Terleme Neden Olur?
Aşırı terleme (hiperhidroz), ter bezlerinin hiperaktivitesine bağlı olarak deri yüzeyine salgılanan ter miktarının artmasıdır. Aşırı terleme genellikle yapısal olarak ortaya çıkar. Olguların yüzde 40’ında aile öyküsü mevcuttur. En sık avuç içi, ayak tabanı ve koltuk altlarında görülür. Genellikle çocukluk dönemi ya da ergenlikte başlar ve yıllarca devam edebilir.
Aşırı terleme nedenleri şöyle sıralanır;
- Genetik faktörler,
- Tiroid bezi hastalıkları,
- Hormonal hastalıklar,
- Metabolik hastalıklar,
- Şeker hastalığı,
- Kullanılan bazı ilaçlar.
Diğer aşırı terleme nedenleri ise şöyle sıralanabilir;
Enfeksiyon Hastalıkları: Viral ve bakteriyel olanlar akut, tüberküloz hastalığı ise kronik terleme nedeni olabilir.
İlaç ve Madde Kullanımı: Nortriptilin, pilokarpine, çinko tabletleri, siprofloksasin, asiklovir, esomeprazol, alkol, kokain ve eroin kullanımı…
Hormon Bozukluklarına Neden Olan Endokrin Sistem Hastalıkları: Diyabet, hipertiroidizm, menopoz, gebelik.
Nörolojik Hastalıklar: Parkinson hastalığı, gut hastalığı, omurilik yaralanmaları, karsinoid sendrom, kalp yetmezliği, beyin hasar ve kanamaları, vitiligo.
Kanser: Lenfoma, terlemenin artmasına neden olabilir.
Aşırı Terleme Tedavisi
İlaç Tedavisi: Terlemeyi azaltıcı bir takım bölgesel ya da sistemik ilaçlar kullanılabilir ancak bunların etkisi sınırlı kalır ve yan etkileri çok fazla görülür.
İyonferez Tedavisi: İyontoforez, ellere ve ayaklara, musluk suyu ya da özel ilaçlı bir su içerisinde 15-25 miliamperlik akımın uygulandığı bir işlemdir. Avuç içi ve ayak tabanlarında görülen aşırı terlemenin tedavisinde uygulanır. Ter bezi kanallarında tıkanmaya neden olarak etki ettiği düşünülmektedir. Bir ay boyunca haftada 3-5 gün, 20 dakika süre ile uygulanır. Terlemede azalma 1-2 hafta içerisinde ortaya çıkar. Birinci ayın sonunda istenen etki elde edildikten sonra 2 haftada ya da ayda bir kez tekrar edilebilir. İyontoforez sırasında el ve ayaklarda iğnelenme, karıncalanma hissi, deride hafif kızarıklık ve kuruluk görülebilir. Ancak bunlar kısa sürede kendiliğinden düzelir.
AşırıTerleme Ameliyatı: Aşırı terlemenin tedavisinde kalıcı bir çözüm için cerrahi yöntemin uygulanması gerekir. Vücutta hangi bölge terliyorsa, o bölgede bulunan sempatik sinirler buna yol açar. Aşırı terleyen kişinin omurgasıyla kaburgaların birleştiği yerde ve kaburga kemiklerinin altında sağlı sollu yer alan küçük sinirler, terleme sırasında aktive olur. Kapalı yöntemle koltuk altındaki kıl çizgisinden içeri girilerek, sempatik sinirlerden ter bezlerine sinyal gitmemesi için bloke edilir. Ameliyat yaklaşık 10 dakika sürer, hasta ayın gün evine gidebilir.
Aşırı Terleme Testleri
Aşırı terleme sorunu yaşayan kişilere öncelikle aşırı terlemenin tipine (genel veya bölgesel) göre ve altta yatan hastalıklara yönelik kan testleri yapılır. Hiperhidroz tanısında en sık kullanılan test nişasta-iyot testidir. Bu testte önce terleyen bölgelere tentürdiyot sürülür ve kuruması beklenir. Ardından üzerine nişasta tozu serpilir. Aşırı terleyen bölgeler lacivert-siyah bir renge dönüşür. Terleme artışını gösterir, miktarını değil. Ayrıca özel laboratuarlarda yapılan gravimetrik ve higrometrik teknikler de terlemenin miktarı hakkında kantitatif fikir veren yöntemlerdir. Bu yöntemler belli bir deri bölgesinde oluşan terin ağırlığını ve miktarını ölçerler.
Hiperhidroz, hem hijyen hem de sosyal ilişkiler açısından son derece rahatsız edici hale gelebilir. Koltuk altlarında olduğunda kötü kokunun yanı sıra giysilerin ıslanmasına ve lekelenmesine neden olurken, elleri terleyen kişiler için basit bir tokalaşma eylemi bile önemli bir sorun haline gelebilir. Ayak terlemeleri ise hem sağlık sorunlarına, hem de kokuya yol açar. Tüm bu şikayetler, hem sağlığı hem de psikolojiyi olumsuz etkileyen önemli bir sağlık sorununa dönüşür.
Aşırı Terleme Psikolojiyi ve Sosyalleşmeyi Engelliyor
Hiperhidroz, hem hijyen hem de sosyal ilişkiler açısından son derece rahatsız edici hale gelebilir. Koltuk altlarında olduğunda kötü kokunun yanı sıra giysilerin ıslanmasına ve lekelenmesine neden olurken, elleri terleyen kişiler için basit bir tokalaşma eylemi bile önemli bir sorun haline gelebilir. Ayak terlemeleri ise hem sağlık sorunlarına, hem de kokuya yol açar. Tüm bu şikayetler, hem sağlığı hem de psikolojiyi olumsuz etkileyen önemli bir sağlık sorununa dönüşür.
