AHA Nedir? AHA ve BHA Ne İşe Yarar ve Nasıl Kullanılır?

AHA (Alfa Hidroksi Asit) Nedir?

Cildin yenilenmesine yardımcı olmaları nedeniyle sıkça tercih edilen ve genellikle meyve asitleri olarak bilinen AHA'lar; glikolik asit, laktik asit, malik asit, sitrik asit ve tartarik asit gibi çeşitli asitlerden oluşur. AHA asitlerini şu şekilde detaylandırabiliriz:

Glikolik Asit: Şeker kamışından elde edilen bir AHA türüdür. Küçük boyutlu moleküllere sahip olduğu için cildin üst katmanlarına daha hızlı nüfuz ederek cilt yüzeyindeki ölü derileri etkili bir şekilde uzaklaştırabilir. Kolajen üretimini artırması nedeniyle ince çizgilerde ve kırışıklık görünümünde azalmaya da yardımcı olabilir.

Laktik Asit: Süt ürünlerinden elde edilen laktik asit, cildi derinlemesine temizleme ve nemlendirme özelliğiyle bilinir. Cildin nem tutma kapasitesini artırarak daha yumuşak ve nemli kalmasını sağlar. Ayrıca koyu lekelerin ve renk düzensizliklerinin görünümünü azaltıp cilt tonunu eşitlemeye yardımcı olabilir.

Malik Asit: Elma ve armut gibi meyvelerde doğal olarak bulunan bir AHA türüdür. Cildin parlaklığını artırmaya ve cilt tonunu eşitlemeye yardımcı olabilir. Diğer AHA asitlerine göre daha büyük bir moleküler yapıya sahiptir; glikolik ve laktik asit kadar etkili değildir. Bu nedenle genellikle ürünlerde tek başına yer almaz.

Sitrik Asit: Güçlü antioksidan özelliğiyle bilinen sitrik asit, turunçgillerden elde edilir. Cildi temizlemeye ve cilde daha parlak ve sağlıklı bir görünüm kazandırmaya yardımcı olur.

Tartarik Asit: Üzümlerden elde edilebilen bu asit, cildin pH dengesini düzenlemeye yardımcı olur. Böylece cildin daha pürüzsüz ve yumuşak kalmasını sağlayabilir.

AHA Ne İşe Yarar?

AHA asitler, cilt yüzeyindeki ölü derilerin nazikçe giderilmesine yardımcı olur. Bu özelliği sayesinde ölü hücrelerin altındaki yeni ve sağlıklı hücrelerin ortaya çıkmalarını sağlar.

Cilt üzerinde çok çeşitli etkilere sahip olan bu asitler, cilt bakım rutinlerinde doğru bir şekilde kullanıldıklarında daha parlak, eşit tonlu ve genç bir cilt görünümü sağlayabilir.

AHA (Alfa Hidroksi Asit) Faydaları Nelerdir?

AHA'lar, cilt bakım rutinlerine dâhil edildiklerinde pek çok farklı fayda sunabilir. Bu asit grubunun cilde sağladığı bazı katkıları şu şekilde detaylandırabiliriz:

Eksfoliasyon ve Hücre Yenilenmesi: Eksfoliasyon, cilt yüzeyindeki ölü hücrelerin temizlenmesi işlemidir ve AHA'ların temel işlevlerinden biridir. Cilt yüzeyinde biriken ölü hücreler, cildin mat ve donuk görünmesine neden olabilir. AHA'lar, cildin üst tabakasında bulunan ölü hücrelerin çözünmesini ve bu ölü derilerin atılmasını sağlar. Düzenli eksfoliasyon, gözeneklerin tıkanmasını önleyerek cilt dokusunu ve cildin genel görünümünü iyileştirir.

İnce Çizgiler ve Kırışıklıklar: AHA anti-aging özelliklere sahiptir. Cildin sıkılığını ve esnekliğini koruyan bir protein olan kolajen üretimini artırarak ince çizgilerin ve kırışıklıkların görünümünü azaltabilir. Böylece cildin daha sıkı ve genç görünmesini sağlayabilir.

Cilt Tonu Eşitleme: Hiperpigmentasyon, akne izleri veya güneş lekeleri gibi renk farklılıkları cildin olduğundan daha yaşlı ve düzensiz görünmesine neden olabilir. Düzenli ve doğru AHA kullanımı bu lekelerin ve izlerin zamanla solmasına yardımcı olup cilt tonunu eşitleyebilir ve daha homojen bir görünüm sağlayabilir.

Nemlendirme: Özellikle laktik asit gibi bazı AHA türleri, cildi nemlendirme özelliğine sahiptir. Bu yönüyle cildin nem tutma kapasitesini arttırarak daha yumuşak ve nemli kalmasına yardımcı olabilir.

