Anne sütü yapan besinler
Anne sütü… Dünyadaki en değerli besin… Özellikle ilk 6 ay bebeğinizin beslenmesinin tek başrol oyuncusu anne sütüdür. Yerini hiçbir şeyin tutamadığı bu özel besinin miktarı ve kalitesi, annenin emzirme dönemindeki beslenme alışkanlıklarıyla büyük oranda örtüşür. Anne sütü için annelerin bu dönemde normal gereksinimlerine ek olarak günlük yaklaşık 500 kalori almaları yeterli. Ancak önemli olan bu kaloriye karşılık gelecek yiyecek ve içeceklerin neler olması gerektiği. İşte anne sütünü arttıran gıdalar…
1. Baklagiller
İyi bir demir kaynağı olan baklagiller, süt miktarını ve kalitesini artırır. Özellikle emziren anne vejetaryen ise diyetinde mutlaka bu besinlere yer vermeli. Ancak zaman zaman annede gaz problemlerine yol açabildiğinden bu besinler, bebekte de benzer problemlere neden olabilir.
Öneri: Bu yiyecekler sizde gaz sorunu oluşturmuyorsa, haftada 2-3 defa nohut, kuru fasulye, barbunya gibi baklagillere öğünlerde yer verebilirsiniz.
2. Koyu yeşil yapraklı sebzeler
Ispanak, kara lahana gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler içerdikleri fitoöstrojenler ile süt miktarını artırır. Ayrıca bu sebzeler kalsiyum, demir, folat ve A vitamini bakımından zengin olmasıyla da anne sütünün kalitesinin artmasına da katkı sağlar.
Öneri: Koyu yeşil yapraklı sebzeleri gün içerisinde salatalarınıza ekleyebilir veya sebze yemeği olarak tüketebilirsiniz.
3. Sarımsak
Yapılan çalışmalar gösteriyor ki; anne emzirme öncesinde sarımsak tüketirse bebekler daha aktif ve daha çok emer. Asıl etmen; bebeğin aktif bir şekilde anneyi emmesidir. Bu noktada sarımsağın süt miktarını artırdığını söylemek mümkün. Ancak sarımsak bebeklerde gaz oluşumuna ve hazım problemlerine de yol açabilir.
Öneri: Emzirirken sarımsağı az miktar ile başlayarak yemeklerinize ekleyin ve bebeğinizin verdiği tepkileri gözlemleyin. Gaz ya da hazımsızlık gibi problemler oluşmuyorsa gün içerisinde 1-2 diş tüketebilir veya yemekte zorlanıyorsanız sarımsak kapsülü alabilirsiniz.
4. Su
Anne sütünün miktarını artırmak için tüketilmesi gereken temel besin; sudur. Anne sütünün yüzde 87’si sudan oluşur. Emziren annelerin bu süreçte normal gereksinimlerinden daha fazla su tüketmeleri gerekir. 60 kiloluk birinin günlük tüketmesi gereken su miktarı yaklaşık 2 litreyken, emziren annelerde bu rakam 3-3,5 litreye çıkar. Bu gereksinimin 2-2,5 litresi saf sudan, kalan kısmı ise şekersiz komposto, bitki çayı ve ayran gibi içeceklerle karşılanabilir. Gereksiz kilo alımının engellenmesi için kompostolara şeker ilavesine gerek yok, meyvenin kendi şekeri yeterli.
Öneri: Halk arasında bilinenin aksine şeker ve şekerli besinler süt miktarını artırmaz. Her emzirme esnasında 1-1,5 bardak su tüketerek yeterli sıvı alımını sağlayabilir, süt miktarını artırabilirsiniz.
5. Yulaf
Son dönemde yapılan çalışmalar gösteriyor ki annede demir eksikliği olması durumunda süt üretimi de düşer. Yulaf iyi bir demir kaynağı, ayrıca rahatlatıcı etkisiyle sütün meme kanallarında ilerlemesini sağlayan oksitosin hormonunun salınımını uyarır. Bu sayede de sütün kanallardan ilerlemesi hızlanır.
Öneri: Sabah kahvaltılarınızı yulafla zenginleştirebilir, yulafı pişirerek veya süt ile tüketebilirsiniz.
6. Arpa
Hayvanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalar arpanın içinde bulunan polisakkaritin, annedeki prolaktin miktarını artırdığını gösterir. Prolaktin, memede bulunan süt salgılayıcı hücrelerden süt salınımını uyaran hormondur.
Öneri: Arpanın bu etkisinden faydalanmak için arpanın çimlendirilmesiyle elde edilen malt içeceklerinden günde 1 tane tüketebilirsiniz. Ancak unutmayın bu içecekler yüksek kalori içerikleri nedeniyle aşırı tüketilirse istenmeyen kilo artışlarına yol açabilir.
7. Ceviz, fındık ve badem
Ceviz, fındık, badem gibi yağlı tohumlar emziren annelerin diyetinde mutlaka yer almalı. Bu tohumlar, vücut tarafından sentezlenemeyen ve mutlaka dışarıdan alınması gereken yağlar bakımından zengin olduğu için anne sütünün kalitesinin artırılmasında önem taşır. Ayrıca yağlı tohumların içeriğinde bulunan bazı aminoasitler, anne sütünün oluşumu için gerekli olan seratoninin yapısına katılarak süt miktarının ve kalitesinin artırılmasında rol oynar.
Öneri: Bu yağlı tohumlar yüksek kalori içerir. Gün içerisinde ara öğünlerde 3-4 tam ceviz, 10-12 adet çiğ badem veya fındık yiyebilirsiniz.
8. Havuç
Havucun içeriğinde meme dokusunun sağlıklı gelişimini ve anne sütü oluşumunu destekleyerek östrojen benzeri görev yapan, bitkisel bir kimyasal olan fitoöstrojen bulunuyor. Fitoöstrojen de süt üretimini artırır. Östrojen hormonu meme dokusu içerisindeki süt kanallarını geliştirir. Ayrıca havuç iyi bir beta karoten kaynağı ve emzirme sürecinde artan beta karoten ihtiyacını karşılar.
Öneri: Salatalarınıza mutlaka günde 1 adet havuç ekleyin. Yapılan çalışmalar, emzirme döneminde havuç tüketen annelerin çocuklarının ilerleyen dönemlerde havuç tüketmeyi daha kolay kabul ettiğini gösteriyor.
9. Rezene
İçerdiği fitoöstrojenler nedeni ile östrojen benzeri bir görev yaparak anne sütünün miktarını ve sütün yağ içeriğini artırır. Rezene ayrıca anne sütü yolu ile bebeğe geçerek sindirim ve hazımsızlık problemleri yaşamasını önler.
Öneri: Siyah çay yerine rezene çayı tüketin ve içine şeker eklemeyin. Günde 2-3 fincan rezene çayı tüketerek süt miktarını artırabilirsiniz.
10. Susam
Yüksek kalsiyum içeriği ve östrojen hormonuna benzer özellikler göstermesi nedeni ile anne sütünün miktarını artırıcı özelliğe sahip.
Öneri: Susam tanelerini salatalarınıza ekleyerek günde 1-2 çay kaşığı kadar tüketebilirsiniz.