Çocuklarda büyümenin anahtarı: Büyüme hormonu
Genetik faktörler, beslenme bozuklukları, birtakım sağlık sorunları veya hormon dengesindeki bozukluklar boy kısalığına neden olabiliyor. Boyu yaşıtlarının gerisinde veya büyümesinde duraklama olan çocuklarda, yanlış beslenme alışkanlığı veya büyümeyi engelleyen bir hastalık yoksa, mutlaka hormonlarına bakılması gerekiyor. Büyüme hormonlarında eksiklik olan çocukların, doğru tedaviyle kısa boy sorunu çözülüyor.
Beslenme çok önemli!
Küçük yaşlarda çocukların süt, oyun dönemi ve okul dönemindeki uzama hızları birbirinden farklı oluyor. Doğduktan itibaren ilk 2 yaş içinde ve ergenlik döneminde hızlı bir boy uzaması görülüyorken, diğer dönemlerdeki uzama daha yavaş ama dengeli oluyor. Normal büyüme için ilk olarak çocuğun dengeli beslenmesi ve hormon dengesinin normal olması gerekiyor. Büyümeyi olumsuz etkileyerek boy kısalığına neden olan faktörler arasında; daha anne karnındayken annenin veya bebeğin yaşadığı olumsuzluklar, beslenme bozuklukları, çocuklarda yaygın görülebilen ve takip gerektiren hastalıklar, psikolojik travmalar yer alıyor. Bu faktörlerden herhangi biri yoksa, çocuğun hormonal bozukluklar açısından değerlendirilmesi gerekiyor.
Uzamanın duraksaması normal değil
Normal büyüyen bir çocukta boy uzamasının aniden durması normal bir durum olarak görülmüyor. Normal boy ve kiloda doğmuş çocukların büyüme hızında sorun olup olmadığı, aynı yaş ve cinsiyetteki diğer çocuklarla kıyaslanarak veya çocuğun bir yıl önceki kıyafetlerinde hiçbir kısalma olmamasından anlaşılabiliyor. Ancak çocuğun boyunun, anne-babasının boyundan da etkilendiğinin unutulmaması gerekiyor. Yani kısa boylu anne babanın çocuğu kısa olabileceği gibi, uzun anne babanın çocuğunun boyunun da uzun olması bekleniyor. Anne veya babanın boyu anormal kısa ise; nadiren de olsa genetik kökenli hastalıklar açısından çocuğun değerlendirilmesi gerekiyor.
Erken tanı ve tedavi boyunu uzatabilir
Dengeli beslenen ve büyümeyi engelleyen hastalığı olmayan bir çocuk, yaşıtlarının gerisindeyse veya büyümesi durakladıysa, hormonlarının kontrol edilmesi gerekiyor. Sağlıklı büyüme için tüm çocukluk döneminde tiroit hormonları ve büyüme hormonları normal şekilde salgılanıyor olması gerekiyor. Ergenlik döneminde yine, erkeklerde testisler tarafından salgılanan testosteronun ve kızlarda yumurtalık tarafından salgılanan östrojenin normal olması gerekiyor. Eksik olanın yerine konulması ile çocukta yeterli büyüme sağlanabiliyor. Boy kısalığına neden olan hormon eksikliğinde tanı ne kadar erken konur ve tedaviye başlanırsa çocuğun boyu o kadar iyi uzuyor.
