Gece terörü nedir?
Çocuklarda gece terörü genellikle 5-7 yaş arasında görülür. Bu yaş grubunda görülme sıklığı yüzde 1-6 iken ergenlik döneminde sıklık azalır. Erişkin döneminde de gece terörüne rastlanabilir. Erişkin dönemde görülen gece terörünün genellikle çocukluk başlangıçlı olduğu düşülmekte olup, görülme oranı yüzde 1’e kadar düşer.
Genetik, nörolojik (santral sinir sistemi immatürasyonu gibi), psikolojik nedenlere bağlı ortaya çıkar. Gece terörü; her zaman psikolojik nedenlerle (örn; kötü bir olay yaşamak) ilişkilendirilmemeli. Ancak kaygılı mizaç özellikleri olan, travmatik bir olay sonrası hassasiyeti artan, yoğun ayrılık kaygısı yaşan çocuklarda daha sık görülebilir. Yapılan çalışmalara göre çocukluk döneminden ziyade erişkinlik döneminde ortaya çıkan gece terörünün psikolojik etmenlerle daha ilişkili olduğu düşünülüyor.
Tipik bir atakta çocuk oldukça ürkmüş şekilde yatağa oturarak aniden çığlık atar, ardından inilti benzeri küçük sesler çıkararak belirgin korku, çarpıntı, hızlı nefes alıp verme, terleme gibi belirtiler gösterir. Kıyafetlerini çıkarabilir, değişik el kol hareketleri olabilir, sık olmasa da korkuyla yatağı ve yatak odasını terk etme görülebilir. Ataklar tekrarlayıcı şekilde, genellikle uykunun ilk 1/3'ünde ortaya çıkar. Yaklaşık 20 saniye ile 5 dakika kadar sürer. En geç 15 dakika içinde çocuk tam bir uyanıklık olmaksızın yatışır ve kendiliğinden uykuya dalar. Çocuk atak esnasında ve sonrasında çevreyle ilişkisizdir, sabah uyandığında atağı hatırlamaz. Genellikle gecede bir kez görülen ataklara uykuda konuşma, iç çekme, iniltiler eşlik edebilir.
Gece terörü atağı sırasında anne babalar ne yapmalı?
Anne babaların öncelikle sakin olmaları, bu durumun ciddi bir hastalığa yol açmayacağını bilmeleri, çocuğun ertesi gün atak sürecini hatırlamayacağını akıllarında tutarak nedeninin mutlaka psikolojik olduğunu düşünüp çocukta endişe yaratacak konuşma ve yaklaşımlarda bulunmaktan kaçınmaları gerekir. Çocuğun yatak odası güvenliği sağlanmalı, atak sırasında çocuğun kendine zarar vermesi engellenecek şekilde tutulması gerekir. Düzelmeyen, 2-3 aydan uzun süre devam eden durumlarda mutlaka çocuk psikiyatri ya da çocuk noroloji uzmanına danışmaları önerilir.
Gece terörü hastalığı tedavisi
Çoğunlukla EEG bulguları normal olsa da mutlaka ayrıntılı bir klinik değerlendirme ile birlikte epilepsi, santral sinir sisteminin organik hastalıkları ayrıcı tanısı yapılmalı, EEG değerlendirmesi istenmelidir. Gece terörü tanısının netleşmesi ve uygun tedavi yaklaşımlarıyla birlikte sıklıkla ilaç tedavisine başvurulur.
