Bu belirtiler akciğer kanseri habercisi olabilir
Sıklığı son 20 yıldır dikkat çekici şekilde artan akciğer kanseri pek çok kişinin hayatını tehdit ediyor. Akciğer kanserinin görülme sıklığındaki artışın nedenleri arasında ise başta sigara tüketimi olmak üzere, çevre kirliliği ve havadaki kanserojenler yer alıyor. Akciğer kanserine erken tanı konulduğunda tam tedavi başarısı yüzde 85-90 gibi oldukça yüksek bir oranda seyrediyor. Ancak belirtilerin hasta tarafından önemsenmemesi ve hastalığın sinsi seyretmesi nedeniyle akciğer kanserinin fark edilmesi genellikle ileri evrelerde gerçekleşiyor. Bu nedenle erken tanı için özellikle sigara içen ve 50 yaş üzerinde olan kişilerin yıllık akciğer tarama programlarına katılmaları, inatçı öksürük ve balgamda kan görülmesi gibi durumlarda ise zaman kaybetmeden mutlaka bir hekime başvurmaları gerekiyor.
Akciğer kanseri erkeklerde daha çok görülüyor
Dünyadaki tüm kanserlerin yüzde 12,9’unu akciğer kanseri oluşturuyor. Yeni olgu sayısı ise yıllık 1,8 milyonda seyrediyor. Ülkemizde de her yıl 30-40 bin kişiye yeni tanı konulacağı öngörülüyor. Kanser türlerine bağlı ölümlerde her 5 kanser hastasından biri akciğer kanseri sebebiyle hayatını kaybediyor. Bu kanser türünün görülme sıklığı tüm kanserler arasında erkeklerde ilk sırada, kadınlarda ise ilk 5 içinde yer alıyor. Ülkemizde akciğer kanserinin kadınlarda görülme sıklığı yüz binde 10 iken erkeklerde bu sayı 75’e yükseliyor. Bunun nedeni ise erkeklerde sigara içme oranlarının yüksek olması, endüstriyel işlerde daha fazla çalışmaları ve stres.
Akciğer kanserinin en büyük nedeni sigara
Akciğerde görülen kanserlerin yüzde 90’ını sigara oluşturuyor. Bunun yanı sıra akciğerde kanser oluşumuna neden olan faktörler arasında; toprakta bulunan radon gazı, asbest, diğer kimyasallara maruz kalma, yüksek düzeyde hava kirliliği, içilen sudaki yüksek arsenik oranı, akciğere önceden radyasyon tedavisi uygulanması gibi sebepler yer alıyor. Tüm bu faktörlere maruz kalan kişiler ve ailesinde kanser hikayesi olanlar risk altında bulunuyor.
Öksürük ve halsizlik varsa, dikkat!
Akciğer kanserinde erken tanı çok önemli. İlk akciğer kanseri belirtileri arasında yer alan inatçı öksürük ve halsizlik ne yazık ki hastalar tarafından fark edilse de, başka nedenlere bağlı olduğu düşünülerek önemsenmiyor. Özellikle sigara içenler bunun sigaraya bağlı olduğunu düşünerek dikkate almıyor. Bu yüzden hastaya genellikle başka bir nedenle çekilen akciğer grafisi sonrasında tanı konulabiliyor. Oysa her hastalıkta olduğu gibi akciğer kanserlerinde de erken tanı büyük önem taşıyor. Çünkü erken tanı sayesinde ameliyatla tam tedavi sağlanabiliyor.
Yılda 1 kez tarama öneriliyor
Tanı koyma yöntemlerinde; ortalama 30 yıl 1 paket ya da 15 yıl 2 paket sigara içen kişilerde veya son 15 yıl içinde sigarayı bırakmış 55-75 yaş arası kişilerde düşük doz akciğer tomografisi diğer tüm yöntemlerden yüzde 20 daha başarılı oluyor.
Akciğer kanserinde erken tanıda başarı oranı yüzde 90!
Akciğer kanseri tedavisinde; hastalığın hücre tipi, evresi ve hastanın klinik durumu büyük bir önem taşıyor. Hastalığın dört evresi ve bu evrelerin de alt grupları bulunuyor. Evre III-A denilen grup da dahil olmak üzere her hastanın ameliyat şansı bulunuyor. En yüksek hayatta kalma oranları ameliyat olan hastalardır. Evre I denilen erken evrede tedaviyle başarı oranı yüzde 85-90 civarında seyrediyor. Bunun yanı sıra yeni tedavi yöntemleri kapsamında, günümüzde kanserli doku hücrelerindeki genetik değişiklikleri hedef alan ilaçlar geliştiriliyor ve kullanılıyor.
Akciğer kanserinden korunmada en etkili yol...
Önlenebilir bir hastalık olan akciğer kanserinin en önemli nedeni tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı olarak biliniyor. Bu sebeple sigaraya başlamanın önlenmesi ve sigara içenlerin bırakması hastalıktan korunmanın en önemli faktörü. Bunun yanı sıra radyasyon maruziyetine neden olan akciğer grafisi veya bilgisayarlı tomografi gibi tetkiklerin zorunlu olmadıkça yapılmaması öneriliyor. Asbest, radon ve zararlı gaz ve kimyasallara maruz kalmanın önlenmesi, çevresindeki solunum havasında asbest lifleri bulunan kişilerde profesyonel koruyucu solunum maskeleri kullanılması kanser riskini azaltabiliyor.
Akciğer kanseri belirtileri
Tanı konulan hastalarda belirtiler tümörün akciğer içindeki yerleşimine, büyüklüğüne, yayılım yerine ve yayılma derecesine bağlı olarak çeşitlilik gösteriyor.
Tümörün göğüs içi yayılımına bağlı belirtiler:
- Devamlı yoğun öksürük,
- Göğüs, omuz ve sırt ağrısı,
- Balgam miktar ve renginde değişme,
- Kanlı balgam ve kan tükürme,
- Nefes darlığı,
- Ses kısıklığı,
- Yutma bozukluğu,
- Boyun ve yüzde şişlik,
- Göz kapağında düşme,
- Hışıltılı solunum,
- Tekrarlayan bronşit veya zatürre atakları.
Tümörün göğüs dışı (karaciğer, lenf bezeleri, beyin, böbrek üstü bezleri, vb.) yayılımına bağlı belirtiler:
- Baş ağrısı,
- Bulantı, kusma,
- Denge bozukluğu, baygınlık, hafıza kaybı,
- Cilt altı şişlikler,
- Kemik veya eklem ağrısı, kemik kırıkları,
- Genel halsizlik,
- Kanama, pıhtılaşma bozuklukları,
- İştah kaybı, açıklanamayan kilo kaybı,
- Kaşeksi (kas erimesi),
- Yorgunluk.
