Tiroit bezi alınır mı?
Boğazımızda bulunan kelebek şeklindeki tiroit adlı yapı hayati önem taşıyan hormonlarımızı salgılama görevi görür. Tiroit hastalıklarının tedavisinde cerrahi yöntem büyük önem taşır. Tiroit ameliyatında önemli nokta, uygun kişide, doğru cerrahi girişimin yapılmasıdır. Ameliyatla, hastalığın nedenine bağlı olarak, tiroit bezinin bir kısmı ya da tamamı çıkarılır. Özellikle, son yıllarda gelişen teknolojinin de katkısıyla, başarılı bir ameliyat sonrasında kişi günlük hayatına kısa sürede dönebilir. Tiroit bezinin tümünün alınması (total tiroidektomi) gerektiği durumlarda ise kişilerin tiroit hormonu kullanması gerekir. Tiroit bezlerinde ortaya çıkabilen hormonal ve yapısal bozuklukların iyi değerlendirilmesi önemli. Tiroitte cerrahi tedavi gerektiren problemler şöyle sıralanır…
Tiroit kanserinde cerrahi tedavi tercih edilir
Tiroit nodüllerinin dünyada görülme sıklığı yaklaşık yüzde 4-7 olarak bilinirken, Türkiye’de ultrasonografi yapılan kişilerin yarısında nodül görülebilir. Buradaki önemli nokta hangi nodülün ameliyat gerektirdiğinin saptanmasıdır. Nodülün yapısı hakkında en önemli bilgiyi yapılan muayene ve ultrasonografi sağlar. Kararı etkileyen en önemli tanısal işlem ise nodülden yapılan ince iğne aspirasyon biyopsisidir. Biyopsi sonucunda kanser şüphesi bulunan nodüllerin ameliyat edilmesi gerekir. İyi huylu olarak tanımlanan nodüller ameliyat edilmeden takip edilebilir. Tiroit kanseri ise cerrahi tedaviyle en iyi sonuç alınan kanserlerin başında yer gelir.
Tiroit bezi çok çalışıyorsa…
Graves hastalığı (zehirli guatr): Tiroit bezi aşırı hormon salgılayan kişilerin büyük bir bölümünde Graves hastalığı ortaya çıkabilir. Otoimmün (vücudun kendine karşı oluşturduğu) olduğu düşünülen bu hastalıkta aşırı miktarda tiroit hormonu salgılanır. Buna bağlı olarak da metabolizma çok hızlanır, nabız yükselir ve kişi kilo alamaz hale gelir. Graves hastalığının en karakteristik belirtilerinden biri de ‘ekzoftalmus’ denilen gözlerin öne doğru büyümesidir. Graves hastalığı, öncelikle tiroit hormonu karşıtı ilaç ve radyoaktif iyot ile tedavi edilir. İlaç tedavisi ile kontrol edilemeyen 40 yaşından genç kişiler, nodülü bulunanlar ve ekzoftalmusu bulunan Graves hastaları ameliyat edilerek tedavi olur. Cerrahi tedaviyle tiroit bezinin tümü çıkarılabilir.
Toksik adenom (tek nodül): Tiroit bezinde ortaya çıkan tek nodülün aşırı salgı yaparak, metabolizma hızının artmasına ve organ fonksiyonlarının bozulmasına neden olması durumu olarak tanımlanır. Diğer yöntemlerle de tedavi edilen bu hastalıkta, en etkili yöntemi cerrahi tedavidir. Nodülün bulunduğu tiroit lobunun çıkarıldığı ameliyatta başarı oranı yüksek.
Toksik multinodüler guatr (çok sayıda nodül): Bezde bulunan nodüllerin, yıllar içerisinde bir ya da birkaçının değişim gösterip, kendi başına hormon salgılamaya başlayarak, metabolizma hızının artmasına ve organ fonksiyonlarının bozulmasına neden olur. Yine bu hastalıkta da cerrahi tedavi en etkin sonuç alınan tedavi yöntemi olarak öne çıkar. Yapılan ameliyatta aşırı salgı ortadan kaldırıldığı gibi, nodüllerin arasından tesadüfi olarak ortaya çıkabilecek tiroit kanseri de tedavi edilir.
Tiroit bezi ya da nodülü baskı yapıyorsa…
Tiroit bezi hormon salgılama veya sentezindeki problemler sonucu büyüyerek ya da büyük nodüller nedeniyle çevresindeki organlara baskı yapabilir. Nefes borusu, yemek borusu ve konuşmamızı sağlayan sinire baskı yaparak, nefes almakta zorlanma, yutma problemleri, ses kısıklığı ortaya çıkabilir. Göğüs boşluğu içerisine büyüyerek, nefes borusuna büyük damarlara yaptığı baskı sonucu çok ağır nefes alma zorlukları ve boyun ve yüzde şişmeye neden olabilir. Bu durumda ameliyatla büyüyen tiroit bezi çıkartılarak bu şikayetler başarılı bir şekilde ortadan kaldırılır.
Estetik açıdan rahatsız ediyorsa…
Tiroit bezinde nodüllerin varlığı ‘nodüler guatr’ olarak tanımlanır. Sorunun ortaya çıkmasındaki en önemli etken ise iyot eksikliği olarak gösterilir. Bunun dışında bazı çevresel faktörler ve genetik yatkınlık da buna neden olabilir. Bu durumda ortaya çıkan görüntü, hastaları ve özellikle de kadınları rahatsız edebilir. Ortaya çıkan görüntü de ameliyat nedeni olabilir. Ameliyat sonrası rahatsızlık veren görüntü ortadan kalkar. Ameliyat için yapılan kesi izi birkaç ay sonra rahatsızlık vermeyen bir hale gelir.
