Alerjik Rinit Tedavisi
Rinit yani nezle sık görülen, insan sağlığını ve yaşam kalitesini etkileyen bir rahatsızlıktır. Anne ya da babada alerjik durum mevcutsa, çocuklarda da görülme sıklığı fazladır. Alerjik rinit (mevsimsel alerjik rinit), genellikle küçük yaşlarda başlar. Belirli bir alerjen ile karşılaşıldığı zaman, şikayetler ortaya çıkar. Alerjik rinit belirtileri, yıl boyu sürebilir veya çoğunlukla bahar aylarında olmak üzere bazı mevsimlerde daha belirgin olarak ortaya çıkabilir.
Alerjik Rinit Belirtileri
Alerjik rinit belirtileri şöyle sıralanır;
- Burun akıntısı ve burun tıkanıklığı,
- Sulu, berrak burun akıntısı,
- Burunda kaşıntı,
- Göz zarı iltihabı,
- Hapşırma
- Göz yaşarması,
- Gözlerde kaşıntı,
- Geniz akıntısı,
- Damakta ve gırtlakta kaşıntı,
- Boğazda gıcık,
- Horlama,
- Genizden konuşma
- Kronik öksürük,
- Orta kulakta basınç problemleri,
- Kulakta dolgunluk hissi,
- Koku alamama,
- Baş ağrısı
Ayrıca Alerjik riniti olan kişilerde;
- Sinüzite,
- Burunda et büyümesine (konka hipertrofisi, polip),
- Astım ve cilt reaksiyonlarına, normal kişilere göre daha fazla rastlanır.
Alerjik Rinit Tedavisi
Alerjik rinit tedavisi 4 ayrı yöntemle yapılır:
- Alerjen uyaranlarla temasın kesilmesi,
- İlaç tedavisi,
- Hiposensibilizasyon (aşı tedavisi)
- Cerrahi müdahale
Alerjik Rinit İlaçları
Alerji tedavisinde birçok ilaçtan yararlanılır. Bunlar arasında antihistaminikler, dekonjestanlar, kromolin ve kortizonlu ilaçlar bulunur. İlaç tedavisinin özelliği çok çabuk etkisini göstermesi. Burun içerisine uygulanarak kullanılan kortizonlu spreylerin yan etkileri oldukça az. Ancak bu ilaçların etki gösterecek en düşük dozda ve düzenli olarak kullanılması yararlı olur. Çevre kontrolü ve ilaç tedavisine rağmen şikâyetlerin 2 yıldan fazla devam etmesi durumunda ise önerilir. Bu aşılar, alerjen maddeye karşı duyarsızlaştırmak için düşük dozlardan yüksek dozlara kadar alerjen madde verilmesi şeklinde uygulanır. Tedavinin özelliği, çok çabuk etki etmesi ve hastaların da temel isteği olan gerçek anlamda iyileşmeyi sunabilmesidir. Ancak etkisi yavaş görülür ve sadece aşıda kullanılan maddelere karşı iyileşme elde edilir. Tedavi 3-5 yıl süreyle uygulanır ve ilk 3 yıl içinde yeterli iyileşme görülmezse tedaviyi sonlandırmak gerekir.
Cerrahi tedavi, daha çok aşırı büyümüş burun etlerinin veya poliplerin tedavisine yönelik olarak yapılır.
Bu yöntemler tek tek veya kombine olarak kullanılabilir. En etkili tedavi yöntemi uygulansa bile eğer alerjen maddelerle yoğun olarak karşılaşılıyorsa başarı şansı az görülür.
Alerjik Rinit Ne İyi Gelir?
Alerjik rinitin tamamen kurtulmak ne yazık ki mümkün değil. Özellikle hasta uzaklaşamayacağı bir alerjenin etkisi altındaysa... Örneğin son yıllarda şehirlerde yaşayan insanlarda alerji görülme oranı arttı. Bunun en temel nedeni ise hava kirliğinin büyük şehirlerde daha yoğun olması. Hava kirliliği nedeniyle alerjik olan bir hastanın bu ortamdan tamamen uzaklaşması beklenemez. Ancak günlük hayatta alınabilecek bazı önlemlerle şikayetleri önemli ölçüde azaltmak mümkün.
- Çimleri keserken veya ev temizliği yaparken polen maskesi takın.
- Isıtma ve havalandırma sistemlerindeki filtreleri aylık olarak değiştirin yada bir hava temizleme aygıtı kullanmaya başlayın.
- Polenlerin çok yoğun olduğu dönemlerde kapıları ve pencereleri kapalı tutun.
- Evde bitki ve hayvan bulundurmayın.
- Kuş tüyü yastıkları, yün battaniye ve yün örtüleri pamuk veya sentetik maddeden yapılmış olanlarla değiştirin.
- Gerekli olduğunda doktor kontrolünde antihistaminik ve dekonjestan kullanın.
- Yatağınızın baş tarafı yukarı kaldırılmış bir şekilde uyuyun.
- Genel sağlık kurallarına uyun; rutin egzersiz yapın, sigara kullanmayın, hava kirliliğine neden olan suni maddelerden uzak durun, dengeli ve az karbonhidratlı beslenin, vitamin eksikliğiniz olmadığından emin olun. Bağışıklık sisteminiz ne kadar güçlü olursa alerjenlere karşı kalkanınız o kadar sağlam olur.
- Havanın kuru olduğu mevsimlerde odayı nemli tutmak için buharlı oda nemlendiricilerinden kullanın ancak nemlendiricide mantar ürememesine dikkat edin.
- Polenlerden başka bir diğer alerjen de “mold” adı verilen küfler. Toprak ve ev bitkilerinde yaşayan bu küfler etrafa yayılarak alerjilere neden oluyor. Mold’ların üremesine engel olmak için ev bitkilerini mümkün olduğunca az sayıda tutun.
Alerjik Rinit Tipleri
- Mevsimsel alerjik rinit: Ağaç, çayır ve yabani ot polenlerine karşı alerji gelişmesi sonucunda ortaya çıkar. Hastalığın yıl içindeki süresi iklimle yakından ilişkilidir. Polen mevsimi dışında hastalar genelde rahat nefes alabilir. İlkbaharın erken dönemlerinde ağaç polenleri, ilkbaharın ilerleyen aylarında ve yaz başında çayır polenleri, yaz ortasından sonbahara kadar da yabani ot polenleri bu şikayetlere neden olabilir.
- Yıl boyunca devam eden alerjik rinit: Bu sorunu yaşayan hastaların alerjenlere teması yıl boyu devam eder ve dolayısıyla da şikayetler genellikle tüm yıla yayılır. Ev tozu akarları, hamamböcekleri, evcil hayvanlar ve hamamböcekleri alerjiye neden olan etkenler arasında yer alır.
- Mesleki alerjik rinit: Çalışma ortamında ya da okuldaki alerjenlere ya da tahriş edici maddelere bağlı olarak oluşur. Hapşırma, burun akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi alerjik rinit bulguları, çalışma ortamına girdikten sonra ortaya çıkar. Hastalar hafta sonlarında ve tatillerde herhangi bir rahatsızlık hissetmez.
