Bademcik ameliyatı sonrası…
Çocuğunuz sık sık hastalıktan yatağa mı düşüyor? Şikayeti çoğunlukla bademciklerinin şiştiği yönünde mi? Çocuğunuzu hasta eden bademcikleri olabilir. Bademcikler, boğazda küçük dilin iki yanında yer alır ve vücudun savunmasında rol oynayan lenf dokularıdır. Vücuda ağız yoluyla giren mikroplarla mücadelede ilk savunma hattını oluşturan bademcikler, özelikle çocukların sağlığı üzerinde önemli bir işlev üstlenseler de bazen tam aksine vücuda zarar verebiliyorlar. Örneğin sık geçirilen bademcik iltihaplarında rol oynayan bakterilerden biri olan Grup A Beta hemolitik streptokoklara karşı oluşan antikorlar düşük ihtimal de olsa uyku apnesi olarak adlandırılan uykuda solunum durmasına, kalp kapakçıklarında, böbreklerde ve eklemlerde hasara yol açabiliyorlar. Peki ama bademciklerin alınması ne zaman gündeme geliyor? İşte bademcik ameliyatı gerektiren 6 durum...
Yılda 7 defa şişen bademcik alınmalı!
Sık sık bademcik enfeksiyonu geçiren çocukların düzgün ilaç tedavisi almaları sağlanıyor. İltihabın sebepleri ve vücuda etkileri araştırıldıktan sonra aşağıdaki durumlar geliştiği takdirde çocuğunuz için ameliyat öneriliyor:
Üst solunum yolu, bademcik ve geniz eti büyüklüğü nedeniyle tıkanmış ve buna bağlı olarak “uyku apnesi” olarak adlandırılan uykuda kısa süreli solunum durması sorunu gelişmişse.
Bademcik çevresinde abse varsa. Tekrarlayan bademcik abseleri derin boyun dokularına, hatta göğüs boşluğuna kadar ilerlediklerinde hayatı tehdit edebiliyor.
Son bir yılda 7 defa veya son 2 yılda yıl başına 5'şer kez veya son 3 yılda yıl başına 3’er defa ya da daha sık ateşli bademcik iltihabı varsa. Sık geçirilen bademcik iltihaplanmaları hem hayat kalitesini düşürüyor, hem de beta mikrobuna bağlı oluşabilecek kalp, böbrek ve eklem sorunlarının riskini arttırıyor.
Kalp kapakçık sorunu varsa. Sürekli iltihabi durumlar uzun vadede kalp dokularında bozulmaya yol açabiliyor ve bunun sonucunda hayatı tehdit edebilecek kalp problemlerinin görülme riskini artırıyor.
Bademcik ve geniz eti iltihaplanmasına bağlı olarak sık sık orta kulak iltihabı geçiriyorsa. Sık geçirilen orta kulak iltihabı, kronik kulak iltihabına dönüşüp kulak zarının delinmesine ve kulak kemikçiklerinin erimesine yol açabiliyor. Bu durumun tek tedavisi ise kulak ameliyatı oluyor. Bunun önüne geçmek için bademcik ve geniz eti ameliyatı öneriliyor.
Bademcikler çocukların beslenmelerine ve solumalarına engel olacak kadar büyümüşse. Bu durum çocukta gelişim geriliği ile uyku problemlerine neden olabiliyor ve hayat kalitesini düşürüyor.
Ameliyat yaşı nedir?
Aileler bademcik ameliyatında en ideal yaşın ne olduğunu merak eder. Kulak burun boğaz uzmanları arasında yerleşmiş olan 4-5 yaş ve 20 kilo gibi yazılı olmayan, çok da doğru olmayan bir kural vardır. Bunlar en uygun koşullar. Ancak daha küçük çocuklarda da gereklilik dahilinde, bekleyip çocuğa daha fazla zarar vermesinin önüne geçmek amacıyla bademcik ameliyatı yapılıyor. Buradaki en önemli nokta, çocuğun ameliyattan göreceği fayda. Bademcik ameliyatında bu durum dikkate alınarak karar vermek gerekiyor.
Bağışıklık zayıflıyor mu?
Bademcikler alındıktan sonra vücudun savunmasız kaldığı, hatta boğaz enfeksiyonlarının daha sık görülmeye başladığı düşünülür. Bademcikler, vücudun savunmasında görevli olsalar da ameliyat sonrasında vücutta bu dokuların yerine görev yapacak çok fazla doku bulunuyor. Bu nedenle ameliyat sonrasında uzun vadede bağışıklık sisteminde olumsuz bir etki görülmüyor. Ayrıca bademcik ameliyatı sonrasında bağışıklık sisteminin zayıfladığını işaret edebilecek hiçbir bilimsel veri mevcut değil.
Bademcik ameliyatı soğuk bıçak, elektrokoter ve lazer gibi yöntemlerle yapılabiliyor. Genellikle “termal welding” yöntemi tercih ediliyor. Bu işlemin avantajları ise şöyle sıralanıyor: Bu yöntemde, doku çıkarılırken aynı zamanda bademcikleri çevreleyen damarlar ısı yardımıyla mühürlenerek ameliyat sırasındaki ve sonrasındaki kanamalar azaltılıyor. Bu sayede ameliyat süresini uzatan kanamalar görülmediği için normalde 30-40 dakika sürebilen işlem süresi kısalıyor, dolayısıyla çocuk daha az narkoz alıyor ve ameliyat sonrasında ağrı daha az oluyor. Genel anestezi altında yapılan bademcik ameliyatında bazı durumlar dışında hastanede yatış gerekmiyor. Birkaç saatlik gözlem sonrasında hastaneden taburcu olunabiliyor.
Bademcik ameliyatı sonrası nasıl beslenmeli?
Bademcik ameliyatından sonra kanamalar artık çok nadir görülüyor. Ancak yine de bu riskin önüne geçmek için ameliyatı takip eden 7-10 günlük sürede genellikle yumuşak gıdalardan oluşan bir yemek listesi veriliyor. Bademcik ameliyatı sonrasında ağrı ve oluşabilecek enfeksiyonları engellemek için ilaç tedavisi de düzenleniyor. Ameliyat sonrasında birinci gün ve birinci hafta sonunda kontrol muayenesi yapılıyor. Aileler verilen yemek listesine uydukları, ilaçları düzenli olarak verdikleri ve ameliyat sonrası bakım ile istirahate dikkat ettikleri takdirde çocuklar bir hafta içerisinde okula ve normal aktivitelerine dönebiliyorlar.