Akne ve Siyah Nokta Tedavisi: AHA'ların ciltteki ölü hücreleri temizleme özelliği, gözenek tıkanmasını önleyerek akne ve siyah nokta oluşumunu azaltmaya yardımcı olabilir. 

BHA (Beta Hidroksi Asit) Nedir?

Hem bitkilerden doğal olarak elde edilebilen hem laboratuvar ortamında üretilebilen BHA'lar da cilt bakımında önemli bir yere sahip olan bileşenler arasındadır. Farklı asit türlerine sahip olan b grubun en bilinen türü genellikle akne tedavisinde kullanılan salisilik asittir. BHA'lar, cildin yağlı bölgelerinde etkin bir şekilde çalışarak gözeneklerin içinde biriken yağ ve kirlerin temizlenmesine yardımcı olur. 

BHA Ne İşe Yarar?

Cilt bakımında birçok fayda sağlayan BHA'lar özellikle yağlı ve akneye eğilimli ciltler için ideal bir bileşendir. BHA'ların cilt üzerinde sağladığı faydalardan bazılarını şu şekilde detaylandırabiliriz:

Gözenek Temizliği ve Akne Tedavisi: BHA'lar gözeneklerin içine nüfuz ederek tıkanıklıkları temizleyebilir. Bu sayede siyah nokta ve akne oluşumunu engelleyerek cildin daha temiz ve sağlıklı görünmesini sağlayabilir.

Antiinflamatuvar Özellikler: Antiinflamatuvar özelliklere sahip oldukları için ciltteki kızarıklık ve iltihabı azaltabilir; akne nedeniyle oluşan kızarıklık ve şişlikleri yatıştırabilir. Özellikle akne tedavisinde etkili bir bileşen olan salisilik asit, cildin sakinleşmesine yardımcı olabilir.

Cilt Dokusunu İyileştirme: BHA'ların düzenli ve doğru kullanımı gözeneklerin temizlenmesine ve cildin yenilenmesine yardımcı olur. Böylece cilt dokusunun iyileşmesini, pürüzsüz bir görünüm kazanmasını, daha yumuşak ve sağlıklı olmasını sağlayabilir.

Sebum Üretimini Düzenleme: BHA'lar cildin yağ dengesini korumaya yardımcı olarak fazla sebum üretimini azaltabilir. Bu özellikleriyle BHA'lar, yağlı ciltte oluşan parlama sorununu ve gözenek görünümünü azaltarak daha dengeli bir cilt yapısı sağlayabilir. 

BHA Nasıl Kullanılır?

BHA'ların doğru kullanımı cilt sağlığı üzerinde olumlu etkiler sağlayarak bazı cilt sorunlarını azaltabilir. BHA içeren cilt bakım ürünleri temizleyici, serum, tonik, maske ve nemlendirici gibi çeşitli formlarda bulunur. Bu noktada cilt tipine ve cildin ihtiyaçlarına göre doğru bir ürün seçimi yapmak oldukça önemlidir. Aynı zamanda kullanıma düşük konsantrasyonlarla başlanması cildin bu asite nasıl tepki verdiğini gözlemlemek açısından faydalı olur. Ayrıca cildin BHA'ya alışmasına yardımcı olmak ve tahriş riskini azaltmak açısından da büyük önem taşır.

AHA ve BHA Arasındaki Farklar

AHA ve BHA bileşenleri cilt bakımında sıklıkla kullanılan iki farklı asit grubudur. Her iki asit de cildin yenilenmesine yardımcı olur. Ancak işlevleri ve kullanım alanları açısından her ikisinin bazı temel farklılıkları vardır. Bunları şu şekilde detaylandırabiliriz:

Çözünürlük: AHA'lar suda çözünebilen asitlerdir. Bu asit grubu cildin üst tabakasında çalışarak yüzeydeki ölü hücreleri nazikçe temizler. BHA'lar yağda çözünme özelliğine sahiptir. BHA'lar AHA'lara kıyasla daha derine nüfuz ederek gözeneklerdeki tıkanıklıkları ve fazla sebumu temizler.

Cilt Tipine Uygunluk: AHA'lar genellikle kuru ve normal cilt tipleri için daha uygundur. BHA'lar da genellikle yağlı ve akneye meyilli bir cilt tipine sahip olan kişilere önerilir. Ancak hassas cilt tipine sahip olan kişilerin bu asitleri içeren ürünleri daha dikkatli kullanmaları gerekir.

Antiinflamatuvar Özellikler: AHA'ların genel olarak antiinflamatuar özelliği daha azdır ve cildi yenilerken tahrişe sebep olabilir. BHA'lar da antiinflamatuvar etkiye sahiptir, ciltteki kızarıklık ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak bu asit grubu, AHA'lardan daha az tahriş edici olarak bilinir.

Kullanım Alanları: AHA'lar genellikle cilt tonunu eşitlemek, ince çizgileri ve kırışıklık görünümünü azaltmak, cilt dokusunu iyileştirmek gibi amaçlar için kullanılabilir. BHA'larsa genellikle gözenekleri temizlemek, siyah noktaları ve sivilceleri azaltmak veya ciltteki sebumu dengelemek için kullanılabilir.

