Çocuk felci nedir?
Çocuk felci bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalığın kuluçka süresi 7 ile 14 gün arasında değişirken bazen bir aya kadar uzayabilir. Çocuğun bağışıklık sisteminin güçsüz olması hastalığın çok daha ağır bir seyir izlemesine neden olabilir. Hastalık bağışıklık sistemi kuvvetli birisinde basit bir şekilde yaşanırken, önceden geçirilmiş enfeksiyonlar, travmalar, ameliyatlar veya yorgunluk gibi durumlarda çok daha kolay ortaya çıkabilir. Yine de çocuk felci her zaman ciddi sonuçlara yol açmaz.
Çocuk felci belirtileri
Çocuğun bağışıklık sisteminin durumuna göre hastalık 4 ayrı şekilde yaşanır. Hafif bir soğuk algınlığından ayırt edilemeyebilir. “Aseptik menenjit” şeklinde görülen tipinde menenjite ait bulgular olur ve yatarak tedavi gerekir. Felçli tipiyse kişilerin üçte birinde ortaya çıkar. Felç halinde kasların hareketini sağlayan motor denilen nöronlar hasar görür, oluşan kas gevşekliğiyle refleksler azalarak kaybolur. Sonucunda da gevşek bir felç hali ortaya çıkar.
Gevşek bir felç durumu varsa…
Genellikle aniden ortaya çıkan gevşek bir felç durumunda her zaman çocuk felcinden şüphelenmek gerekir. Salgın riski olmadığı dönemde bile böyle bir durumda bir sağlık kuruluşuna başvurarak gerekli testler yapılmalıdır. Kan ve dışkı örnekleriyle hastalığın teşhisini yapmak mümkündür. Hastalık yüksek ateş, nezle ve öksürük gibi basit üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri ve bulantı, kusma tarzı sindirim sistemi şikayetleriyle başlar. Sonrasında birçok kişi kendisini iyi hisseder. Ancak felç evresine gelmeden önce ateş tekrar yükselir. Çocukta baş ağrısı, dokunmaya karşı aşırı hassasiyet ortaya çıkabilir. Bundan sonraki evre ise felçtir. Çocuk bir sabah uyandığında kaslarında bir gevşeklik yaşıyor ve ateş düşüyor. Felç oluştuktan 1-2 hafta sonra kaslarda düzelme başlar. Ancak 18 aya kadar kaslar gevşek ve refleksler hafif olabilir. Çok ağır vakalarda diyafram ve solunum kasları da felçten etkilenebilir. Sonucunda da solunum güçlüğü ve yutma merkezinin etkilenmesiyle yutma güçlüğü yaşanabilir.
Çocuk felci için antibiyotikler fayda etmez
Hastalığın özel bir tedavisi yoktur. Ateşli dönemde ateş düşürücüler ve ağrı kesiciler kullanılabilir. Bazen solunum felci olan durumlarda nefes borusu üzerinden bir giriş deliği açılarak solunum yardımı veya oksijen tedavisi gerekebilir. Kronik evrede felç geçiren kişilerin sakatlık olmadan iyileşebilmeleri için yoğun bir fizik tedavi uygulanmasında da fayda vardır. Çocuk felcinde yüzde 5-10 arasında değişen can kaybı ihtimali bulunur. 1 yaşın altındakilerde risk daha fazladır. Ağır vakalarda kan basıncı değişiklikleri ve solunum yetersizlikleri olabileceği için buna yönelik tedaviler de gerekebilir. Özel bir ilaç tedavisi bulunmaz. Bu bir virüs enfeksiyonu olduğu için antibiyotiklerle de tedavi edilemez.
Korunmak için tek yol aşıdır. Bu sayede salgınlar giderek azalır. Aşı, bebek doğduktan sonra ikinci aydan itibaren başlar ve 6 yaşına kadar belli aralıklarla uygulanır. Henüz tam olarak çocuk felcinden arınmış bir ülke olmadığımız için 6 ve 18 ayda da yine tüm bebekler ağızdan damla aşıyı da ayrıca alır. Büyüklerde hastalık riski bulunmadığı için aşıya da gerek yoktur.
