Emziren Anne Nelere Dikkat Etmeli?
Anne sütü en değerli besin. İlk adımda süt yapımı sürecini öğrenelim… Anne sütü nasıl gelir? Memedeki süt yapımını sağlayan madde annenin beyninden salgılanan prolaktin adlı bir hormondur. Gebeliğin sonlanması ile vücuttaki gebelik hormonları azalır ve prolaktin salgılayan bezler uyarılır. Anne sütü ne zaman gelir? Prolaktin salgısı doğumdan sonra bazı annelerde hemen bazılarında 4 gün içinde artmaya başlar. Kan damarları, memede süt yapımı için gereken maddeleri süt hücrelerine taşır. Prolaktin etkisiyle memeler sütle dolar.
Emziren Anne Bebeği Memeye Yerleştirmeli?
İlk günlerde bebeği yatarak emzirme, anne için daha rahat olabilir. Bu durumda bebek yan yatmış olan anneye dönük yatırılır. Emziren anne, serbest kolu ve eli ile bebeği memesine yaklaştırabilir. Annenin ve bebeğin arkasının birer yastıkla desteklenmesi, bebeğin yerleşmesine yardımcı olur. Eğer anne oturarak emziriyorsa dik oturmalı veya hafifçe eğilmeli, ancak kucağı düz olmalıdır. Bunun için gerekirse emzirirken ayaklarının altına bir tabure konabilir. Bebeği emzirirken rahatça tutması için annenin kucağına da yastık konulabilir.
Bebek, Emzirme Sırasında Sadece Meme Ucunu Kavramasın
Bebeğin iyi emmesi için ağzıyla yalnız meme ucunu değil, etrafındaki kahverengi alanı da kavraması gerekir. Bebek emmeye yaklaştırılırken, ağız mümkün olduğunca açık olmalı ve çene memeye dayanmalıdır. Bebeğin ağzını iyice açması için meme ucunu bebeğin alt ve üst dudaklarına değdirmelidir. Eğer bebek memeyi doğru olarak kavramışsa her emme işlemi sırasında çenesinin, bazen de kulaklarının hareket ettiği görülür. Bebek sürekli emmez. Kuvvetli emme hareketlerinden sonra kısa dinlenme aralıkları olur. Emerken şapırtı sesi duyulması ya da yanakların içeri çekilmesi genellikle bebeğin yalnızca meme ucunu emdiğini ve ağzıyla yeterince meme dokusunu kavramış olduğunu gösterir.
Meme Ucu Sürekli Acıyorsa Sorun Var Demektir
Emzirmenin başlangıcında anne meme ucunda acı hissedebilir. Ancak emzirme süresi boyunca meme ucunun devamlı acıması bebeğin memeyi doğru kavramadığını gösterir. Meme ucunda acı duyulmasının nedeni, bebeğin dilini meme yerine meme ucuna karşı hareket ettirmesidir. Ağız yeterince açılmamışsa, dil meme ucuna sürtünerek zedelenmesine yol açacaktır. Bu da “Anne sütü neden azalır?” sorusunun bir cevabıdır.
Süt Akması İçin Bebeğin Emmesi Gerekir
Anne sütü nasıl artar? Bunun bir cevabı bebeğin kendisidir. Süt yapılır yapılmaz memeden dışarı salınmaz, süt akması için bebeğin emmesi gerekmektedir. Yani bebek emdikçe süt artar. Bebek emerken, meme başındaki sinirlerden, başka uyarılar da çıkar ve bu uyarılarla annenin beyninin başka bir bölümünden oksitosin adlı bir diğer hormon salgılanır. Oksitosin süt adacıklarının etrafındaki küçük kasları etkiler. Bu etki ile kaslar kasılır ve süt, süt adacıklarından meme başındaki kanallara taşınır. Bebeğin emmesi ile meme ucunda bulunan 10-15 delikten süt dışarıya akar. Her iki meme aynı anda çalışır. Bebek bir memeden emerken, diğer memeden süt damlayabilir. Bebek emmeye başladığında, ilk önce meme başının hemen arkasında bulunan süt havuzundaki birikmiş sütü alır. Bu süt hemen tükenir. Süt akımının devamı için oksitosin salgısının uyarılması gereklidir.
Yenidoğan Emzirmede Ağız Sütü Mutlaka Verilmeli
Özellikle doğumdan hemen sonra salgılanan ilk sütün (kolostrum, ağız sütü) bebeğe verilmesi çok önemlidir. Doğumdan itibaren 30 dakika içerisinde bebeğinizi emzirmeye başlanması sağlıklı bir başlangıç anlamına gelir. Ağız sütü bebeğin büyümesine ve hastalıklara karşı koruyucu madde almasına yardımcı olur. İlk 4-6 hafta boyunca günde 8-12 kez emzirmelisiniz. Bebek sık sık memeye tutulunca 3-4 gün sonra bile süt gelebilir. Bebek ağladıkça ve istedikçe emzirilmelidir. Doğumdan sonra 1-2 gün süt gelmese bile mamaya geçilmemeli, biberon verilmemeli, bebek emzirilmelidir. Yenidoğan ve sarılığı olan bebekte de emzirme sürdürülmelidir. Yalancı meme verilmemelidir.
Anne Sütü Sağma
Hastane tipi elektrikli pompalar bebeğin emme hareketini hem basınç, hem ritim olarak en iyi taklit eden pompalardır. Emzirme önemli bir süre ertelenecekse (erken doğan bebeklerde olduğu gibi) veya bebekten düzenli olarak ve uzun periyotlarla uzak kalınacak ise en uygun seçenektir. Sütün sağılması her seferinde her göğüs için 15’er dakika olmalıdır. Küçük el tipi pilli veya elektrikli pompalar, bebeğinden sadece çok kısa bir süre için ayrı kalacak annenin ihtiyacını karşılayabilir. Pompa satın almadan önce, daha önce el pompası kullanmış biriyle konuşulmalı ya da hangi tipin seçileceği emzirme uzmanına danışılmalıdır.