AHA BHA Serum Nasıl Kullanılır?

AHA ve BHA serum, cildi temizleme jeli ve tonik gibi ürünlerle temizlendikten sonra kuru cilde uygulanır. Birkaç damla serum parmak ucuna alınır ve cilde nazikçe masaj yaparak sürülür. Ürünü ciltte bir süre beklettikten sonra cilde nemlendirici krem uygulanır. Bazı ürünler uygulandıktan sonra yüz durulanıp ardından krem sürülebilir; bazıları daha iyi bir etki sağlaması için yüzde bırakılır. Bu bileşenleri içeren serumların kullanım sıklığı, başlangıçta haftada 2 kez olmakla birlikte cildin toleransına göre artırılabilir. 

AHA ve BHA’lar Hangi Ürünlerle Kullanılabilir?

Bu asitler, özellikle hyalüronik asit gibi nemlendirici bileşen içeren ürünlerle birlikte kullanılabilir. Hyalüronik asit, AHA ve BHA'nın yarattığı kuruluk problemini önleyip cildin nem dengesini korumaya yardımcı olur. AHA ve BHA’lar, cildin yatışmasını sağlayan niacinamide içeren ürünlerle ve güneş kremleriyle de kullanılabilir. Ancak AHA ve BHA’ları, retinoidler gibi diğer aktif bileşenlerle aynı anda kullanmaktan kaçınmak gerekir.

AHA ve BHA Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

AHA ve BHA kullanırken cilt sağlığını korumak ve en iyi sonuçları elde etmek için bazı noktaları göz önünde bulundurmak gerekir. Bunlar şöyle sıralanabilir:

Başlangıç Konsantrasyonu: Cildin asitlere alışabilmesi için %5'ten düşük AHA ve %2'den düşük BHA içeren düşük konsantrasyonlu ürünlerle başlanması önerilir. Cildin asitlere karşı toleransı arttıkça kullanılan konsantrasyonlar yavaşça artırılabilir.

Kullanım Sıklığı: AHA ve BHA'ların etkili sonuç verebilmesi için bu asitleri içeren ürünleri haftada 2-3 kez kullanmak önemlidir. Ancak aşırı kullanım cildi tahriş edebileceği için ürün etiketlerindeki kullanım talimatlarına uyulması gerekir.

Güneş Koruyucu Kullanımı: Bu asitler cildi güneşe karşı daha hassas hâle getirebileceği için mutlaka geniş spektrumlu bir güneş kremi (en az SPF 30) kullanılmalıdır. Aksi takdirde ciltte lekelenme ve yanık oluşma riski artabilir.

Nemlendirme: AHA ve BHA kullanımı ciltte kuruluk ve hassasiyet oluşturabileceği için bu asitlerin kullanımından sonra mutlaka cilde nemlendirici sürülmelidir.

Ciltte Tahriş ve Reaksiyonlar: Bu asitleri içeren ürünlerin kullanımı sırasında ciltte aşırı kızarıklık, kaşıntı, yanma ya da tahriş oluşabilir. Bu durumda ürünün kullanımı bırakılmalı ve bir dermatoloğa danışılmalıdır. Ürün kullanılmadan önce küçük bir alana sürülerek test edilmeli ve cildin nasıl tepki vereceği gözlemlenmelidir. 

AHA ve BHA'lar Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

AHA BHA Tonik Ne İşe Yarar?
AHA BHA tonikler, yoğun formüllere sahip olan serumlara göre daha sıvı ve hafif ürünlerdir. Cildi temizledikten hemen sonra kullanılabilir. Bu ürünler genel olarak cildi derinlemesine temizlemeye ve cilt yüzeyinde kalan kir ve makyaj kalıntılarını gidermeye yardımcı olur. AHA ve BHA içeren tonikler, daha yoğun ve hedefe yönelik serumlardan farklı olarak cildi hazırlayıcı bir adım olarak kullanılır ve cilt bakım rutininin ilk aşamalarında yer alır.

AHA ve BHA'lar ne kadar sürede etkisini gösterir?
AHA ve BHA'ların etkileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı kişilerin ciltlerinde birkaç hafta içerisinde gözle görülür iyileşmeler fark edilebilir. Ancak bazı kişilerin cilt üzerindeki iyileşmeleri fark edebilmeleri için ürünleri birkaç ay boyunca düzenli kullanmaları gerekebilir.

AHA ve BHA'lar cilt bariyerine zarar verir mi?
AHA ve BHA'lar, doğru kullanıldığı takdirde cilt bariyerine zarar vermez. Ancak aşırı kullanım ya da cildi asitlere alıştırmadan çok yüksek konsantrasyonlar kullanmak cilt bariyerini zayıflatabilir.