Karaciğer nakli nedenleri
Karaciğer; sindirim, protein sentezi ve detoksifikasyon (organizmanın kendisine zararlı olan toksik maddelerden temizlenmesi) gibi temel fonksiyonları nedeniyle hayati önem taşır. Yetersizliği ya da yokluğu halinde yeri doldurulamayan organ karaciğerin, başta hepatit olmak üzere bazı hastalıklar sonucunda gelişen işlev kayıplarında nakli gerekebilir. Karaciğer naklinden önce organı biraz tanıyalım…
Karaciğerin işlevi nedir?
Vücuttaki tüm metabolizmayı ve detoksifikasyonu sağlayan karaciğer, ince bağırsaklardaki venöz kanı portal ven ve hepatik arter olmak üzere iki kaynaktan alır. Bağırsakta emilen tüm gıdalar portal ven ile karaciğere taşınırken, arteriyel sistem ise oksijenden zengin olan kanı bu organa taşır. Emilen tüm gıdalar karnın üst kısmında bulunan yaklaşık 1,5-2 kilo ağırlığındaki bu organa gider ve burada sentezlenir. Vücuda zararlı maddeler ise karaciğerde metabolize edilerek zararsız hale getirilir.
Karaciğer nakli gerektiren hastalıklar neler?
Türkiye’de karaciğer naklini gerektiren hastalıkların başında hepatitler gelir. Özellikle Hepatit B, Doğu ve Güneydoğu’da yaygın görülür. Yeterli aşılanma olmaması nedeniyle Türkiye’de Hepatit B taşıyıcılarının fazla olduğu bilinir. Bu insanlardan bir kısmı, kronik aktif Hepatit B ile siroza (karaciğer yetmezliği) olur. Erişkin kişilerde karaciğer naklini gerektirecek rahatsızlıklar sıralamasının ikinci sırasında alkol bağımlılığı, ardından da metabolik rahatsızlıklar gelir ancak bunlar çok daha nadir görülür.
Kanser de karaciğer nakli gerektirebilir
Karaciğerde gelişen tümörlerde de odak çok büyük değilse ve etrafa yayılmamışsa karaciğer nakli tercih edilir. Başka bir bölgede başlayan tümörlerde odağın tamamen çıkartıldığı ve sadece karaciğerde metastazın bulunduğu spesifik durumlarda da karaciğer nakli düşünülebilir. Kötü beslenmeye bağlı olarak gelişen ‘steatohepatit’ yani karaciğer yağlanması da doğru ve zamanında tedavi edilmediği takdirde organın işlevini yerine getirememesine neden olarak, karaciğer naklini zorunlu kılar.