Bel Fıtığı Neden Olur?
Hemen her gün neredeyse hepimiz bazı hatalı hareketler yapıp bel fıtığına davetiye çıkarabilir. Yorgun bir günün ardından kendimizi süratle yatağa atarız, ayakkabımızı bağlarken çömelmek yerine belimizi bükerek hızla eğiliriz, yerden bir şey alırken dikkat etmeyiz ve vücut ağırlığımızı belimize veririz. Peki, sıkça tekrarlanan bu davranışların bir süre sonra belde yaşam kalitesini düşüren şiddetli ağrılara, daha da kötüsü bel fıtığına yol açabildiğini biliyor musunuz? Bel fıtığı nedir? Hatalı hareketlerle vücudumuza yüklendiğimizde, omurga arasında yer alan ve omurganın maruz kaldığı yükün eşit olarak dağılmasını sağlayan disk çekirdeği yırtılır ve çekirdek içinde yırtılma sonucu oluşan parçalar onu çevreleyen ve zayıflamış kasnağın dışarı doğru esnemesiyle yer değiştirir. Bu tabloya da bel fıtığı denir. Bel fıtığına yakalanmamak için bu hareketleri yaparken dikkatli olun…
1. Ayakkabı Bağlama Kuralı
Ayakkabınızı dizlerinizi kırmadan, belinize yüklenerek giymeye ve yine aynı şekilde bağlamaya çalışmanız belinizdeki eklem kaslarına ağırlık binmesine, bunun sonucunda da disk içindeki basıncın yükselmesine neden olur. Bu hatalı alışkanlığınıza sık sık devam ettiğinizde bir süre sonra bel ağrısı kaçınılmaz hale gelir. Eğilirken diziniz yerine devamlı belinizi kullanmak da bir süre sonra belde fıtık oluşumuna neden olabilir.
Doğrusu: Bir ayağınızı öne doğru yüksek bir basamağa koyun, ardından dizlerinizi öne doğru kırarak eğilin. Bu hareket bel kaslarınıza binen yükü azaltmaya ve belinizin zedelenmesini önlemeye yardımcı olacaktır.
2. Aşama Aşama Uzanma
Yatağa sürekli hatalı şekilde uzanmak, belin içindeki eklem kıkırdaklarına yük bindirerek eskimelerine neden olur. Eskiyen eklem kıkırdakları da çok çabuk deformasyona uğrar. Bu durumun devamlı hale gelmesi sonucunda disk çekirdeği parçalanır ve fıtık oluşur.
Doğrusu: Bel sağlığınız için önce yatağa oturun, ardından sırasıyla avuç, dirsek, omuz ve boynunuzu yatağa yerleştirin. En son bacaklarınızı da yatağa alıp, sırt üstü yatar pozisyona geçin. Yataktan kalkarken de aynı şekilde yan dönüp önce ayaklarınızı aşağıya indirin, ardından el ve dirseklerinizden destek alarak oturur pozisyona gelin. Bu şekilde yatma ve kalkma pozisyonu aldığınız zaman belinizdeki kasları kademeli olarak devreye sokmuş olursunuz.
3. Düşen Şeyi Yerden Kademeli Olarak Alın
Yere düşen bir eşyayı hızlıca almak her ne kadar kolay gelse de ani ve hatalı yapılan hareketler bele zarar verir. Aniden ve belinizi kırarak yerden nesne almaya çalışmanız belinizdeki kaslara yüklenmenize yol açar. Kaslara yüklenen hatalı hareket de kası zedeler ve beliniz size ağrıyla sinyal verir. Bu hareketi sıkça tekrarladığınızda belinizde travma oluşur, bunun sonucunda bel ağrısı kronik hale dönüştüğü gibi bel fıtığı da gelişebilir.
Doğrusu: Düşen bir eşyayı belinize yüklenmeden, dizlerinizi kırıp, ardından eğilerek kademeli bir şekilde alın.
4. ‘Topuklu Ayakkabı’ Deyip Geçmeyin
Günlük ofis ve parti şıklığının bir numaralı aksesuarlardan biri olan topuklu ayakkabılar bel ve kalçalarınızda ciddi problemler oluşturabilir. Topuk yüksekliği az olan ayakkabılar tolere edilebilir. Ancak yükseklik belirli bir düzeyin üzerinde olunca ve yüksek topuklu ayakkabı giyilmesi alışkanlık haline gelince bel bölgesinin doğal girintisi azalır, zamanla bu girinti düzleşir. Belde yapısal bozulmalarla birlikte bel ağrısı zamanla kronikleşir. Yüksek topuklarla ağır nesneler kaldırmak ise belde fıtık oluşumuna neden olabilir.
Doğrusu: Çok yüksek ve devamlı olacak şekilde topuklu ayakkabı giymemeye özen gösterin. Bunun yerine daha alçak topuklu, örneğin 3 santim yüksekliğinde ayakkabılar bel sağlığınız açısından daha doğru bir tercih olacaktır.
5. Televizyon İzlerken Sırtınızı Yaslayın
Eğri veya sırtınızı yaslamadan tabure oturuşu yaptığınızda sırttaki kaslar sizi ayakta tutmak için kasılır. Bu kasılmalar da damarları daraltarak kan dolaşımını azaltır. Bu şekilde enerji kaybı yaşadığınızda beliniz ağrımaya başlayarak size yorulduğuna dair bir mesaj verir. Belinizde oluşan ağrıları dikkate almazsanız beraberinde daha şiddetli ağrılar gelişebilir. Disk çekirdeğinin dayanabileceği bir güç var. Devamlı kötü pozisyon ve güce maruz kalarak durmak, disk çekirdeğinin birbiriyle olan bağlantılarında kopmalara neden olur. Bunun soncunda çekirdekte ve etrafındaki kasnakta yırtılmalar ortaya çıkar ve fıtık oluşur.
Doğrusu: Doğru pozisyon, sırtınızı koltuğa dik yasladığınız pozisyondur. Koltuğun sırtınızı takip etmesi önemli. Bel boşluğunuzu dolduran bir destek olduğundan emin olun.
6. 3 Kiloluk Ağırlık 9 Kilo Olmasın
Ağırlık gövdeye ne kadar uzak kaldırılırsa bele o kadar fazla etki eder. Örneğin 3 kiloluk bir ağırlığı vücudunuza yapışık olarak kaldırdığınızda o ağırlığı tam 3 kilo hissedersiniz. Onu elinizle bir metre uzaktan kaldırdığınız zaman ise aynı eşya 9 kilo ağırlığına ulaşır. Ağırlıkların eklem üzerine tekrar tekrar yüklenmesi eklemin kalınlaşmasına, bunun sonucunda da hacminin büyümesine neden olur. Büyüyen hacmin yaptığı baskı disk çekirdeğinin yırtılmasına ve bunun sonucunda da fıtık oluşumuna yol açar.
Doğrusu: Çok ağır eşya kaldırmayın. Eşyayı gövdenize en yakın şekilde tutarak kaldırmaya da dikkat edin.
