Brusella Hastalığından Korunma Yolları
Brusella, aynı adla anılan bir bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir rahatsızlıktır. Brusella bakterisinin farklı türleri bulunur. İnsana bulaşarak hastalığa neden olan brusella bakterisi keçilerden, sığırlardan ve koyunlardan gelir. Bu hayvanların dışında köeklerde, develerde, ineklerde, domuzlarda da brusella görülür.
Akdeniz ateşi, Kıbrıs ateşi, Malta ateşi, kaya humması, dalgalı ateş gibi adlarla da anılan brusella hastalığına dünyanın her yerinde rastlanır. Hastalık Doğu Avrupa, Afrika ve Asya’da daha yaygındır.
Brusella Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Brusella sıklıkla ilkbahar ve yaz aylarında görülür. Peki brusella bulaşıcı mı?
- Brusellanın en yaygın bulaşma yolu çiğ ya da pişmiş et tüketmek, çiğ süt tüketmek ve çiğ sütten yapılmış süt-peynir ürünlerini tüketmektir,
- Enfekte olmuş hayvan ile temas sırasında, insan cildindeki yaralardan bakterinin insana geçmesi,
- Brusella bakterilerinin bulunulan ortamdan nefes yoluyla vücuda girmesi (bu tip bulaşma genellikle kesimhane gibi ortamlarda çalışan kişilerde, çiftliklerde ve laboratuvarlarda görülür),
- Enfekte hayvanın dışkısına temas.
Bunların dışında brusella hastalığının insandan insana yayılması çok nadir yaşanan bir durumdur. İnsandan insana bulaşmanın yollarından biri kan ya da doku nakli sırasında bulaşmadır. İnsandan insana bir diğer bulaşma yolu ise emzirmedir.
Brusella Hastalığı Belirtileri
Brusella belirtileri genellikle grip belirtileri ile benzeşir. Bu belirtiler bakteri bulaşmasından sonraki 5-30 gün içerisinde ortaya çıkar. İlk belirtiler şunlardır
- Yüksek ateş,
- Öksürük,
- Halsizlik,
- Karın ağrısı,
- İştahsızlık ve kilo verme,
- Baş ağrısı,
- Özellikle gece terlemeleri,
- Vücut ve eklem ağrıları,
- Sırt ağrısı.
Üstteki belirtiler dışında uzun süre devam eden, bir süre yok olup bir süre sonra yeniden ortaya çıkan aşağıdaki belirtiler de görülebilir. Kronik brusellası olan kişilerde bu belirtiler yıllarca görülmeye devam edebilir.
- Ateş basmaları,
- Merkezi sinir sistemi iltihabı (beyin ve omurilik zarlarında iltihap ya da beynin kendisinde iltihap),
- Eklemde iltihap (artrit),
- Kalp iltihabı (endokardit),
- Karaciğer iltihabı,
- Testis veya testis torbası iltihabı,
- Dalak iltihabı,
- Psikolojik değişiklikler,
- Tükenmişlik.
Brusella Hastalığından Korunma Yolları
- Pastörize edildiğinden emin olamadığınız süt ve peynir, yoğurt, dondurma gibi süt ürünlerini tüketmeyin. Pastörizasyon, çiğ sütün çok hızlı bir şekilde yüksek ısıya ulaştırılarak zararlı bakterilerden arındırılması işlemidir.
- Az pişmiş et yerine her zaman orta-iyi pişmiş et yemeyi tercih edin.
- Laboratuvar, mezbaha, et işleme tesisi gibi riskli yerlerde çalışıyorsanız, veteriner ya da çiftçiyseniz brusellaya karşı önlem almalısınız. Koruyucu giysi, eldiven, koruyucu gözlük giymeyi ihmal etmemeli ve çalışırken de dikkatli olmalısınız.
- Brusella bulaşmış bir hayvanla bir arada bulunduysanız, ona temas ettiyseniz hiçbir şikayetiniz olmasa da tedbiren doktora gidin.
Brusella Hastalığı Tedavisi
Brusella tedavisinde antibiyotiklerden yararlanılır. Rahatsızlığın geçmesi için genellikle 6-8 hafta arasında antibiyotik kullanılması gerekir. Bazı durumlarda bu süre uzayabilir. Brusella hastalığı inatçı bir rahatsızlıktır. Tedavinin ardından tekrar etme ihtimali yüzde 5-15 arasındadır. Hastalığın nüksetmesi tedaviden sonraki 6 ay içerisinde gerçekleşir. Brusella tedavisine erken evrede başlanması önemlidir. Ancak kimi durumlarda Brusella tedavisi aylarca sürebilir ve hatta kalıcı hale gelebilir. Brusellanın can kaybı ile sonuçlanması ise nadir bir durumdur.
Brusella Teşhisi Nasıl Konulur?
Brusella, özellikle hastalığın başlangıç dönemlerinde grip ile benzer belirtiler gösterdiği için teşhisi zor olabilir. Süratle yükselen ateş, kaslarınızda ağrı, kuvvetsizlik gibi yakınmalarınız olduğunda doktora gitmeyi ihmal etmeyin.
Doktorunuz muayene sırasında karaciğerde büyüme olup olmadığını, lenflerinizin şişip şişmediğini, dalağınızın büyüklüğünü, eklemlerinizde şişme olup olmadığını da kontrol edecektir. Bruselladan şüphelenilmesi halinde kan tahlili de istenir. Yapılacak bu kan tahlili ile enfeksiyon yaşamanıza neden olan brusella türü de doğru şekilde tanımlanacaktır.
Hamilelikte Brusella
Hamilelikte brusella hastalığına yakalanılması durumunda anne ve karnındaki bebeğin sağlığı açısından erken teşhis çok önemlidir. Bruselladan şüphelenilmesi durumunda kan testleri yapılır ve kısa süreli antibiyotik tedavisi yapılabilir. Brusella nedeniyle gebelik süreci sonlanabilir ya da bebekte doğum kusurları olabilir.
