Torasik Outlet (Çıkış) Sendromu Nedenleri ve Tedavisi

Torasik çıkış sendromu, göğsün üst kısmındaki sinirler ve kan damarları üzerindeki baskıya bağlı olarak omuz, kol veya eli etkileyen bir dizi semptomdan oluşan bir durumdur.

“Torasik çıkış”, köprücük kemiği ve ilk kaburga arasındaki boşluğun adıdır. Kaza, hamilelik veya doğumsal gelişim farklılıkları nedeniyle hasar görebilir veya daralabilir. Bu, bölgeden geçen sinirlerin ve kan damarlarının üzerinde basıya neden olarak, ilgili taraftaki kolda ağrı ve uyuşukluğa neden olur.

Torasik çıkış sendromu her yaşta görülebilir. Özellikle yüzme, tenis, voleybol gibi kol ve omuz hareketlerinin tekrarlanmasını gerektiren sporcularda toplumun geneline kıyasla daha yaygın görülebilir.

Anatomik olarak birinci kaburga ile köprücük kemiği arasından kollara kan taşıyan atardamarlar, kollardan kan toplayan toplardamarlar ve kolları harekete geçirip, kolların duyularını taşıyan sinirler geçer.

Köprücük ve birinci kaburga birbirine yakın olduğu zaman, bu önemli sinirleri ve kan damarlarını sıkıştırabilir; bu duruma da torasik çıkış sendromu denir. Torasik çıkış sendromu aşağıdaki sebeplerden dolayı meydana gelebilir:

Boyun, köprücük kemiği veya kaburga travması
Yazma, mouse kullanma, vb. tekrar eden hareketler sonucu
Voleybol, tenis, golf, yüzme gibi sporların profesyonel şekilde yapılması
Duruş bozuklukları
Bir uyku bozukluğu
Sırt yaralanması
Üst göğüste veya koltuk altında tümör veya genişlemiş lenf düğümleri

Torasik çıkış sendromunun en sık görülen semptomu omuz, kol, el ve parmaklarında ağrı veya uyuşmasıdır. Diğer belirtiler arasında şunlar olabilir:

Boyunda, kolda veya elde kavrama zayıflığı
Hareket kısıtlılığı
Kol ağrısı, şişlik veya sıra dışı kızarıklık
Boyun ağrısı
Siyanoz (cildin mavimsi bir renge dönmesi)
His kaybı

Özellikle kollar yukarı kaldırıldığında veya “asker duruşu” adı verilen omuzların geride, göğsün şişkin durduğu pozisyonda hızlıca gelişen kolda uyuşukluk, soğuma veya ağrı torasik çıkış sendromunu düşündüren belirtilerdir.

Torasik çıkış sendromunun olası komplikasyonları arasında en önemlisi tromboemboli adı verilen, damar içerisinde kan akımının bozulmasından ötürü gelişen pıhtılardır. Koldan geçen bir damarın içerisinde oluşabilecek bir pıhtı, damardan kopması halinde akciğerlere kadar gidebilir (pulmoner emboli).

Yukarıda belirtilen belirtilerden bir veya birkaçına sahipseniz, hastalığın teşhis ve zamanında, komplikasyonlar ortaya çıkmadan tedavi edilebilmesi için hekime başvurmanız oldukça büyük önem taşır.

Şikayetlerinizi ve tıbbi öykünüzü dinledikten sonra hekiminiz yapacağı fizik muayenesinde torasik çıkış sendromundan şüphelenirse, tanıyı kesinleştirmek ve tedavi şeklini belirlemek için aşağıdaki gibi tetkikler talep edebilir:

Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması

Göğüs boşluğu ve torasik çıkıştaki anatomik yapıların görüntülenebilmesi için önemli bir radyolojik tetkiktir.

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)

İlgili bölgedeki anatomik yapıları ve ayrıca sıkışmış dokulardaki ödem gibi hasarı görüntülemek için kullanılan bir tetkiktir.

Elektromiyografi (EMG)

Elektrikle uyarılan kas liflerinin potansiyelini ölçer. Böylece torasik çıkıştaki sinirlerin basıdan ne kadar etkilendiğini ortaya koyabilir.

Fiziki muayenede kan damarlarının da basıdan etkilenmiş olabileceğine dair bulgular varsa, hekiminiz aşağıdaki gibi tetkikler de talep edebilir:

Doppler ultrasonografi

Kan dolaşımındaki bozukluğu ve omuzla, kol bölgesindeki hareketleri görüntüler.

Anjiyogram

Bir MRI veya BT taraması sırasında kan damarlarının daha görünür bir hale gelmesi için damar yoluyla ilaç enjekte edilerek yapılan işlemdir.

Arteriyografi / Venografi

Kol veya kasık damarlarından bir kateter vasıtasıyla girilerek, damarların darlıklarının tespitinin yapılmasının yanı sıra, uygun şartlar altında stent, balon gibi işlemlerin de yapılmasına imkan tanıyan tetkiktir.

Erken teşhis edilen torasik outlet sendromu, fizik tedavi, anti-inflamatuar ilaçlar ve ağrı kesici ilaçlar tedavi edilebilir. Bazı hastalar kilo verme, düzenli beslenme ve spor gibi yaşam tarzı değişiklikleriyle hastalığın tedavisinde olumlu sonuçlar alabilir.

Bu tedavilerin etkili olmadığı, sinir hasarı gelişmesi açısından risk altında bulunan ya da sendromun kemiklerdeki anatomik bir bozukluktan kaynaklandığı hastalarda cerrahi yöntemler uygulanır. Cerrahi yöntemler genellikle köprücük kemiği bölgesinden veya koltukaltından yapılan kesilerle uygulanmaktadır.

Torasik çıkış sendromunun cerrahi tedavisi, sorunun kaynağına yönelik olarak, birinci kaburganın çıkarılması, bölgede sıkışıklığa sebep olan kasların ve tendonların gevşetilmesi gibi farklı şekillerde yapılabilmektedir.

Acıbadem Web ve Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır. Güncellenme Tarihi: 28 Ağustos 2019 Çarşamba Yayımlanma Tarihi: 15 Mart 2019 Cuma