiminde çocukları evden çıkarmamak da doğru değil. Özellikle güneşli havalarda dışarı çıkarıp hava aldırmak öneriliyor. Çocukların hasta olup enfeksiyonları tek tek geçirdikçe bağışıklık sistemlerinin olgunlaşacağının unutulmaması gerekiyor.
Yanlış: Hastalanmaması için sık banyo yaptırmamalıyım
Doğrusu: Soğuk havalarda pek çok anne-baba çocuğun banyo yapınca hastalanıp üşüteceğine inanıyor. Oysa banyo yapmak çocukları rahatlatıyor, burun tıkanıklarını açıyor ve vücuttan enfeksiyonları uzaklaştırıyor. Eğer ev soğuk değilse ve yattığı odada hava akımı yoksa çocuğa yazın her gün, kışın ise haftada 3-4 kez banyo yaptırmak öneriliyor.
Yanlış: Kışın dondurma yerse hastalanır
Doğrusu: Dondurma genellikle sadece yaz aylarında tükettiğimiz bir yiyecek. Soğuk olması nedeniyle pek çok anne-baba çocuklara kışın dondurma yenmeyeceğini öğütlüyor. Oysa sağlıklı koşullarda üretilmiş dondurma, çocuklar için iyi bir süt ürünü ve kalsiyum kaynağı. Yutakta ödem ve şişkinlik gibi rahatsızlıkları hafifletici etkileri de bulunan dondurmanın kış aylarında buzlu yerine sütlü olanlarının tercih edilerek, yemekten sonra tüketilmesi öneriliyor. Bunun yanı sıra çocuğa dondurmayı yalayarak küçük miktarlar halinde yemesi ve sonrasında ılık su içmesinin öğretilmesi önem taşıyor.
Yanlış: Ateşini düşürürsem enfeksiyonu geçer
Doğrusu: Vücudun bir savunma mekanizması ve mikroplarla savaşabildiğinin bir göstergesi olan ateşi düşürmek enfeksiyonu tedavi etmiyor, sadece çocuğu rahatlatıyor. Bu nedenle ateşi çıkan çocuğun titriyor ve eli-ayağı soğuk diye üzerinin örtülmemesi, tam tersine soyulması gerekiyor. Çocuğu sirke, alkol, soğuk su ile yıkamak ateşi ilk önce hızla düşürse de, sonra daha fazla yükselmesine sebep oluyor. Bu yüzden mutlaka normal banyo sıcaklığındaki ılık suda oturması ya da ılık bezlerle vücuduna kompres yapılması önem taşıyor.
Ailelerin ateşten çok tedirgin olmalarının bir nedeni de; çocuğun 5-6 yaşına kadar ateşli havale geçirme ihtimali. Ancak her yükselen ateşin havaleye neden olmayacağının unutulmaması gerekiyor. Özellikle genetik yatkınlığı olanlarda havale geçirme eğilimi varsa, daha ilk yükselme anında da havale geçirebiliyor. Havale anında soğuk suya sokmak, soğan koklatmak, baş aşağı sarkıtmak kesinlikle önerilmiyor. Çocuğun sakin bir şekilde yumuşak bir yere yatırılıp kafası yan çevrilerek ortamın havalandırılması, en kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna götürülmesi gerekiyor.
Yanlış: Her gribal enfeksiyonda antibiyotik verebilirim
Doğrusu: Çocukların kış enfeksiyonlara yakalanması, kimi aileleri fazlasıyla endişelendirip gereksiz antibiyotik kullanmalarına neden oluyor. Oysa her gribal enfeksiyonda antibiyotik kullanmak oldukça gereksiz ve sakıncalı. Çocukların geçirdiği enfeksiyonların çoğu virüslere bağlı oluyor. Bu nedenle çocukta her yüksek ateş ve yeşil burun akıntısı görüldüğünde antibiyotik vermekten kaçınmak, ancak doktorun önerisiyle kullanmak önem taşıyor.
Yanlış: Hasta olunca vitamin vermeliyim
Doğrusu: Bağışıklık sistemi için önemli olan vitaminler, her yaştan kişiyi hastalıklara karşı koruyor, savunma sistemini destekliyor. Ancak ilaç şeklinde almak yerine meyvelerde bol miktarda olan vitaminleri doğal yoldan ve düzenli almak daha önemli. Hasta olduktan sonra vitamin yüklemesi yapmanın bir faydası yok. Bunun yerine her zaman çeşitli vitaminleri barındıran meyveleri tüketmek daha doğru.
Yanlış: Grip olduğumda bebeğimi emzirirsem mikrop kapar
Doğrusu: Annenin grip olduğu dönemde bilinenin tam aksine emzirmek daha da önem taşıyor. Çünkü anne emzirdikçe yaptığı antikorlar bebeğe geçiyor ve bebek için güçlü bir koruma sağlıyor. Grip aynı ortamda solunum yolu ile bulaşabileceğinden hasta olan kişiye çok yaklaşmak, yüz yüze solumak, öpmek gibi davranışlar grip riskini artırıyor.
Yanlış: Öksürüğünü bir an önce durdurmam gerekir
Doğrusu: Vücudun savunma mekanizmalarından biri olan öksürük eğer kuru şekilde çocuğu rahatsız eden cinstense doktor kontrolünde şurup kullanılabilir. Ancak balgamlı öksürüğü durdurmamak gerekiyor. Çocuklarda balgamın ağız yoluyla atılması şart değil. Bu nedenle çocukların her öksürdüğünde ağızdan balgam çıkarmaya zorlanmaması gerekiyor. Ağızdan çıkmayan balgam yutulur ve dışkı ile atılabilir. Bol sıvı alımı da balgamı daha rahat atmaya yardımcı olur.
